'हामी नेपाल' का संयोजक सुदन गुरूङले अविरल वर्षाका कारण उत्पन्न बाढी, पहिरो लगायत विपदमा परेकाहरूलाई उद्धार गर्न गृह मन्त्रालयको बैठकमा आफ्नो सुझाव राखेका छन्।
गृह मन्त्रालय अन्तर्गतको राष्ट्रिय विपद जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणको बैठकमा भाग लिँदै उनले आफ्नो सुझाव प्रस्तुत गरेका हुन्।
उनले प्राधिकरणका कार्यकारी प्रमुख दिनेशप्रसाद भट्टसहित अन्य पदाधिकारीसँग उद्धार तथा राहतको विषयमा छलफल गरेका थिए।
छलफल क्रममा गुरूङले उच्च जोखिममा रहेकाहरूलाई सबभन्दा पहिला उद्धार गर्नुपर्ने बताए।
त्यस्तै, राजमार्गमा फसेका व्यक्तिहरूमध्ये सबभन्दा उच्च जोखिममा रहेकालाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्ने उनको सुझाव छ।
'एम्बुलेन्समा भएकाहरूलाई सुरूमा उद्धार गर्नुपर्यो। बीच बाटोमा फसेपछि बिरामीहरू मर्नु न बाँच्नुको अवस्थामा हुन्छन्,' उनले भने, 'एम्बुलेन्स छ कि छैन भनेर पहिचान गरी कसरी उद्धार गर्ने भनेर हेर्नुपर्यो। उच्च जोखिममा रहेका व्यक्तिहरूको हामी पहिला उद्धार गर्न सक्छौं।'
उनले बाढी, पहिरो लगायत विपतका कारण अस्थायी बसोबास गर्नुपर्ने अवस्था आउनसक्ने भन्दै कतिवटा टेन्ट चाहिन्छ र कहाँ कहाँ त्यसको व्यवस्था गर्नुपर्छ भनेर पनि कुराकानी गरेका थिए।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयको सहकार्यमा स्वास्थ्य चौकी कहाँ कहाँ छन् भन्नेबारे पनि जानकारी लिनुपर्ने गुरूङको भनाइ छ।
जोखिमपूर्ण ठाउँमा रहेका स्वास्थ्य चौकीलाई अलर्टमा राख्नुपर्ने र कुनै बिरामी, घाइते वा गर्भवती ल्याउनुपरे त्यसलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने उनले बताए। यसरी स्वास्थ्य चौकी र एम्बुलेन्ससँग समन्वयका साथ काम गरेर समयमै उपचार दिन सकिने उनको भनाइ थियो।
शनिबार राति नै उनी आफ्नो टिमका साथ काठमाडौंमा बागमती बाढीले विस्थापित भएकाहरूलाई भेट्न र राहत बाँड्न गएका थिए।
दुई दिनअघि सुदनले आफ्नो संस्था 'हामी नेपाल' लाई जेन–जी आन्दोलनबाट पूर्णतया अलग गराउने बताएका थिए। उनले फेसबुकमा भिडिओ पोस्ट गर्दै उक्त जानकारी दिएका हुन्।
जेन–जी आन्दोलनपछि चर्चामा आएका गुरूङ जेन–जीहरूको प्रतिनिधिकै रूपमा सुशीला कार्कीको प्रधानमन्त्री नियुक्ति प्रक्रियामा पनि जोडिएका थिए। उनी कार्कीको शपथग्रहण समारोहमा उपस्थित थिए। पछि मन्त्री नियुक्तिमा उनको टिप्पणी पनि सार्वजनिक भएको थियो।
उनले भिडिओमा भनेका छन्, 'अब जेन–जी र हामी नेपाललाई पूर्णतया अलग गराउने हाम्रो सोचाइ छ। हामी नेपाल एक सामाजिक संस्था हो, र यो विगतमा जस्तै सामाजिक काममा मात्र केन्द्रित हुनेछ।'
हामी नेपालले लामो समयदेखि समाजका बेथिति, विसंगति र भ्रष्टाचारविरूद्ध आवाज उठाउँदै आएको उनले बताए।
उनले शनिबार राति नै फेसबुकमा भिडिओ राख्दै जनताको सरकार भएर पनि कतिपय पालिका प्रमुखले सहयोग र सहकार्य नगरेको बताएका छन्। कुन पालिकाले सहयोग नगरेको भन्ने खुलाएका छैनन्।
'अहिले जनताको सरकार भएर वडा, नगरपालिकामा मेयरहरूले अलिक सहकार्य नगरेको हामीले भेटायौं। धेरै बाटोहरू रोकिएका छन्। पहिरोले धेरै मानिस फसेका छन्,' उनले भने।
बिहानैदेखि 'हामी नेपाल' का सबै टोली उद्धार र व्यवस्थापनमा खटिएको उनले बताए।
'जो जो मान्छे बाटोमा अड्किनुभएको छ, यो भिडिओ देख्नुभएको छ भने विपद प्राधिकरणको नम्बर ११४९ नम्बरमा सम्पर्क गर्नुहोला,' उनले भने, 'अहिलेसम्म जति पनि देख्नुभएको छ हेलिकप्टरहरू, मन्त्रीहरू घुम्न मात्रै प्रयोग भएका छन्। आज हामीले गृहमन्त्रीसँग कुरा गरेर उद्धारका लागि प्रयोग हुनुपर्छ भनेका छौं।'
उनले हेलिकप्टर अवतरण हुनसक्ने ठाउँ पनि जानकारी गराउन अनुरोध गरेका छन्। फसेका मानिस भएका पालिकालाई खाने-बस्ने व्यवस्थापनका लागि जानकारी गराइसकेको पनि उनले बताए।
'खान-बस्न हामीले पालिकालाई सूचना पठाइसक्यौं। तर उहाँहरूको सहकार्य राम्रो भएन भन्ने हामीले बुझ्यौं,' उनले भने।