गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय युवा तथा पिएनओज् सम्मेलन थाइल्याण्डमा शनिबारबाट (१५ मार्च २०२५) सुरू भएको छ।
‘इम्पावरिङ द युथ, शार्पिङ द पिएनओज फ्युचर’ भन्ने मूल नाराका साथ सुरू सम्मेलन दुई दिनसम्म चल्नेछ। नेपालबाट युवाहरूको विदेश पलायन भइरहेको र देशमा सक्रिय जनसंख्या घट्दै गएको अवस्थामा, सम्मेलनमार्फत् नेपाली प्रवासी युवाहरूलाई सशक्त बनाइ उनीहरूलाई नेपालको समृद्धि र विकाससँग जोड्ने मुख्य उद्देश्य रहेको छ।
कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री बद्री पाण्डेले विदेशमा बस्ने हरेकले नेपालको वास्तविक राजदूतको भूमिका निर्वाह गरिरहेको बताए। नेपालले एकता र सहमतिको वातावरण निर्माण गर्न अपरिहार्य रहेको उनले बताए।
‘बिपी कोइरालाज्यूको विचारलाई साभार गर्छु, उहाँ भन्नुहुन्थ्यो विदेशमा रहेका हरेक नेपाली अनौपचारिक राजदूत हुन्, वास्तवमै हो महामहिमज्यूहरू त औपचारिक मात्रै हुनुहुन्छ जुन क्षणिक हो। तर तपाईं एनआरएनहरू वास्तविक र स्थायी राजदूत भएर काम गरिरहनुभएको छ,’ उनले भने, ‘लोकतन्त्रलाई अगाडि बढाउने गतिमा देश बाहिर भित्र जे भए पनि त्यो प्रतिस्पर्धाभित्र एकता, सहमति, परिवर्तन र सुधार र अग्रगमनको यात्राको गतिमा कमी आउन दिनुहुन्न। यही भावना तपाईं एनआरएनभित्र पनि हुनु जरुरी छ। अहिले जे जस्तो अवस्था छ, त्यसबाट छुट्कारा पाउन पनि प्रतिस्पर्धालाई होइन एकता र सहमतिलाई प्राथमितामा राख्नु जरुरी छ।’
थाइल्याण्डका लागि नेपालका राजदूत धनबहादुर ओलीले एनआरएनए अभियानले विश्वभरका नेपालीलाई एकताबद्ध तुल्याएकाले विवादमा अल्झेर संस्थालाई संकटमा पार्नु नहुने बताए।
थाइल्याण्डको राजधानी बैंककमा जारी दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय युवा सम्मेलनको उद्घाटन सत्रमा सम्बोधन गर्दै उनले विश्वका जुन कुनामा बसे पनि कहाँनेर नेपाललाई जोड्न सक्छु भनेर सोचे मात्रै पनि नेपाल समृद्ध हुने बताए।
‘हरेक सन्तति जसले नाता जोड्यो, भाषा जोड्यो त्यसप्रति यो मुलुकले गर्व गर्छ। जहिले पनि नकारात्मक कुरा मात्रै गर्ने हो भने बाहिर रहेका दोस्रो पुस्तालाई नेपाल बिर्सन अति सजिलो हुन्छ। नेपाल अब मेची र कालीबीचको भौगोलिकताबीच मात्रै सीमित छैन,’ उनले भने, ‘जहाँ–जहाँ नेपाली छन्, त्यहाँ नेपाल छ। अब हामीसँग एउटा मात्रै सगरमाथा छ भनेर नसोचौं, संसारभरि नाम उँचो पार्ने सबै नेपाली सगरमाथा जस्तै बनेका छन्, हामी जहाँ भए पनि नेपालीको मन सबै उस्तै हुन्छ। त्यसैले एनआरएनएलाई एउटा पूल बनाऔँ र सकारात्मकतातिर बढी ध्यान दिऊँ।’
गैरआवासीय नेपाली संघका अध्यक्ष बद्री केसीले एनआरएनए अभियानलाई राजनीतिक मुद्दा नबनाउन आग्रह गरे। थाइल्याण्डको बैंककमा शनिबारदेखी सुरू दोस्रो अन्तर्राष्ट्रिय युवा सम्मेलनमा सम्बोधन गर्दै गैरआवासीय नेपाली संघ एउटा संस्था मात्रै नभई विदेशमा रहेका ८० लाख नेपालीको साझा चौतारी एवं विश्वभरका नेपालीलाई एकबद्ध गर्ने पवित्र अभियान भएको भन्दै अध्यक्ष केसीले यस संघलाई राजनीतिकरण नगरिदिन आग्रह गरे।
‘नेपालमा जुनसुकै राजनीतिक पार्टी सरकारमा भए पनि हामीलाई कुनै फरक पर्दैन, किनकि सन् २००१ मा जब एनआरएनएको परिकल्पना भएको थियो, तत् समय विदेशमा रहेका कयौं हामीहरू राजसंस्थाको विरोधमा थियौं तर हामीले नेपालको प्रमुख ओहोदामा भएको राजालाई हाम्रो प्रमुख अतिथि बनाएर कार्यक्रम सञ्चालन गरेका थियौं,’ उनले भने, ‘हामीलाई सरकारमा को छ, कुन पार्टी छ भन्ने कुराले प्रभाव पार्दैन किनकि यो राजनीतिक संस्था होइन विशुद्ध सामाजिक संस्था हो। विदेशमा रहेका ८० लाख नेपालीको आस्थाको विश्वासको, इमानदारिताको संस्था हो।’
सरकारले गैरआवासीय नेपाली नागरिकता दिए पनि पूर्ण कार्यान्वयन नहुँदा नेपालमा लगानी लैजान आफूहरूलाई कठिन भइरहेको भन्दै अध्यक्ष केसीले सरकारको ध्यानाकर्षण गराए।
विदेशमा रहेका नेपालीहरु विभिन्न क्षेत्रमा सफल भइरहँदा मुलुक पनि सफल भइरहेको उनको भनाइ थियो ।
‘एउटा व्यक्तिको सफलतासँगै देशलाई पनि सफल बनाउन सके मात्रै त्यो वास्तविक सफलता हुन्छ अन्यथा त्यसको कुनै अर्थ रहँदैन,’ उनले भने, ‘सन् २००३ मा मुष्किलले ५ लाख नेपाली बाहिर थिए होला आज त्यो संख्या ८० लाख पुगिसकेको छ। धेरै परिवर्तनले बनेको हो एनआरएनए अभियान। यहाँ व्यक्तिको मात्रै सफलता गौण छ, व्यक्तिको सफलताको मुलुकलाई पनि सफल बनाउन सक्नुपर्छ।’
अध्यक्ष केसीले आगामी अक्टोबरमै १२ औं महाधिवेशन तथा विश्व सम्मेलन हुने भएकाले पूर्वअध्यक्ष शेष घले नेतृत्वको समितिलाई प्राविधिक रुपमा पनि मे महिनामा महाधिवेशन गर्न नमिल्ने र ९० वटै एनसीसीको कार्यतालिका प्रभावित हुने बताए। त्यसैले त्यो समितिलाई अक्टोबरमै महाधिवेशनका लागि हातेमालो गर्न आग्रह गरे।
गैरआवासीय नेपाली संघका उपाध्यक्ष डा हेमराज शर्माले सामाजिक सञ्जालमा छरपष्ट रूपमा फैलाइएको नकारात्मकता जस्तो अवस्था एनआरएनएभित्र नरहेको स्पष्ट पारे। शर्माले सामाजिक सञ्जाल हेरेर एनआरएनएप्रति धारणा नबनाउन आग्रह गरे।
‘सामाजिक सञ्जालको नकारात्मक प्रभावका कारण एनआरएनए र यसका क्रियाकलापमाथि गलत धारणा बनाउने काम भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘सामाजिक सञ्जाल हेरेर एनआरएनएप्रति निर्णय नगरौं, हाम्रो संगठन सशक्त र सकारात्मक दिशामा अघि बढिरहेको छ। केही सानातिना समस्या मात्रै छन्, जसलाई समाधान गर्ने प्रयासमा हामी छौं। एनआरएनए सिध्धिहाल्यो। खराब भयो भन्ने अवस्था छैन।’
गैरआवासीय नेपाली संघका अर्का उपाध्यक्ष रामशरण सिम्खडाले सरकारले संविधानमै भएको प्रावधानलाई पनि किस्ताबन्दीमा दिइरहेको बताए।
दोस्रो विश्वयुद्धपछि थाइल्याण्ड, म्यानमार, फिजीलगायत देशमा पुगेका नेपालीहरूका सन्ततिलाई आफूहरूलाई नेपाली भनि परिचय दिइओस् भन्दै पहिचानको लागि संघर्ष गर्नुपरेको बताए।
त्यस्तै उपाध्यक्ष रोजीना प्रधान राईले सन् २००३ मा स्थापना भएदेखि नै गैरआवासीय नेपाली संघले परिवर्तनशील समय र सन्दर्भमा आफूलाई अद्यावधिक गर्दै आएको बताइन्।
हालसम्म ९० देशमा औपचारिक सञ्जाल स्थापना गर्दै एनआरएनएले विभिन्न देशमा छरिएर रहेका नेपाली समुदायलाई एकताबद्ध गर्न सफल भएको र नेपालीका लागि नेपाली भन्ने मूल मन्त्रले आफूहरूलाई सधैं प्रेरित गरेको उनले बताए।
विश्वभर रहेका नेपालीलाई एकताबद्ध गर्दै, उनीहरूको ज्ञान, सीप, र पुँजीलाई प्रयोग गरी मातृभूमि नेपालको सामाजिक तथा आर्थिक विकासमा योगदान पुर्याउने र सम्मेलनमार्फत् पनि विदेशमा रहेका युवा महिला तथा दोस्रो पुस्तालाई नेपालसँग जोड्ने प्रयास निरन्तर गरिरहने उनले बताइन्।
युवा, महिला अनि दोस्रो पुस्ताका गैरआवासीय नेपालीलाई पनि अपनत्व महसुस गराई मातृभूमिसँग जोड्नु वर्तमान अपरिहार्यता भएको उनले बताइन्।
‘दोस्रो विश्वयुद्धपछि बर्मा, थाइल्याण्ड, मलेसिया, सिंगापुर, फिजी र मोरिसस जस्ता देशहरूमा सातौं लाख नेपाली मूलका युवाहरू पहिचानको खोजी गर्दै नेपालको समृद्धिमा जोडिन खोजिरहेका नेपालीहरुको लागि हामी निरन्तर सरकारसँग संवादमा छौं,’ उनले भनिन्।
