नेपालमा औपचारिक रूपमा रेमिट्यान्स भित्र्याउने पहिलो कम्पनी आइएमईले आफ्नो २५ औँ वर्षमा प्रवेश गरेको छ।
शुक्रबार आयोजित २५ औँ वार्षिकोत्सव समारोहमा नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर, डेपुटी गभर्नर, आइएमईका संस्थापक र प्रमुख कार्यकारी अधिकृतले कम्पनीको सुरूआत र यसले नेपालको आर्थिक–सामाजिक क्षेत्रमा पुर्याएको योगदानबारे चर्चा गरे।
नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर विश्व पौडेलले चुनौतीपूर्ण समयमा स्थापना भएको आइएमईले नेपाली समाज र अर्थतन्त्रको रूपान्तरणमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको बताए।
‘देशलाई अप्ठ्यारो अवस्थामा पनि गाउँगाउँबाट उद्यमीहरू निस्कनुपर्छ, जसले रोजगारी सिर्जना गर्न सकून्,’ उनले भने।
गभर्नर पौडेलले सन् २००१ मा रेमिट कम्पनीका रूपमा सुरू भएको आइएमईले उद्यमशीलताको उदाहरण प्रस्तुत गर्दै झन्डै २० हजारलाई रोजगारी प्रदान गरी अर्थतन्त्रमा ठूलो योगदान पुर्याएको उल्लेख गरे।
रेमिट्यान्स प्रणालीमा पारदर्शिता र विश्वास कायम गर्न पनि आइएमईले अग्रणी भूमिका खेलेको उनको भनाइ छ।
‘पहिले हुन्डीमार्फत पैसा आउने–नआउने डर हुन्थ्यो,’ उनले भने, ‘तर उद्यमीहरूले ‘सेम डे पेमेन्ट’ को व्यवस्था गरेर वित्तीय कारोबारलाई भरपर्दो र पारदर्शी बनाए।’
नेपाल राष्ट्र बैंकका डेपुटी गभर्नर बमबहादुर मिश्रले आइएमईले वैदेशिक मुद्रा भित्र्याउन गरेको प्रगतिको प्रशंसा गर्दै यो यात्रा सहज नभएको बताए।
‘साना–साना कमाइलाई घरसम्म पुर्याउन अहोरात्र खट्ने कर्मचारीहरूको मेहनतको हामी कदर गर्छौं,’ उनले भने।
राष्ट्र बैंकले डिजिटल यात्रामा साथ दिँदै आवश्यक नीति, नियम र निर्देशन जारी गरिरहेको उनले बताए।
आइएमईका संस्थापक चन्द्र ढकालले आगामी दिनमा रेमिट्यान्ससँगै पर्यटन, जलविद्युत् र डिजिटल कारोबारमा व्यवसाय विस्तार गर्ने योजना सुनाए।
‘सरकारको प्राथमिकता, जनताको फाइदा र व्यावसायिक सम्भावनाको त्रिसूत्रीय आधारमा हामी अगाडि बढ्छौं,’ उनले भने। राष्ट्र बैंकले निजी क्षेत्रलाई विदेशी मुद्रा कारोबार गर्न दिएको नीतिलाई उनले ‘दूरदर्शी र क्रान्तिकारी’ कदमको रूपमा व्याख्या गरे। यस्तै नीतिगत सहयोग आगामी दिनमा पनि आवश्यक रहेको उनको भनाइ छ।
आइएमईका अध्यक्ष हेमराज ढकालले कम्पनीको अवधारणा जापानमा बसेको अनुभवबाट आएको स्मरण गरे।
जापानमा बस्दा नेपालमा पैसा पठाउन समस्या भएपछि त्यसको समाधान खोज्ने क्रममा आइएमईको जन्म भएको उनले बताए।
प्राविधिक ज्ञानको कमी भए पनि सिक्दै जाँदा कम्पनीले जुम्लादेखि दोहासम्म ३० हजार एजेन्ट जोड्न सफल भएको उनले उल्लेख गरे।
‘अब पेपाल र स्ट्राइपजस्ता प्रणाली नेपालमा ल्याउन कानुनी पूर्वाधार बनाउनुपर्छ,’ उनले भने।
आइएमईका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत दिवाकर पौडेलले आन्तरिक रेमिट्यान्स सेवा पुनः सञ्चालन गर्ने, पुँजी क्षमताका आधारमा कार्यक्षेत्र विस्तार गर्ने र डिजिटल सेवालाई दुर्गम क्षेत्रसम्म पुर्याउने रणनीति रहेको बताए।
‘ऊर्जा, प्रतिबद्धता र सकारात्मक सोचका साथ हामी भविष्यमा नयाँ उचाइ चुम्ने संकल्पमा छौं,’ उनले भने।
२५ वर्षको यात्राबाट प्राप्त अनुभव र विश्वासको जगमा आइएमई समूहले अब डिजिटल रेमिट्यान्समार्फत समावेशी, भरपर्दो र आधुनिक वित्तीय पहुँच विकास गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको छ।