नेकपा (एमाले) का रसुवा जिल्ला अध्यक्ष जनार्दन ढकालले शनिबार पार्टी परित्यागको घोषणा गरे।
हिमालय टेलिभिजनको एक कार्यक्रममार्फत् जिल्ला अध्यक्षसहित उनले पार्टीको संगठित सदस्यता समेतको जिम्मेवारी त्यागेको घोषणा गरेका थिए।
एमालेको माघदेखि जरा अभियान चलिरहेको छ। आधारभूत तहका कमिटीलाई चलायमान बनाउने ध्येयले पार्टीले सञ्चालन गरेको तीन महिने अभियान रसुवामा भने स्थगित छ।
ढकालले जिल्लामा पार्टीका गतिविधि सञ्चालन गर्न नसकिएको मात्र होइन, बैठक नै बस्ने अवस्था नरहेको बताएका छन्।
उनले पार्टी सञ्चालनमा सचिव पेम्बा लामाले अवरोध गरेको, पार्टीका प्रदेश इन्चार्ज राजन भट्टराई, जिल्ला इन्चार्ज प्रेम तामाङसहित नेताका सामुन्ने नै आफूमाथि हातपातको प्रयास भएको आरोप लगाएका छन्।
सचिव पेम्बा लामाले पार्टी कमिटीको बैठकमा चारचार पटक हातपात गरेको, आफूमाथि आक्रमण भइरहँदाका साक्षी प्रदेश र जिल्ला इन्चार्जलाई काम गर्ने वातावरण बनाइदिन आग्रह गर्दा पनि ‘तपाईंहरू नै मिल्नुस्’ पन्छाइएको गुनासो पनि गरेका छन्।
केन्द्रीय नेताले एमाले रसुवाको विवाद मिलाउनै नचाहेकाले पार्टीमा काम गर्ने अवस्था नरहेको ठान्दै त्यागको घोषणा गरेको दाबी ढकालको छ।
‘मेरो माथिल्लो कमिटी बागमती प्रदेश कमिटी हो। मैले राजीनामा दिइरहँदा मेरो राजीनामा स्वीकृत नहुने, तिमीहरू मिलभन्दा अरू कुरै केही नहुने। हामी बिरामी भएर चिकित्सिककहाँ जान्छौं, चिकित्सले यसो धाप मार्दिएपछि बिरामी निको हुँदैन नि! उहाँहरूले त्यो व्यवहार गर्नुभयो,’ उनले भनेका छन्, ‘दुई दिन अगाडि छलफल भएको थियो। दुई महिना अभियान गर्नुस्, त्यसपछि तपाईंहरूलाई राखेर हामी केही छलफल गर्छौं भन्ने अपेक्षा थियो, त्यो हुन सकेन। मलाई उहाँहरूले दिनुभएको स्पष्टीकरण चित्तबुझ्दो लागेन। मलाई फेरि पनि त्यही थलोमा, उहाँहरूसँगै बसेर काम गर्न सक्ने जोश, जाँगर, इच्छा छैन। त्यसकारण आज यो मिडियामार्फत् पार्टीको जिल्ला अध्यक्ष, संगठित सदस्यसहित सबै भूमिकाविहीन भएर स्वतन्त्र नागरिक रहेको घोषणा गर्न चाहन्छु।’
एमाले रसुवा इन्चार्ज प्रेम तामाङले अध्यक्ष ढकालले सञ्चारमाध्यमबाट पार्टी त्यागेको घोषणा गरे पनि कमिटीका बैठकमा भने राजीनामा नदिएको बताए।
‘पार्टी त्यागेँ भनेर टेलिभिजनमा अन्तर्वार्ता दिएको हामीले पनि सुन्यौं, हामीलाई त आश्चर्य पनि लाग्यो,’ तामाङले सेतोपाटीसँग भने, ‘उहाँले कुनै पनि कमिटीमा राजीनामा दिनुभएको छैन।’
एमालेको पद्धतिअनुसार तल्लो तहको कमिटीका अध्यक्षले माथिल्लो कमिटीसमक्ष राजीनामा पेस गर्नुपर्छ। ढकालले आफूले प्रदेश कमिटीसमक्ष राजीनामा दिनुपर्ने तर प्रदेश इन्चार्ज भट्टराईले ‘तपाईंहरू मिल्नुस्’ मात्रै भनिरहेकाले काम गर्ने वातावरण नै नभएको बताएका छन्।
त्यसैले सञ्चारमाध्यममार्फत् नै सबै भूमिका छाडेको घोषणा गर्नु उपयुक्त लागेको बताएका छन्।
जिल्ला इन्चार्ज तामाङ भने ढकाल पार्टीको जिम्मेवारीमा फर्कने बताउँछन्। उनले त्यो वातावरण बनाउन आफूहरू लागिपरेको पनि बताए।
‘जिल्ला अध्यक्ष पार्टीको जिम्मेवारीमा फर्कनुहुन्छ। उहाँ फर्कनैपर्छ। त्यो वातावरण हामी बनाउँछौं। हामी सबै मिलेर रसुवाको पार्टीको काम व्यवस्थित गर्छौं,’ उनले भने, ‘पार्टीमा समस्या हुन्छन्, समाधानको विधि पनि हामीसँग छ। हामी अहिले छलफलमै छौं।’
इन्चार्ज तामाङले ढकालमाथि बैठकमा कसैले पनि हातपात नगरेको दाबी गरे। पार्टी त्यागको घोषणाको क्रममा ढकालले आफूमाथि सांघातिक आक्रमण भएको दाबी गरेका थिए।
तर त्यसमा कुनै सत्यता नरहेको तामाङको दाबी छ।
‘बैठकमा विषय राख्ने आफ्नै शैली, स्वभाव हुन्छन्। कसैले नम्र शैलीले कुरा राख्छन्, कसैको स्वर चर्को हुनसक्छ। त्यत्ति मात्रै भएको हो। कसैले कसैलाई हातपात गरेको छैन,’ उनले भने।
तर ढकालले इन्चार्जकै सामू आफूमाथि सचिवले आक्रमण गरेको बताएका छन्।
‘त्यहाँको पार्टी सचिव जसले, पार्टी अध्यक्षले बैठकको अन्तिममा समापन गर्ने क्रममा सांघातिक आक्रमण गरेको छ। एकपटक होइन, चारपटक, यस्तो आक्रमण कि त्यहाँ दाउरा, चिर्पट भएको भएदेखि त्यसले रूप अर्कै लिन्थ्यो होला। त्यो खालको आक्रमण भएको छ। हेर्दा सामान्य खालको लाग्नसक्छ, एउटा मात्र बैठक होइन, चारवटा बैठकमा,’ उनले भनेका छन्।
एमाले केन्द्रीय सदस्य माधव अर्यालले पार्टीका गतिविधि व्यवस्थित गर्ने जिम्मेवारी ढकालकै भएको बताउँछन्। त्यसलाई व्यवस्थित गर्न नसकेको दोष अरूलाई लगाउन नमिल्ने पनि बताए।
‘उहाँ गत वर्षमात्रै जिल्ला अध्यक्ष निर्वाचित हुनुभएको हो। उहाँलाई कसैले अध्यक्ष उठ्नुस्, हुनुस् भनेको पनि होइन। आफ्नै इच्छामा हुनुभएको हो। उहाँ अध्यक्ष बन्छु भन्दा अरू प्रतिद्वन्द्वी पनि भएन। अन्यत्र चुनाव भइरहँदा यहाँ सर्वसम्मत नेतृत्व छानिएको हो,’ उनले भने।
तर अहिले एक्कासि पार्टी छाडेँ भन्दा आफू आश्चर्यमा परेको उनले बताए।
उनले पनि पार्टी कमिटीको बैठकमा अध्यक्ष ढकालमाथि कसैले पनि हातपात नगरेको बताए।
‘म अरू जिम्मेवारी (उत्तरगया गाउँपालिका अध्यक्ष) मा भएकाले पार्टी कमिटीको बैठकमा उपस्थित भएको छैन। मैले बुझेसम्म उहाँ (जनार्दन ढकाल) लाई कसैले पनि हातपात गरेको छैन,’ उनले भने।
एमाले रसुवाका एक नेताले पार्टीमा प्रेम तामाङ भित्रिएपछि समस्या भएको बताए।
तामाङ गत वैशाख ९ गते बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको तत्कालीन नयाँ शक्ति प्रवेश गरी एमाले भित्रिएका थिए।
त्यतिबेला तामाङलाई भित्र्याउने भूमिकामा ढकाल नै अग्रभागमा देखिएका थिए।
उनले पार्टी उपमहासचिव विष्णु रिमालसँग छलफल गरेर नै उनलाई भित्र्याउने निष्कर्षमा पुगेका थिए।
ती नेताका अनुसार तामाङले भित्रिएको केही समयमै पार्टी केन्द्रीय सदस्यको जिम्मेवारी पाएका थिए। उनलाई रसुवाको इन्चार्ज पनि बनाइयो।
त्यसअघि रसुवाबाट माधव अर्याल मात्रै एमालेको केन्द्रीय कमिटीमा थिए। उनी उत्तरगया गाउँपालिकाको अध्यक्ष पनि हुन्। अर्याल नवौं महाधिवेशनमै केन्द्रीय सदस्य निर्वाचित भएका थिए।
उनलाई भूमिका नदिई तामाङलाई इन्चार्ज दिएपछि एमाले रसुवामा समस्या देखिन थालेको ती नेताको दाबी छ।
‘जनार्दनपछि प्रेम तामाङलाई सांसदको उम्मेदवारका रूपमा अघि सार्ने गरी केन्द्रीय नेताहरूको तयारी थियो,’ ती नेताले भने, ‘त्यसैको प्रभाव देखिएको हो।’
‘क’ वर्गका ठेकेदारसमेत रहेका ढकाल २०७० सालको संविधान सभामा निर्वाचित भएका थिए। २०७४ सालको प्रतिनिधि सभामा उनी नेपाली कांग्रेसका मोहन आचार्यसँग पराजित भएका थिए। आचार्य पनि ‘क’ वर्गकै ठेकेदार हुन्।
२०७९ सालको निर्वाचनमा रसुवाबाट ढकाल नै सिफारिस भएका थिए। तर उनले चुनाव लड्ने इच्छा नदेखाएपछि छोवान तेन्जिङ तामाङ उम्मेदवार बनेका थिए। उनी कांग्रेसका आचार्यसँग ९ हजार भन्दा बढी मतान्तरले पराजित भएका थिए।
प्रेम तामाङ २०६४ सालको पहिलो संविधान सभा निर्वाचनमा नेकपा (माओवादी) बाट संविधान सभा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए। २०७४ सालमा रसुवाको प्रदेश १ बाट निर्वाचित भएका थिए। त्यतिबेला उनी नयाँ शक्तिबाट चुनाव लडेका थिए।
रसुवामा १० बुँदे समूह र ढकालबीच अन्तरविरोध बढ्दै गएको र त्यसमा इन्चार्जको जिम्मेवारी पाएका तामाङले खेलेको अर्को नेताले बताए।
ढकालले सांघातिक आक्रमण गरेको आरोप लगाएका पेम्बा लामा दसबुँदे समूहका हुन्। उनी अर्यालसँग निकट मानिन्छन्।
पार्टी कमिटीमा ढकालले एकलौटी गर्दै गएपछि सचिव पेम्बाले असन्तुष्टि राखेको ती नेताको दाबी छ।
