नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीले क्युआर मार्फत् अन्तरदेशीय भुक्तानी गर्न मिल्ने पूर्वाधार बनाइसकेको बताएका छन्।
मंगलबार सेतोपाटीले आयोजना गरेको नेपाल फिनटेक कन्क्लेभमा बोल्दै उनले केही समयदेखि डिजिटलाइजेसनलाई प्राथमिकताका साथ अगाडि बढाउँदै आएको बताएका हुन्।
‘यसमा हामीले हासिल गरेको उपलब्धि निकै महत्वपूर्ण छ। विश्वभर पनि यसको प्रयोग उच्चदरमा बढेको छ। सन् २०२० को तुलनामा २०२४ मा डिजिटल कारोबार उच्च दरमा बढ्यो। विश्वभर सन् २०२० मा १० खर्ब डलरको कारोबार भइरहेकोमा सन् २०२४ मा १९ खर्ब डलरभन्दा माथि रकमको कारोबार भयो। सन् २०३० मा ३० खर्बभन्दा धेरै हुने अनुमान गरिएको छ,’ उनले भने।
नेपालमा पनि यसको राम्रो प्रगति भएको उनको भनाइ छ।
'हाम्रोमा गत माघसम्म ब्रोडब्यान्ड इन्टरनेट प्रयोग जनसंख्याको तुलनामा एक सय ३५ प्रतिशतसम्म भएको देखिन्छ। स्मार्ट फोन प्रयोग गर्ने घर परिवारको संख्या ७३ प्रतिशत छ,' उनले भने।
ठूलो कारोबार भुक्तानीको लागि अहिले राष्ट्र बैंक आफैँले रियल टाइम सेटलमेन्ट प्रणाली सञ्चालन गरिरहेको उनले उल्लेख गरे।
भारत र चीनसँग अन्तरदेशीय भुक्तानी सुरू गरिसकेको पनि उनले बताए। फोन–पे र नेपाल क्लियरिङ हाउसले पेमेन्टको स्वीकृति पाइसकेको उनको भनाइ छ।
भारतको युपिआइ, चीनको अलि–पे मार्फत् यहाँ अन्तरदेशीय विधुतीय कारोबार भुक्तानी हुन थालिसकेको छ।
यहाँबाट पनि भारततर्फ क्युआर मार्फत् तिर्न मिल्ने गरी नेपाल फोन–पे र नेपाल क्लियरिङ हाउसले समेत अनुमति पाइसकेका छन्।
'उनीहरूले इन्टिग्रेसनको काम गरिरहेका छन्। यसले भारत भ्रमणमा जानेले मोबाइलबाटै कारोबार गर्न सक्ने भएका छन्,' उनले भने, '२०८० यता विदेशबाट आउनेले नेपालका मर्चेन्टहरू मार्फत् एक अर्ब ५९ करोड रूपैयाँ डिजिटल भूक्तानी गरेका छन्।'
