संसदको सबैभन्दा ठूलो दल नेपाली कांग्रेसका प्रमुख सचेतक श्यामकुमार घिमिरेले आफूले दिएका अभिव्यक्ति विवादित बनेपछि प्रतिनिधि सभा बैठकमै माफी माग्नुपरेको छ।
नेपालमा पर्यटकको संख्या वृद्धि गर्न यौन व्यवसायलाई व्यवसायीकरण गर्नुपर्ने अभिव्यक्ति दिएका उनले बुधबार प्रतिनिधि सभा बैठक सुरू हुनेबित्तिकै आत्मालोचना गरेका छन्।
चैत ३ गते प्रतिनिधि सभामा दलीय आधारमा बोल्ने क्रममा प्रमुख सचेतक घिमिरेले यौन व्यवसाय खुला गर्नुपर्ने बताएपछि तत्काल केही सांसदहरूले विरोध गरेका थिए। प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा (माओवादी केन्द्र) की सांसद दुर्गा राई र राप्रपा सांसद दीपक सिंहले संसदमै विरोध गरेका हुन्।
यौन व्यवसाय खुला गर्ने प्रस्ताव सत्तारूढ दलका प्रमुख सचेतकबाट आउनु आपत्तिजनक रहेको विषय राखेका उनीहरूले 'यौन व्यवसाय सरकारले नै सञ्चालन गर्ने दिन आएको हो?' भनेर प्रश्न सोधेका थिए।
नेपालको कानुनले वर्जित गरेको यौन व्यवसायलाई कानुन बनाएर खुला गर्नुपर्ने प्रमुख सचेतक घिमिरेको अभिव्यक्तिको संसददेखि उनकै दल कांग्रेसभित्र चर्को आलोचना भयो।
सभापति शेरबहादुर देउवाको निवास बूढानीलकण्ठमा मंगलबार पदाधिकारी र पूर्वपदाधिकारी बैठक बसेको थियो।
बैठकको सुरूमै महामन्त्री गगन थापा, अर्का महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्मा, प्रवक्ता प्रकाशशरण महत लगायतले प्रमुख सचेतक घिमिरेले संसदमा जथाभाबी अभिव्यक्ति दिने गरेकोमा सभापति देउवाको ध्यानाकर्षण गराएका थिए।
देउवा निवास पुगेका सांसद ईश्वरी न्यौपाने, केन्द्रीय सदस्य डिला संग्रौला लगायतले पनि प्रमुख सचेतक घिमिरेले संसदमा कानुनले वर्जित गरेको विषय बोलेकोमा सभापति देउवाको ध्यानाकर्षण गराएका थिए।
नारी अस्मितामाथि नै असर पुग्ने र पार्टीलाई नै क्षति पुर्याउने गरी घिमिरेले अभिव्यक्ति दिएको उनीहरूको भनाइ थियो।
पदाधिकारी र सांसदहरूले जोडका साथ यस विषयलाई उठाएपछि सभापति देउवाले के भएको हो भनेर उपसभापति पूर्णबहादुर खड्कालाई सोधेका थिए।
प्रमुख सचेतक घिमिरे उपसभापति खड्कानिकट मानिन्छन्। खड्काकै जोडबलमा सभापति देउवाले सिन्धुलीबाट निर्वाचित सांसद घिमिरेलाई गत साउनमा प्रमुख सचेतक बनाएका थिए।
आफ्नो इच्छाविपरीत प्रमुख सचेतक बनाइएको गुनासो उनले त्यसबेलै सभापति देउवासँग गरेका थिए। उपसभापति खड्कानिकट घिमिरेलाई देउवाले प्रमुख सचेतक बनाएका थिए।
त्यसपछि सभापति देउवा भेट्न जाँदा घिमिरेले भनेका थिए, ‘मलाई प्रमुख सचेतक हुने कुनै चाहना थिएन सभापतिज्यू, तर तपाईंले प्रमुख सचेतक भएपछि गृहमन्त्री बनाउनु हुँदो रहेछ, मलाई पनि अब गृहमन्त्री बनाउनु होला नि त!’ भनेका थिए। यो कुरा घिमिरेले केही समयअघि पत्रकारहरूसँग भनेका थिए।
घिमिरे प्रमुख सचेतक हुनुअघि उक्त पदमा रमेश लेखक थिए। केपी शर्मा ओली नेतृत्वमा असार ३० गते सरकार बनेपछि सभापति देउवाले लेखकलाई गृहमन्त्री बनाएका थिए।
व्यक्तिगत कुरालाई पार्टीकै आधिकारिक धारणा जसरी घिमिरेले संसदमा राख्ने गरेकोमा प्रमुख सचेतक घिमिरेको यसअघि पनि आलोचना हुँदै आएको थियो।
संसदको राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समिति बैठकमा प्रमुख सचेतक घिमिरेले पार्टीगत ट्रेड युनियन खोल्न दिने पक्षमा कांग्रेस नरहेको बताएपछि यो धारणा व्यक्तिगत हो कि पार्टीकै हो भनेर सभापति रामहरि खतिवडाले सोध्नुपरेको थियो।
त्यसको केही दिनमै सभापति देउवाले समिति सभापति खतिवडालाई फोन गरेर पार्टीगत ट्रेड युनियन खोल्न नदिन समितिमा भएको भनिएको सहमति पार्टीको आधिकारिक धारणा होइन भन्नुपरेको थियो।
यसपालि झन् प्रमुख सचेतक घिमिरेले पर्यटक संख्या वृद्धि गर्ने र अर्थतन्त्रलाई टेवा पुर्याउने नाममा कानुनले वर्जित गरेको यौन व्यवसाय खुला गर्नेबारे बोलेपछि कांग्रेसभित्र आलोचना भएको हो।
बूढानीलकण्ठमा पुगेका कतिपय कांग्रेस नेताहरूले संसदीय दल नेता देउवालाई प्रमुख सचेतक फेर्न पनि सुझाव दिएको स्रोतको दाबी छ।
‘बुझेर हो कि नबुझेर हो उहाँले जथाभाबी रूपमा संसदमा धारणा राख्न थाल्नुभयो, यसले पार्टीलाई क्षति पुग्छ किनकि प्रमुख सचेतक बोल्दा त्यो पार्टीकै धारणाका रूपमा बुझिने भयो,’ एक पदाधिकारीले भने, ‘उहाँले यो शैली सुधार नगरे सभापतिले बर्खास्त गर्नुपर्ने हुन्छ।’
उपसभापति खड्काले मंगलबार बूढानीलकण्ठमा भएको बैठकमै प्रमुख सचेतक घिमिरेलाई सम्झाएका थिए। साथै उपसभापति खड्काले बुधबार संसद बैठकको सुरूमै क्षमा माग्न भनेका थिए। सोहीअनुसार घिमिरेले संसदमा क्षमा मागेका छन्।
प्रमुख सचेतक घिमिरेले संसदमा चैत ३ गते दिएको अभिव्यक्ति आफ्नो व्यक्तिगत भएको उल्लेख गरे।
‘चैत्र ३ गते विशेष सयममा मैले अभिव्यक्त गरेको धारणा संसदको रुपमा विशेष सन्दर्भमा राखेको व्यक्तिगत धारणा हो। यो धारणा कांग्रेस पार्टी र संसदीय दलको आधिकारिक धारणा होइन,’ आत्मालोचना गर्दै प्रमुख सचेतक घिमिरेले भने, ‘यी विचारहरूले सांसद र जनमानसमा नकारात्मक असर परेको भए उहाँहरूको सम्मान गर्दै क्षमायाचना गर्न चाहन्छु।'
कांग्रेसले संसदमा के बोल्ने के नबोल्ने भन्ने विषयमा संसदीय दल बैठकहरू र विभिन्न प्रशिक्षणमा जानकारी दिने गरेको भए पनि बेलाबेला यस्ता चुक हुने गरेको छ।
घिमिरेले यसअघि पनि यही विषय संसदमा बोलेका थिए।
२०८० चैत १ गते संसदकै रोस्टमबाट बोल्दै घिमिरेले पर्यटक आकर्षित गर्न यौन व्यवसायीलाई कानुनी मान्यता दिनुपर्ने बताएका थिए।
हेर्नुहोस् त्यसबेलाको भिडिओ: