गत असोजको बाढी–पहिरोले क्षतविक्षत बनेको बिपी राजमार्गअन्तर्गत काभ्रेपलाञ्चोकतर्फको सडक पुनर्निर्माणका लागि मंगलबार ठेक्का आह्वान भएको छ।
बिपी राजमार्गको डालाबेसी–चार सयबेसी खण्डअन्तर्गत ९ किलोमिटर सडकको स्थायी पुनर्निर्माणका लागि बोलपत्र आह्वान भएको संघीय सडक सुपरीवेक्षण तथा अनुगमन कार्यालय काठमाडौंका प्रमुख सुभराज न्यौपानेले जानकारी दिए।
उक्त खण्डको लागत साढे दुई अर्ब रुपैयाँ रहेको उनले बताए।
उनकाअनुसार काभ्रेतर्फबाट बाँकी दुई खण्डको ठेक्का पनि यही महिनाभित्र आह्वान हुनेछ। यी खण्डको ठेक्का लागत समान साढे दुई अर्ब रुपैयाँ रहेको छ।
आज आह्वान भएको ठेक्का तीस दिनमा खोलिनेछ। २१ महिनाभित्र ठेक्का सकिसक्नुपर्नेछ।
यसअघि गत फागुन २८ गते नेपालथोकदेखि बर्खेखोला (सिन्धुली खण्ड) पुनर्निर्माणका लागि बोलपत्र आह्वान भएको थियो।
अर्थ मन्त्रालयले गत फागनु ४ गते बिपी राजमार्ग पुनर्निर्माणका लागि ८ अर्ब ५० करोड रुपैयाँको स्रोत सुनिश्चित गरेको थियो।
मनसुन सकिने बेलाको बाढी–पहिरोले बिपी राजमार्ग अन्तर्गत काभ्रेपलाञ्चोकको भकुन्डेबेसीदेखि नेपालथोकसम्म २८ किलोमिटर सडकमा क्षति पुर्याएको थियो। ८.७ किलोमिटर सडक त कटान नै गरेको थियो।
सडक विभागले बाढी–पहिराले क्षति पुर्याएको बिपी राजमार्गको उक्त खण्ड अध्ययन गरी पुननिर्माणका लागि विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डिपिआर) तयार पारेको थियो।
जसअनुसार पुनर्निर्माणका लागि १० अर्ब रुपैयाँ लाग्ने देखिएको थियो।
संघीय सडक सुपरीवेक्षण तथा अनुगमन कार्यालय काठमाडौंका अनुसार अब बन्ने २८ किलोमिटर सडक डबल लेनको हुनेछ।
नालासहित १० मिटर चौडा हुनेछ। सात मिटर चौडाइ कालोपत्र गरिने कार्यालयका प्रमुख न्यौपानेले जानकारी दिए।
‘यो सडक जियोमेटिक स्ट्यान्डर्डको हुनेछ। यो भनेको क्लास–टु स्ट्यान्डर्ड पनि हो। अहिले भइरहेको भन्दा फराकिलो र व्यवस्थित सडक बनाउने योजना छ,’ न्यौपानेले भने, ‘पहिलो चरणमा बन्द सडक ट्र्याक खोलेर रेस्पोन्स गर्यौं। दोस्रो चरण रिकभरी अन्तर्गत पर्यो। त्यसमा हामीले ट्र्याकलाई स्तरोन्नति गर्दै पहिले जति सवारी गुड्थे, त्यति नै चल्ने बाटोमा रूपान्तरण गर्यौं। अब हामी पुनर्निर्माणको चरणमा प्रवेश गरेका छौं। यस चरणमा हामीले पहिलेभन्दा व्यवस्थित, जोखिमरहित सडक निर्माण गर्नेछौं।’
डिपिआर अनुसार उक्त सडकमा तीन सय एमएम (१ लाख ५ हजार ५०८.८८ घनमिटर) को सब–बेस, २५० एमएम (६५ हजार ३७२.६४ घनमिटर) को बेस, ७५ एमएमको वाटर बाउन्ड म्याडम र ४० एमएमको आसफाल्ट कालोपत्र गरिनेछ।
तीन लाख ९६ हजार ३०२.८३ घनमिटर माटो कटिङ गर्नुपर्ने र ७ लाख ६४ हजार १७५.८८ घनमिटर पुर्नुपर्ने पनि विस्तृत परियोजना प्रतिवेदनले बताएको छ।
असोजको बाढी–पहिरोपछि भत्किएको खण्ड अस्थायी डाइभर्सन गरेर १३ दिनमै सञ्चालनमा ल्याइएको थियो। बाढीले सडक कटान गरेको ठाउँमा खोलाबाटै ट्र्याक खोलिएकाले हिउँद याममा पनि सवारी चलाउन मुस्किल छ। सवारी साधन घन्टौं जाममा बस्नुपर्छ। कतिपय खण्डमा अझै सुख्खा पहिरोको जोखिम छ।
पुनर्निर्माणका लागि ठेक्का आह्वान भएपछि प्रक्रियामा हिसाबले ठेकेदार नियुक्त गर्न समय लाग्छ। त्यसैले अहिले सडक डिभिजन भक्तपुरले बिपी राजमार्गको भत्किएको खण्ड मर्मत गरिरहेको छ।
साइट इन्जिनियर दुर्गा प्रसादका अनुसार मंगलबार राजमार्गको बोक्सीकुना र चिउरी बाँसझ्याङ खण्डमा डाइभर्सनको काम सकिएको छ।
‘बोक्सीकुनामा ६५० मिटर लम्बाइमा रोशी खोलाको खार्ने काम भएको छ। चिउरी बाँसझ्याङमा पनि ६५० मिटर जति नै रोशी खोला गहिर्याएर सडकको उचाइ बढाउने काम भएको छ। अहिले चौकीडाँडामा र पिप्लेमा डाइभर्सनको काम भइरहेको छ,’ उनले भने।
उनकाअनुसार राजमार्ग मर्मतका लागि अहिले ८ वटा उपकरण प्रयोग भइरहेका छन्। जसमा एउटा डोजर र ७ वटा स्काभेटर प्रयोग भइरहेका छन्।
बिपी राजमार्ग भएर अहिले दैनिक तीन हजार बढी सवारीसाधन ओहोरदोहोर गर्छन्।
जापान सरकारको अनुदान सहयोगमा आर्थिक वर्ष २०५३/०५४ देखि बिपी राजमार्ग (धुलिखेल–सिन्धुली–बर्दिबास एक सय ६० किलोमिटर सडक) निर्माण थालिएको थियो। खण्ड–खण्ड छुट्टयाएर २०७२ असार १८ गते निर्माण सम्पन्न गरी औपचारिक रूपमा जापान सरकारले नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गरेको थियो।
असोजको बाढी–पहिराले क्षति पुर्याएको बिपी राजमार्गको खण्ड मर्मतका लागि सरकारले जापान सरकारसँग अनुरोध गरेको थियो।
ओमनको मस्कटमा रहेकी परराष्ट्र मन्त्री आरजु राणा देउवाले सोमबार जापानका विदेश राज्यमन्त्री मियाजी ताकुमासँग शिष्टाचार भेट गर्दै बिपी राजमार्ग पुनर्निर्माणका लागि आग्रह गरेकी थिइन्।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले पनि नेपालका लागि जापानी राजदूतसँग गत अक्टोबरमा बिपी राजमार्ग पुनर्निर्माण गरिदिन आग्रह गरेका थिए।
