स्याङ्जाका एक युवाले नयाँ प्रविधि प्रयोग गरी माटोबिना नै तरकारी खेती गरेका छन् ।
स्याङ्जाको गल्याङ नगरपालिका–३ का ४४ वर्षीय ओमबहादुर थापाले आफ्नै घरको छतमा आक्वापोनिक प्रविधिबाट विभिन्न प्रजातिका तरकारी फलाएका छन् ।
पाँच वर्ष कोरिया बसेर नेपाल फर्किनुभएका थापाले गतवर्षबाट जिल्लामै पहिलो पटक यो प्रविधि भित्र्याएर तरकारी खेती गरेको हो ।
“रोजगारीको सिलसिलामा कोरियामै रहँदा आक्वापोनिक (माटोरहित तरकारी फलाउने) प्रविधिका बारेमा जान्ने बुझ्ने मौका पाएँ” थापाले भने , “कार्यान्वयनका क्रममा नबुझेका कुरा युट्युबको माध्यमबाट ज्ञान लिएर तरकारी खेतीको थालनी गरेको हुँ ।”
आक्वापोनिक प्रविधिबाट उनले गोलभेँडा, प्याज, काँक्रा, खुर्सानी, साग तथा स्टाबेरीको खेती गरेका छन् । “आक्वापोनिक प्रविधि विदेशमा निकै प्रयोगमा रहेपनि स्वदेशमा भने यो प्रविधि निकै नौलो रहेको छ”, थापाले भने , “यो प्रविधिको अवलोकन गर्न आउने कतिपयले त माटोबिना पनि तरकारी खेती हुन्छ र ? भनेर आश्चर्य पनि मान्नुहुन्छ ।”
आक्वापोनिक प्रविधिको प्रयोगले खेती गर्दा परिश्रम कम लाग्ने, खनजोत तथा गोडमेल गर्न नपर्ने भएकाले पनि यो फाइदाजनक छ ।
“यो प्रविधि अस्थायी र स्थायी दुई तरिकाले गर्न सकिन्छ, मैले झण्डै रु १० लाखको लगानीमा स्थायी किसिमले गरेको छु”, थापाले भने, “यो लगानीले मैले करीब ४५-५० वर्षसम्म उपयोग गर्न सक्छु ।”
यो प्रविधिबाट तरकारी खेती गर्नका लागि मोटर, बायो फिल्टर, पाइप, थर्मकुल, ग्लास टनेललगायतका सामग्री आवश्यक पर्छन् भने थापाले पाइप, गिटी र थर्मकुल गरी तीन तरिकाबाट खेती गरेका छन् ।
“आक्वापोनिक प्रविधिका लागि माछा राख्न ट्याङ्की वा पोखरीको आवश्यकता पर्छ”, उनले भने , “ट्याङ्की÷पोखरीको माछाले गरेको दिशा केही दिनमा नाइट्रोअक्साइड भएर त्यसबाट नाइट्रेड प्राप्त हुने र बिरुवालाई चाहिने तत्व बायो फिल्टर हुँदै पाइपको माध्यमबाट बिरुवामा पठाउने गरिन्छ ।”
थापाले थालनी गरेको यो प्रविधिको अध्ययन अवलोकनका लागि धेरै ठाउँबाट मानिस आउने गरेका छन् ।
