भैरहवास्थित गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललाई पूर्ण क्षमतामा सञ्चालन गर्नुपर्ने माग उठिरहँदा अहिले उडान गर्दै आएका विमान कम्पनीहरूले समेत उडान स्थगित गर्ने तयारी गरेका छन्।
अहिले उडान गर्दै आएका थाई एयर एसिया, जजिरा एयरवेज, फ्लाई दुबई र कतार एयरवेजले आगामी चैत १८ गतेदेखि गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा उडान स्थगित गर्ने भएका हुन्।
जाडोयाममा हुस्सु तथा कुहिरोको बहाना देखाउँदै उडान गर्न नचाहेका विमान कम्पनीहरूले ग्रीष्मकालीन मौसममा समेत भैरहवाको उडान स्थगित गरी काठमाडौं केन्द्रित हुन लागेको नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले जनाएको छ।
गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका अनुसार अहिले फ्लाई दुबईले दुबई–भैरहवा–काठमाडौं–दुबई दैनिक एक उडान गर्दै आएको छ भने जजिरा एअरवेजले साताको तीन दिन कुवेत–भैरहवा उडान गर्दै आएको छ।
त्यस्तै थाई एअर एसियाले सातामा एक पटक बैंकक–भैरहवा उडान गर्दै आएको छ। कतार एयरले भने केही समय यता भैरहवाको उडान बन्द गरेको थियो। त्यस्तै नेपाल एअरलाइन्सले पनि साताको चार दिन काठमाडौं–भैरहवा–दुबई उडान गर्दै आएको छ।
यसअघि जाडोयाममा बाक्लो हुस्सु तथा कुहिरोले उडानमा समस्या आएको भन्दै विमान कम्पनीहरूले मंसिर अन्तिम सातादेखि भैरहवाको उडान स्थगित गरेका थिए।
मौसममा सुधार आएपछि र हुस्सु तथा तुवाँलो लागेको समयमा समेत सुरक्षित अवतरण गराउन सकिने स्याटेलाइटमा आधारित आरएनपी–एआर प्रणाली लागू गरेपछि माघको दोस्रो सातादेखि पुनः उडान सुरू गरेका थिए। तर, अहिले चार वटै विमान कम्पनीहरूले भैरहवाको उडान स्थगित गरी काठमाडौं केन्द्रित हुन लागेका छन्।
गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका सूचना अधिकारी विनोदसिंह रावतका अनुसार विमान कम्पनीहरूले गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा उडान गर्न यसअघि लिएको अनुमति यही मार्च ३१ अर्थात् आगामी चैत १८ गते सकिँदै छ।
ग्रीष्मकालीन समयमा उडान गर्न विमान कम्पनीहरूले प्राधिकरणसँग पुनः अनुमति लिनुपर्ने हुन्छ। तर, उडान अनुमति लिएको समय अवधि पूरा हुन ४ दिन मात्रै बाँकी रहँदासम्म कुनै पनि विमान कम्पनीहरूले अनुमतिका लागि आवेदन दिएका छैनन्। अनुमतिका लागि पुनः आवेदन नलिए विमान कम्पनीहरूले उडान गर्न पाउँदैनन्।
प्राधिकरणका अनुसार २०८१ को चैत १८ देखि २०८२ को कात्तिक ८ गतेसम्मका लागि उडान नगर्न विमान कम्पनीहरूले अनुमति पाइसकेका छन्।
ग्रीष्मकालीन मौसममा भैरहवामा उडान नगर्ने विमान कम्पनीले स्पष्ट पारिसकेका छन्। अहिले भैरहवामा उडान गर्दै आएका कतार एयरवेज, थाई एयर एसिया, फ्लाई दुबई र जजिरा एयरवेजले भैरहवाको उडान स्थगित गरेर काठमाडौंमा उडान गर्न स्वीकृत लिइसकेका छन्।
विमान कम्पनीहरूले कार्गो र पर्याप्त यात्रु नभएको भन्दै गर्मी सिजनमा उडान नगर्ने जनाएका हुन्।
विमान कम्पनीहरूले पर्याप्त यात्रु नभएको बताइरहँदा गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको तथ्यांकले भने यात्रुहरूको संख्या वृद्धि हुँदै गएको देखिएको छ।
विमानस्थलका महाप्रबन्धक प्रतापबाबु तिवारीका अनुसार गत जनवरीदेखि मार्च २० गतेसम्म १३ हजार १ सय ८१ यात्रुले भैरहवाबाट उडान तथा अवतरण गरेका छन्।
सन् २०२४ मा ८ हजार १ सय ५७ यात्रुले भैरहवाबाट अन्तर्राष्ट्रिय उडान तथा अवतरण गरेकोमा सन् २०२५ को जनवरीदेखि मार्च २० सम्म मात्र १३ हजार १ सय ८१ यात्रुले उडान तथा अवतरण गरेका छन्।
तिवारीका अनुसार मार्च महिनाको २० दिनमा पनि ५ हजार ३७ यात्रुले गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट सेवा लिएका छन्।
जहाजहरूको उडान र अवतरणका लागि कुनै पनि समस्या नभएको र यात्रुहरूको संख्या समेत थपिँदै गएको अवस्थामा अन्तर्राष्ट्रिय उडान नै स्थगित हुने भएपछि यस क्षेत्रका उद्योगी व्यवसायी चिन्तित बनेका छन्।
सिद्धार्थ उद्योग वाणिज्य संघ रूपन्देहीका अध्यक्ष नेत्रप्रसाद आचार्यले अहिले सञ्चालनमा रहेका विमान कम्पनीहरूको उडानलाई निरन्तरता दिन र अन्य विमान कम्पनीहरूको उडान थप गर्न सरकारले तत्काल पहल गर्नुपर्ने बताउँछन्।
विमानस्थलका महाप्रबन्धक तिवारी पनि विमानस्थलको नियमित सञ्चालनको लागि २०८१ वैशाखमै कार्य योजना तयार गरी नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण र संबद्ध सबै निकायमार्फत् पहल हुँदै आए पनि विमान कम्पनीहरूले उडानलाई निरन्तरता दिने चासो नदिएको बताउँछन्।
तिवारीले विमानस्थलको प्रचार प्रसार र विमान कम्पनीहरूलाई आकर्षित गर्न विभिन्न छुट उपलब्ध गराउनुको साथै आई.यल.यस. प्रविधि सञ्चालनमा नआएको अवस्थामा विकल्प स्वरूप भू–उपग्रहमा आधारित अवतरण विधि (आरएनपि एआर) को लागू गरिएको बताए।
तिवारीले विगतमा मन्त्रिपरिषद्बाट निर्णय भएको श्रम स्वीकृति र स्वास्थ्य परीक्षण भिसा सेण्टरको व्यवस्था मिलाएर विमानस्थलको दिगो सञ्चालनका लागि सम्बद्ध मन्त्रालय र नागरिक उड्डयन प्राधिकरणबाट पहल गर्नुपर्ने बताउँछन्।
विमान कम्पनीहरूमा कुनै समस्या भए आपसी छलफल र सहमतिमा समाधान गर्न सकिने भएकोले गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट भइरहेको उडान र अवतरणलाई निरन्तरता दिन विमान कम्पनीहरूलाई आग्रह गरे।