अचेलका केटाकेटी हरसमय फोनमा झुन्डेर कुरा गरिरहेका हुन्छन्, कहिल्यै नसकिने त्यस्तो के कुरा गर्छन् यिनीहरू?
प्राय: आमाबुबाको मनमा यस्तो प्रश्न पक्कै आउँछ होला!
उहाँहरूलाई थाहा नभएको चाहिँ के भने, हामीलाई कुरा गर्न ठूलो विषय चाहिँदैन।
हामी आफूले लगाउने जुत्ताबारे कुरा गरेर घन्टौं बिताइदिन सक्छौं। कति त जुत्ताकै कुराले साथी पनि बन्छन्।
यसको कारण के भने, हाम्रो निम्ति जुत्ता पहिरनको सामान्य हिस्सा मात्र होइन, हाम्रो भावना चित्रण गर्ने क्यानभास हो। आफूले लगाउने पहिरनको रौनक बढाउने र त्यसलाई ट्रेन्डी लुक दिने माध्यम हो। हामी मान्छेको खुट्टा हेरेर ऊ अहिलेको ट्रेन्डसँग अपडेटेड छ कि छैन भन्न सक्छौं।
जेन-जीहरूमा सबभन्दा बढी चलेको जुत्ता स्निकर हो। मुख्यतया खेलकुद र शारीरिक अभ्यासमा लगाइने तर दैनिक जीवनमा पनि प्रयोग हुने यस्तो जुत्ताको माग र व्यापार केही समययता निकै बढेको छ। केटाकेटी धेरैका खुट्टामा अचेल स्निकर नै देखिन्छ। लगाउन सजिलो र हेर्दा साधारण भएकाले यो जुत्ता लोकप्रिय भएको हो।
स्निकरपछि सबभन्दा चल्तीको जुत्ता लोफर हो। यो केटीहरूमा धेरै लोकप्रिय छ।
डक्टर मार्टिनको जुत्ता पनि आजभोलिका केटाकेटीले धेरै मनपराउनेमा पर्छ।
यो सूचीमा छुटाउनै नहुने अर्को नाम क्रक्स हो। यो चप्पलजस्तै हुन्छ। झट्ट हेर्दा घरभित्र लगाउने जस्तो देखिने यो जुत्ता हिजोआज धेरैले बाहिर घुम्न निस्किँदा पनि लगाउँछन्।
जेन-जीहरूले रूचाउने जुत्तामा एउटा समानता हुन्छ। उनीहरू प्राय: मोटो सोल भएको जुत्ता मनपराउँछन्।
यस्ता जुत्ता ओरिजिनल ब्रान्डेड किन्ने हो भने निकै महँगो पर्छ। तर बजारमा हाई कपी, सेकेन्ड कपी भनेर सस्तो पनि पाइन्छ। ब्रान्डेड किन्न नसक्नेहरू सस्तो जुत्ता लगाएर पनि आफ्नो रूचि पूरा गर्छन्।
ब्रान्डकै कुरा गर्दा एडिडास, नाइकी, कन्भर्स, भ्यान्स लगायत अन्तर्राष्ट्रिय ब्रान्डको लोकप्रियतामा अहिले पनि कुनै कमी आएको छैन। तर पछिल्लो समय गोल्डस्टार, क्यालिबर, डोचा, शिखर लगायतका नेपाली ब्रान्ड पनि युवाहरूमाझ उत्तिकै लोकप्रिय छन्। यी नेपाली ब्रान्डका जुत्ता टिकाउ र सस्तो मात्र होइन, कतिपय डिजाइन अन्तर्राष्ट्रिय ब्रान्ड जत्तिकै ट्रेन्डी छन्।
नेपाली ब्रान्ड र यिनले निकालेका ट्रेन्डी डिजाइनबारे हामी आगामी दिनमा कुरा गरौंला। आज भने म बजारमा चलेका केही चिनियाँ ब्रान्डको कुरा गर्दैछु।
चिनियाँ जुत्ता भन्नासाथ अझै पनि धेरैले बलियो हुँदैन भनेर शंकाको दृष्टिले हेर्छन्। तर चीनका केही ब्रान्डले स्पोर्ट्स वेयरको व्यवसायमा संसारभरि वर्चस्व जमाउँदै आएका ठूला अन्तर्राष्ट्रिय ब्रान्डलाई समेत टक्कर दिइरहेका छन्। खासगरी 'एन्टा' र 'लि-निङ' को बजार बलियो देखिएको छ।
चिरपरिचित अन्तर्राष्ट्रिय ब्रान्डलाई पछारेर चिनियाँ कम्पनीहरू उदाउनुका पछाडि केही खास कारण छन्।
कोरोना महामारी बेला जिमहरू बन्द थिए। त्यसको विकल्पमा धेरै मानिस दौडिन वा 'जगिङ' गर्न थाले। यो बानीले पछि पनि निरन्तरता पायो। जिमहरू खुलिसक्दा पनि धेरैले साँझ-बिहान हिँड्न वा दौडिन रूचि देखाए। मान्छेहरू हरेक दिन यति पाइला वा यति किलोमिटर हिँडेँ भनेर सामाजिक सञ्जालमा स्ट्याटस लेख्न थाले। यसले स्निकरको माग ह्वात्तै बढाइदियो, जसमा चिनियाँ कम्पनीहरू बजारमा कडा प्रतिस्पर्धीका रूपमा उदाए।
चिनियाँ ब्रान्डको यो विश्वव्यापी लहरबाट नेपाल पनि अछुतो रहेन।
पहिले नेपालमा सस्ता र कमसल खालका चिनियाँ जुत्ता मात्र पाइन्थे। काठमाडौंमै 'खासाको जुत्ता' भनेर सस्ता चिनियाँ सामान बढी बिक्थे। अहिले चिनियाँ स्पोर्टस् वेयर ब्रान्डका धेरै शोरूम काठमाडौंमा खुलेका छन्। यस्ता शोरूमले ट्रेन्डी डिजाइनका ब्रान्डेड चिनियाँ जुत्ता बेच्न थालेपछि युवाहरूको आकर्षण बढेको पाइन्छ।
सिभिल मलमा रहेको 'अर्क' ब्रान्डको शोरूमका सञ्चालक चिराग अग्रवाल आफूकहाँ सबै उमेर समूहका उपभोक्ता आए पनि खासगरी युवाहरू धेरै आउने गरेको बताउँछन्।
'अर्कले विभिन्न उमेर समूहको रूचि र मागअनुसार धेरै स्टाइलका जुत्ता बजारमा ल्याएको छ। त्यसैले हामीकहाँ सबै उमेरका उपभोक्ता आउनुहुन्छ,' उनले भने, 'युवाहरूमा यो ब्रान्ड एकदमै लोकप्रिय छ, किनभने यसको सोल मोटो हुन्छ। युवाहरू यस्तै मोटो सोल भएका जुत्ता मनपराउँछन्। सोल मोटो भए पनि यी जुत्ता धेरै हलुका छन्। गुणस्तर एकदमै राम्रो छ। टिकाउ पनि छ।'
सिभिल मलमै विश्वव्यापी लोकप्रिय चिनियाँ ब्रान्ड 'लि-निङ' ले हालै मात्र आफ्नो शोरूम खोलेको छ। म कुराकानी गर्न जाँदा त्यहाँका बिक्रेता सामान मिलाउँदै थिए।
'धेरै ग्राहक अचेल लि-निङ जुत्ता खोज्न आउनुहुन्छ,' बिक्रेता शान्ति महर्जनले भनिन्, 'ग्राहकको तीव्र माग देखेर नै हामीले यो नयाँ शोरूम सुरू गरेका हौं।'
उनका अनुसार नेपालमा लि-निङका सातवटा शोरूम खुलिसकेका छन्। राष्ट्रिय बास्केटबल टिमले जर्सी लगायत अन्य स्पोर्टस् वेयर लि-निङबाटै लिने गरेको उनले बताइन्।
'हामी सबै सामान बेइजिङबाट ल्याउँछौं,' शान्तिले भनिन्, 'चाइनिज जुत्ता भए पनि यो अहिलेसम्म सुन्दै आएको चाइनिज सामानजस्तो पटक्कै छैन। कुनै पनि अरू अन्तर्राष्ट्रिय ब्रान्डभन्दा कम छैन। लि-निङको जुत्ता लगाउने उपभोक्तालाई मैले निराश भेटेको छैन। उहाँहरू फेरि यही जुत्ता किन्न आउनुहुन्छ।'
नेपालमा चिनियाँ जुत्ता लोकप्रिय हुनुका पछाडि उनले तीन कारण बताइन्।
एक त, यसको गुणस्तर कुनै पनि पुराना अन्तर्राष्ट्रिय ब्रान्डभन्दा कम छैन। चल्तीका ठूला ब्रान्डलाई टक्कर दिने गरी बजारमा आएका यी चिनियाँ ब्रान्डले गुणस्तरमा पनि आफूलाई अब्बल साबित गरेका छन्।
दोस्रो, चिनियाँ ब्रान्डले पछिल्लो समय युवाहरूको रूचिअनुसार ट्रेन्डी जुत्ता बजारमा ल्याइरहेका छन्। अहिले बास्केटबल सुज, ट्रेकिङ सुज, ब्याडमिन्टन सुज, टेनिस सुज लगायत सबै किसिमका खेलकुदमा लगाउने जुत्ता चिनियाँ ब्रान्डमा उपलब्ध छन्। स्निकरदेखि लोफरसम्म सबै डिजाइन पाइन्छन्।
र तेस्रो, पुराना ठूला ब्रान्डको दाँजोमा चिनियाँ जुत्ताको मूल्य सस्तो छ। सस्तो दाममा अन्तर्राष्ट्रिय डिजाइन र गुणस्तरको जुत्ता पाइने भएकाले पनि युवाहरूको मन जितेको शान्ति बताउँछिन्।
तपाईंहरूले चिनियाँ ब्रान्डका जुत्ता लगाउनुभएको छ?
एकचोटि लाउने कि!
***