नेपाल विद्युत प्राधिकरणले प्रतिकित्ता तीन सय रूपैयाँको दरमा सेयर जारी गर्ने भएको छ।
प्राधिकरणले चुक्ता पुँजी करिब ३ खर्ब रूपैयाँ कायम गरेर त्यसको बढीमा २० प्रतिशतले हुन आउने रकमको आइपिओ ल्याउने प्रस्ताव गरेको हो।
यस वर्ष पनि प्रधिकरणले रेटिङ कम्पनी इक्रा नेपालबाट ‘डबल ए प्लस’ रेटिङ पाएको छ। यो सँगै प्राधिकरणले लगातार तेस्रोपटक डबल ए प्लस रेटिङ पाएको हो।
प्राधिकरणको वित्तीय अवस्था, सम्पत्ति, व्यवसायिक तथा वित्तीय जोखिमहरूको विश्लेषण, व्यवस्थापकीय क्षमता, सञ्चालन प्रभावकारितामा प्रभाव पार्ने आन्तरिक तथा बाह्य वातावरणीय तत्वहरूलगायतको विश्लेषण गरी रेटिङ गरिएको हो।
डबल ए प्लस रेटिङ प्राप्त गर्ने संस्थाको आफ्नो वित्तीय तथा आर्थिक दायित्व समयमै पूरा गर्न सक्ने क्षमता उच्च मानिन्छ। यस्तो संस्थाको ऋण भुक्तानी जोखिम ज्यादै न्यून हुन्छ।
प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले सरकारबाट स्वीकृति पाउने वित्तिकै सेयर निष्कासनको प्रक्रिया अगाडि बढाउने बताएका छन्।
घिसिङले भने, 'सर्वसाधारणलाई सेयर निष्कासनका लागि महत्त्वपूर्ण मापदण्डको रूपमा रहेको रेटिङ सम्पन्न भइसकेको छ। संस्थाको वास्तविक सम्पत्ति मूल्यांकन गरिसकेका छौं। सरकारबाट स्वीकृति पाउनसाथ सेयर निष्कासनको प्रक्रिया अगाडि बढाउन सकिनेछ, संकलन रकमलाई ठूला विद्युत जलविद्युत आयोजनाको निर्माणमा लगानी गर्ने योजना बनाएका छौं।'
हाल प्राधिकरणको वार्षिक आम्दानी १ खर्ब १६ अर्ब र सम्पत्ति ७ खर्ब रूपैयाँभन्दा धेरै छ।
विद्युत उत्पादन, प्रसारण र वितरणलाई सक्षम, भरपर्दाे र सर्वसुलभ गरी विद्युत आपूर्तिको समुचित व्यवस्था गर्न सरकारको पूर्ण स्वामित्वमा प्राधिकरण स्थापना गरिएको हो। प्राधिकरण सरकारको पूर्ण स्वामित्वमा रहेको, विद्युत प्रसारण, वितरण र मुलुकभित्र तथा बाहिरी मुलुकसँग विद्युत खरिद बिक्रीको एकाधिकार प्राप्त तथा सरकारको रणनीतिक संस्था हो।
विद्युत विकासका कार्यक्रमहरू कार्यान्वयन गर्न सरकारले प्राधिकरणमा वार्षिक रूपमा बजेट विनियोजन, सेयरमा लगानी (नगद वा ब्याज/साँवा पुँजीकरण) गर्दै आएको छ।
हालसम्म प्राधिकरणले स्वदेशी तथा विदेशी लगाीकर्ताहरूले निर्माण गरेका वा निर्माणको चरणमा रहेका जलविद्युत आयोजनाहरूसँग झण्डै ११ हजार मेगावाटको दीर्घकालीन विद्युत खरिद सम्झौता (पिपिए) गरेको छ।
आर्थिक वर्ष (आव) २०७२/७३ मा ८ अर्ब ८९ करोड रूपैयाँ खुद नोक्सानीमा रहेकोमा प्राधिकरणले २०७३/७४ मा १ अर्ब ५० करोड रूपैयाँ खुद नाफा कमाएको थियो।
त्यसयता सधै नाफामा देखिएको प्राधिकरणले गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा १४ अर्ब ४६ करोड रूपैयाँ नाफा कमाएको थियो। आर्थिक वर्ष २०७२/७३ मा ३४ अर्ब ६१ करोड रूपैयाँ सञ्चित घाटामा रहेको प्राधिकरण अहिले ४७ अर्ब ४१ करोड रूपैयाँ सञ्चित नाफामा छ।
प्राधिकरणले गत आर्थिक वर्षमा प्रणालीको विद्युत चुहावट करिब १२.७३ प्रतिशतमा झारेको थियो। आर्थिक वर्ष २०७२/७३ मा प्रणालीबाट २५.७८ प्रतिशत विद्युत चुहावट भइरहेको थियो।
