अमेरिकी कम्पनी टेस्लालाई पछि पारेर चिनियाँ कम्पनी बिवाइडी संसारकै सबभन्दा ठूलो बिजुली गाडी (इभी) निर्माता बनिसकेको छ। पछिल्ला केही सातादेखि भने बिवाइडीले टेस्लासँगै अन्य प्रतिस्पर्धी कम्पनीलाई पनि ठूलो झट्का दिएको छ।
फेब्रुअरीमा बिवाइडीले आफ्ना सबभन्दा सस्ता कारमा पनि 'गड्स आई फिचर' निःशुल्क उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको थियो। 'गड्स आई' भनेको बिवाइडी आफैले विकास गरेको कारको स्वचालित प्रणाली हो। यसको सहायताबाट गाडी चालकबिनै चल्छ।
यो सुविधा अरू प्रतिस्पर्धी कम्पनीले धेरै महँगा कारमा मात्रै दिन्छन्। बिवाइडीले भने आफ्नो सबभन्दा सस्तो कारमै यो सुविधा दिने भएको हो। फाइनान्सियल टाइम्सका अनुसार बिवाइडीको गड्स आई प्रणालीमा स्मार्टफोनको प्रयोगबाट सडकमा स्वचालित रूपमा ओभरटेक गर्ने, टाढैबाट पार्किङ गर्ने लगायत काम गर्न सक्ने सुविधा छ।
बिवाइडीले आफ्नो सस्तो कारमै 'सेल्फ ड्राइभिङ' प्रणाली दिएपछि महँगा कारमा यो सुविधा दिने अन्य कम्पनीहरूलाई झस्का लागेको छ।
यति मात्र होइन, यो घोषणा गरेको दुई महिना नपुग्दै बिवाइडीले प्रतिस्पर्धीलाई अर्को ठूलो झट्का दिएको छ।
यसले गाडी पाँच मिनेटमै करिब ४७० किलोमिटर चल्ने गरी सुपरफास्ट चार्जिङ प्रणाली विकास गरेको बताएको छ।
चीनको शेन्जेनमा बिवाइडीका संस्थापक वाङ चुआनफुले सोमबार करिब ४७० किलोमिटर कुद्ने गरी पाँच मिनेटमै ब्याट्री चार्ज गर्न मिल्ने नयाँ प्रणाली सार्वजनिक गरे। यो प्रणालीलाई 'सुपर इ-प्लेटफर्म' नाम दिइएको छ। यसले एकदमै चाँडो चार्ज गर्छ। डिजेल-पेट्रोल भर्न लाग्ने समयमै लामो दुरी चल्न सक्ने गाडी बनाउने होडमा बिवाइडीले आफूलाई अग्रपंक्तिमा पुर्याएको र यसले इभी बजारमा तहल्का मच्चाएको विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाले लेखेका छन्।
बिवाइडीका अनुसार यो चार्जिङ प्रणालीको एक मेगावाट र एक हजार एम्पियरसम्मको क्षमता छ। यो प्रणालीले बिवाइडीको ब्याट्री प्रति सेकेन्ड करिब २ किलोमिटरको दरले चार्ज गर्न सक्छ। पाँच मिनेटमै ४५० किलोमिटरभन्दा बढी दुरी कुद्ने शक्ति थप्न सक्छ।
योसँगै बिवाइडीले सुरक्षा जोखिम, ब्याट्रीको आयु छोटो हुने समस्या र अतिद्रुत (सुपरफास्ट) चार्जिङ प्रणालीसँग सम्बन्धित अतिरिक्त लागत लगायत धेरै अवरोधहरू पार गरेको संकेत देखिएको फाइनान्सियल टाइम्सले लेखेको छ।
केही उपभोक्ताले इभी चार्ज गर्न धेरै समय लाग्ने र पूरा चार्ज गरेर पनि लामो दुरी जान नसकिने भनेर गुनासो गरिरहन्छन्। त्यस्ता उपभोक्ताहरूको गुनासो पनि बिवाइडीको नयाँ चार्जिङ प्रणालीले सम्बोधन गर्नेछ।
सुरूमा यो चार्जिङ प्रणाली बिवाइडीका हान एल सेडान र टाङ एल एसयुभी मोडलमा मात्रै उपलब्ध हुनेछ। यी दुवै मोडल बिवाइडीले चीनका पूर्वराज वंश हान र टाङको नाममा राखेको हो।
बिवाइडीको मुख्य प्रतिस्पर्धी टेस्लाको सुपरचार्जर प्रणालीले गाडी १५ मिनेटमा २०० माइल (३२० किलोमिटर) चल्ने गरी चार्ज गर्छ। टेस्लाको भन्दा एक-तिहाई कम समयमा, तर डेढ गुणा बढी चल्ने गरी चार्ज गर्न मिल्ने भनेपछि टेस्लालाई ठूलो धक्का लागेको छ।
टेस्लाका मालिक इलन मस्क अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँग नजिकिएर राजनीतिमा होमिएपछि विगत केही सातामा टेस्लाले व्यापक नोक्सानी बेहोरिरहेको छ। बिवाइडीको घोषणाले उसलाई अर्को ठूलो झट्का दिएको हो।
सोमबार बिवाइडीले द्रुत-चार्जिङ घोषणा गरेपछि टेस्लाको सेयर भाउ पाँच प्रतिशतभन्दा बढीले घटेको फाइनान्सियल टाइम्सले जनाएको छ। अर्कोतर्फ बिवाइडीको सेयर भाउमा व्यापक वृद्धि भएको छ।
टेस्लाका हाल विश्वभरि ६० हजारभन्दा धेरै सुपरचार्जिङ स्टेसन छन्। बिवाइडीले चीनमा चाँडै चार हजार वटा यस्ता स्टेसन बनाउने घोषणा गरेको छ। नयाँ प्रविधि जडित गाडीको बिक्री बढ्दै गएपछि विश्वमा सबभन्दा धेरै इभी बेच्ने बिवाइडीले चाँडै द्रुत-चार्जिङ स्टेसनको सञ्जाल टेस्लाको भन्दा ठूलो बनाउन सक्छ।
अन्य कार निर्माता कम्पनीमध्ये, जर्मनीको मर्सिडिज-बेन्जले हालै आफ्नो नयाँ इभी सिएलए कम्प्याक्ट सेडान सार्वजनिक गरेको छ। यो इभीलाई फास्ट-चार्जिङबाट १० मिनेटमा ३२५ किलोमिटरसम्म चल्ने गरी चार्ज गर्न सकिन्छ।
त्यस्तै अर्को जर्मन प्रतिस्पर्धी बिएमडब्लुले प्रयोग गर्ने नयाँ प्रकारको ब्याट्रीले पनि ३० प्रतिशत छिटो चार्ज गर्ने दाबी गरेको छ। त्यसले पनि १० मिनेटको चार्जमा ३०० किलोमिटर दुरी थप्न सक्ने बताएको छ।
तर यिनीहरूको तुलनामा बिवाइडीको नयाँ प्रणालीले धेरै लामो दुरी चल्ने गरी ब्याट्री चार्ज गर्न मिल्छ।
मोबिलिटी इम्प्याक्ट पार्टनर्स नामको एक निजी इक्विटी कोषकी साझेदार शे नटराजनका अनुसार बिवाइडीले टेस्ला लगायत पश्चिमा कार निर्माताहरूको तुलनामा ब्याट्री तात्न नदिने अझ परिष्कृत प्रणाली प्रयोग गरेको छ।
'यसले ब्याट्री एकदमै छिटो चार्ज हुन र त्यो शक्ति लामो समयसम्म कायम राख्न सहयोग गर्छ। यसले समग्र चार्जिङ साइकल (ब्याट्रीको आयु) पनि बढाउँछ,' उनले भनिन्।
बिवाइडीले ब्याट्रीका अरू प्रविधिमा पनि प्रतिस्पर्धी कम्पनीलाई टक्कर दिइरहेको छ। यसले ठोस रसायन प्रयोग भएको सोलिड–स्टेट ब्याट्री विकास गरिरहेको छ। यसको प्रयोगमा जापानी कम्पनी टोयोटा अगाडि रहेको मानिन्छ।
अरू इभी कम्पनीले हाल तरल रसायन प्रयोग गर्ने लिथियम आयन ब्याट्री प्रयोग गरिरहेका छन्। लिथियम आयनका तुलनामा सोलिड–स्टेट ब्याट्री छिटो चार्ज हुन्छ र लामो दुरीसम्म चल्छ। यसमा आगो लाग्ने खतरा पनि तुलनात्मक रूपमा कम हुन्छ।
द्रुत चार्जिङ प्रणाली घोषणा गरेसँगै बिवाइडी ब्याट्री उत्पादनमा पनि प्रतिस्पर्धामा उत्रिएको छ। यसले विश्वकै सबभन्दा धेरै ब्याट्री निर्माण गर्ने चीनकै कम्पनी सिएटिएललाई टक्कर दिने भएको छ।
विश्लेषकहरूका अनुसार इभी दौडमा पश्चिमा र अरू चिनियाँ कम्पनीको तुलनामा बिवाइडी धेरै अघि छ। यसको मुख्य कारण यसले गाडी मात्रै नभएर ब्याट्री र चार्जिङ प्रविधि पनि आफै विकास गर्छ। आफूले बनाएको ब्याट्री र चार्जिङ प्रविधि आफैले बृहत् संख्यामा बेचिरहेका गाडीमा प्रयोग गर्ने भएकाले आगामी दिनमा अरू इभी कम्पनीलाई बिवाइडीसँग प्रतिस्पर्धा गर्न झन् मुस्किल हुँदै जाने देखिन्छ।
(विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूको सहयोगमा तयार पारिएको)
