जेन–जी आन्दोलनबाट सत्ताच्युत भएका केपी शर्मा ओलीलाई नेकपा एमालेका नेता–कार्यकर्ताले पार्टी अध्यक्ष छाड्न दबाब दिइरहेका छन्।
पार्टीले नै सरकारको नेतृत्व गरिरहेका बेला ठूलो विद्रोहको सामना गर्नुपरेको र ७४ जनाको हताहतीसमेत भएकाले अध्यक्ष ओली पार्टीको नेतृत्वमा बस्न नमिल्ने भन्दै दवाब बढ्दो छ।
यसका अतिरिक्त नागरिक विद्रोहले ओलीको राजकीय सत्ता उखेलेकाले उनलाई अघि लगाएर जान नसकिने निष्कर्ष धेरै नेता–कार्यकर्ता पुगेको एक नेताले बताए।
पार्टीभित्र संगठित बन्दै गरेको यस्तो मत बलियो बनाउने गरी मंगलबार पोलिटब्युरो सदस्य गोकुल बाँस्कोटाले पनि मत राखे।
सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमार्फत् धारणा राख्दै बाँस्कोटाले सबै ठिकठाक थियो भन्ने भ्रम नपाल्न एमाले नेता–कार्यकर्तालाई सचेत बनाएका छन्।
'सबै ठिकठाक थियो भन्ने ठान्नु एउटा भ्रम थिएन भने कसरी यस्तो भयो त? के त्यो भूकम्प, सुनामी वा टाइफुन जस्तै अचानकको विपत्ति मात्र थियो? राज्य संयन्त्र बेखबर थियो, बेपर्वाह थियो। कारणको खोजी, भविष्यको दिशा निर्देश गर्न समीक्षा र सुधारबारे कुरा गर्न मिल्दैन भने वेक अप कल नै डिलिट हान,' उनले आक्रोश पोखेका छन्।
जेनजी आन्दोलनले सत्ता उखेलेपछि धेरै दिनसम्म अध्यक्ष ओली नेपाली सेनाको ब्यारेकभित्र थिए। त्यहाँबाट उनी संविधान दिवसको पूर्वसन्ध्यामा, असोज २ गते भक्तपुरको गुण्डु फर्किएका छन्।
ओली अहिले सूर्यविनायक नगरपालिका–७ स्थित गुण्डुमै डेरा गरी बस्न थालेका छन्। त्यहाँ उनका निम्ति एउटै कम्पाउन्डभित्रका तीन वटा घर भाडामा लिइएको छ।
एमालेका नेताहरूले बताए अनुसार एउटा घरमा ओली बस्छन्। अर्को घरमा सुरक्षाकर्मी बसेका छन्। अर्को घरमा युवा संघका नेता–कार्यकर्ता पनि बसेका छन्।
भदौ २४ को घटनापछि सुरक्षा संवेदनशीलताका कारण युवा संघका वर्तमान र पूर्व पदाधिकारीसहितको एउटा टोलीले ओलीलाई छाडेको छैन। र, आफ्नै सुरक्षा घेराभित्र राखेको छ।
गुण्डु डेरा सरेपछि धेरैको अपेक्षा थियो — ओली संविधान दिवसका दिन पार्टी कार्यालय उपस्थित हुनेछन्। युवा संघका पूर्वअध्यक्ष महेश बस्नेतले त एमालेका दस हजार नेता–कार्यकर्ताका बीचमा ओली शानदार ढंगले सार्वजनिक हुने दाबी गर्दै आएका थिए।
संविधान दिवसका दिन भदौ २४ को विध्वंशबाट खरानी बनेको पार्टी कार्यालयको प्रांगणमा एमालेले कार्यक्रम राखेकाले त्यही दिन अध्यक्ष ओली आउने कार्यकर्ताले अनुमान गरेका थिए। कति जना प्रतिक्षारत थिए।
तर ओली आएनन्।
बरू त्यस दिन सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा लामो स्ट्याटस लेख्दै भदौ २३ गते प्रहरीसँग नभएका स्वचालित हतियारबाट गोली चलेर १९ जना मारिने अवस्था बनेको भन्दै उक्त घटनालाई 'षड्यन्त्र' को लेपन लगाए। उनको स्ट्याटसमा आफ्नो कमजोरी वा गल्तीको किञ्चित पनि आत्मस्वीकारोक्ति थिएन।
सार्वजनिक कार्यक्रममा देखा नपरेका ओलीले पार्टी कमिटीका बैठक पनि बोलाएका छैनन्। बरू पार्टीका पदाधिकारीहरूलाई बेग्लाबेग्लै बोलाएर भेटवार्ता गरिरहेका छन्। मंगलबार पनि अध्यक्ष ओलीले सचिव योगेश भट्टराईलाई बोलाएर छलफल गरेका थिए।
तीन दिनअघि ओलीले वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेललाई बोलाएर छलफल गरेका थिए।
भेटमा पोखरेलले सचिवालय बैठक बोलाएर भदौ २३ र २४ गतेको परिस्थितिबारे छलफल गर्न माग गरेका थिए।
'मैले अहिलेको परिस्थितिबारे आफ्ना कुरा राख्दै बैठक बोलाऔं भने,' पोखरेलले सेतोपाटीसँग भने, 'उहाँले सबैसँग छलफल गरिरहेको छु, दसैं लागिसक्यो भन्नुभयो।'
ओलीले पोखरेलसँग बैठक बोलाउनेबारे मूर्त कुरा गरेनन्।
बैठक टार्ने प्रयत्न गरिरहेका ओली अहिले दिनहुँ नेता–कार्यकर्ता बोलाएर नाडी छामिरहेको एमालेको सचिवालय तहकै नेताहरू बताउँछन्।
'एक्लाएक्लै बोलाउने कसैलाई धम्क्याउने, कसैलाई फकाउने, उहाँको पुरानै बानी हो,' एक पदाधिकारीले सेतोपाटीसँग भने, 'हामीविरूद्ध ठूलो षड्यन्त्र भयो, हामीले राम्रै काम गरेका थियौं। राष्ट्रियताबारे दर्बिलो अडान थियो भन्ने भान पार्ने र अल्मल्याउने कोसिस गरिरहनुभएको छ।'
यसरी तत्काललाई सचिवालय वा पार्टीका कुनै पनि मुख्य निकायहरूको बैठक नबोलाउने र पार्टी नेताहरू भेटेर सबैको 'नाडी' छाम्ने रणनीतिमा छन् ओली। त्यसपछि मात्र आगामी कदम चाल्ने उनको मनसाय देखिन्छ।
अकस्मात बदलिएको देशको राजनीति र त्यसले एमालेभित्र ल्याउने शक्ति सन्तुलनको डर ओलीमा देखिन थालेको छ।
भदौ १९ को सचिवालयमा जे भयो, त्यो अब झनै बढ्ने भय ओलीलाई रहेको एमाले नेताहरू बताउँछन्।
विधान महाधिवेशनको पूर्वसन्ध्यामा भदौ १९ गते बसेको सचिवालय बैठकमा ६ जना पदाधिकारीले विद्या भण्डारीको पक्षमा धारणा राखेका थिए। उनीहरूले पार्टी उपाध्यक्ष भइसकेकी भण्डारीको नवीकरण भइसकेको सदस्यता रोक्दा राम्रो सन्देश नगएको भन्दै पुनर्विचार गर्नुपर्ने धारणा राखेका थिए।
अहिलेको नयाँ राजनीतिक परिस्थितिमा सचिवालयभित्र ओलीको पक्षमा खुलेर बोल्ने सदस्य थोरै मात्र रहेको आकलन हुने थालेको छ। बहुमत सदस्य कि त उनको विपक्षमा बोल्ने वा कम्तीम पनि उनीहरूले ओलीको बचाउ नगर्ने सम्भावना छ।
त्यस कारण पनि ओली अहिले सचिवालय 'फेस' गर्न तयार नरहेको एक पदाधिकारीले बताए।
'एमाले वडा सदस्यसम्मको घर जलेको छ। नेता–कार्यकर्ता हतास छन्। पार्टी एवं नेता–कार्यकर्ताको सामाजिक पुँजी कमजोर भएका बेला नेतृत्वले ढाडस पनि दिनुपर्छ। पार्टी कमिटीको बैठकले त्यो अवस्था सिर्जना गर्छ,' उनले भने, 'तर अध्यक्ष ओली बैठक नै फेस गर्न तयार हुनुहुन्न। टाइम बाई गर्ने रणनीतिमा हुनुहुन्छ। दसैंयता बैठक राख्ने छाँट देखिएको छैन।'
सचिवालयमा वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेलले बैठकको माग गरेका छन्। भदौ २३ र २४ को परिस्थितिबारे गम्भीर समीक्षा गरेर पार्टीले आगामी रणनीति तय गर्नुपर्ने उनको धारणा छ।
पार्टी पुनर्गठन र ओलीले पद त्याग गर्नुपर्नेबारे उनले सार्वजनिक रूपमा धारणा राखिसकेका छैनन्। यद्यपि उनी नेतृत्व परिवर्तनको पक्षमा रहेको उनीनिकट नेताहरू बताउँछन्।
उपाध्यक्ष सुरेन्द्र पाण्डे, युवराज ज्ञवालीले खुलेरै ओलीले पार्टी अध्यक्ष छोड्नुपर्ने धारणा राखिसकेका छन्। त्यसमा सचिवद्वय योगेश भट्टराई, गोकर्ण विष्ट पनि थपिएका छन्।
उपाध्यक्ष विष्णु पौडेल, पृथ्वी सुब्बा गुरूङ, अष्टलक्ष्मी शाक्य लगायत नेताहरू 'ओलीको अनुहार बोकेर चुनावमा जान नहुने' धारण आफूनिकट नेताहरूसँग राखिरहेका छन्।
तर, उनीहरूले खुलेर 'ओलीलाई पद छाड्नुस्' भन्न सकिरहेका छैनन्।
'त्यस कारण अध्यक्ष ओली केही समय अलमल गर्ने र परिस्थिति आफ्नो पक्षमा पार्ने भरमग्दुर प्रयास गरिरहनुभएको छ,' एक पदाधिकारीले भने।
महासचिव शंकर पोखरेल, उपमहासचिवद्वय विष्णु रिमाल र प्रदीप ज्ञवाली भने अध्यक्ष ओलीको पक्षमा दृढतापूर्वक उभिएका छन्।
सचिव पद्मा अर्यालले भदौ २३ र २४ गतेको घटना, त्यसपछि उत्पन्न राजनीतिक अवस्थाबारे गम्भीर समीक्षा गरेपछि मात्रै अरू विषयमा छलफल हुने बताइन्।
'त्यत्रो ठूलो घटना भएको छ। पहिले त त्यसको समीक्षा हुनुपर्यो। कसरी यो अवस्था सिर्जना भयो, त्यसबारे घनिभूत छलफल भएपछि नेतृत्व के गर्ने भन्ने प्रश्न आउँछ,' उनले भनिन्, 'बैठक बस्ने परिस्थिति बनेको छैन, नेतृत्व के गर्ने भन्ने कुरा अहिले त्यति सान्दर्भिक होइन।'
यसबीच अध्यक्ष ओलीसँग आफूले गुण्डुमा छलफल गरेको र भेटमा परिस्थितिबारे सामान्य छलफल भएको उनले बताइन्।
'अध्यक्षज्यूसँग त्यति लामो कुराकानी भएन। संक्षिप्त मात्रै भेट भयो। भेटमा अहिलेको परिस्थितिबारे कुरा भयो,' अर्यालले भनिन्, 'बैठक बोलाउने कुरा छ, अध्यक्षलाई फ्रेस हुन पनि केही समय लाग्छ नि।'
उपाध्यक्ष गुरू बरालले राष्ट्र र राष्ट्रियता नै खतरामा रहेका बेला नेतृत्वको प्रश्न गौण रहेको बताए।
'मैले पार्टी अध्यक्षसँग कुरा गरेको छु,' उनले भने, 'भदौ २३–२४ गतेको घटना विद्रोह होइन, देश द्रोह हो। यो ध्वंश हो। राष्ट्रिय अभिलेख जलाइएका छन्। अपराधीका दसीहरू जलाइएका छन्। घटनाको पार्श्वभागमा विभिन्न षड्यन्त्र देखिएको छ। एमाले नेतृत्वको सरकारको राष्ट्रवादी अडानका कारण आफ्नो स्वार्थसिद्ध नभएपछि विभिन्न शक्ति केन्द्र चलमलाएका हुन् भन्ने अध्यक्षज्यूको विश्लेषण थियो।'
उपाध्यक्ष युवराज ज्ञवालीले पनि आफूलाई ओलीले बोलाएको बताए।
तर तोडफोड र आगजनीमा आफ्नो घरसमेत परेको भन्दै मर्मतमा व्यस्त भएकाले भेट हुन नपाएको बताए।
'म बुधबार अध्यक्षलाई भेट्छु। समग्र परिस्थितिबारे प्रस्ट कुरा राख्छु। यत्रो वर्ष राजनीतिमा सक्रिय भइयो, फेरि पनि पार्टी बनाउने नै हो। गम्भीर आत्मालोचना, आत्मबोध, आत्मसमीक्षा गर्दै पार्टी बनाउँछौं,' उनले भने।
ज्ञवालीले नेतृत्व परिवर्तनबारे पार्टीमा सघन ढंगले कुरा उठेको बताउँदै अब बस्ने पार्टी कमिटी बैठकमा यसबारे गम्भीर छलफल हुने बताए।
उपाध्यक्ष ज्ञवालीका साथै सचिवद्वय रघुवीर महासेठ, छविलाल विश्वकर्माले पनि ओलीसँग भेटघाट गर्न नपाएको बताए। छिट्टै भेटघाट गरेर बैठकबारे कुराकानी गर्ने उनीहरूले बताए।
ओलीलाई अध्यक्ष पद त्याग्न दबाब बढे पनि उनी भने तयार देखिएका छैनन्। ओलीले महाधिवेशन र आफ्नै नेतृत्वमा चुनावसमेत 'फेस' गर्ने कुरा गर्ने गरेको केही पदाधिकारीले बताए।
ओलीलाई भेटेर फर्किएका एक पदाधिकारीले ओलीको मनसाय बताउँदै भने, 'ममाथि यत्रो षड्यन्त्र भएको छ, चार्ज लागेको छ। यो षड्यन्त्र बोकेर म नेतृत्वबाट बिदा हुने कुरा आउँदैन। महाधिवेशन र चुनावमार्फत यसको जबाफ दिन चाहन्छु भन्ने हठ उहाँमा देखिन्छ।'
-1746009348.jpg)
