यौन दुर्व्यवहारको आरोप लागेका काठमाडौं स्कुल अफ ल (केएसएल) का संस्थापक युवराज संग्रौलामाथि निष्पक्ष छानबिनको माग राख्दै करिब डेढ सय जना पूर्वविद्यार्थीले सार्वजनिक वक्तव्य जारी गरेका छन्।
विभिन्न ब्याचका १४७ जना पूर्वविद्यार्थीले छुट्टै समूह गठन गरी छानबिनको माग राखेका हुन्। उनीहरूले संग्रौलामाथि लागेको आरोपबारे प्रश्नावली तयार पारेर अनलाइन सर्वेक्षण गराएका थिए।
संग्रौलाले पनि आइतबार पत्रकार सम्मेलन गरी आफूमाथि लागेको आरोपको प्रतिवाद गरेका छन्। झूटा आरोप लगाएर मानसिक यातना दिने काम भइरहेको उनको भनाइ छ।
पूर्वविद्यार्थीहरूले भरेको अनलाइन फारममा १०४ जनाले आफ्नो परिचय खुलाएर संग्रौलामाथि छानबिन हुनुपर्ने धारणा राखेका थिए भने ४३ जनाले परिचय नखुलाई छानबिन हुनुपर्ने बताएका थिए।
संग्रौलाले छात्राहरूसँग आपत्तिजनक टिप्पणी गर्ने, ढाड मालिस गर्न बाध्य पार्ने र महिलाहरूबारे अपमानजनक शब्द प्रयोग गर्ने गरेको भन्दै केएसएलका एक विद्यार्थीले फागुन दोस्रो साता इन्स्टाग्राममा लेखेकी थिइन्। संग्रौलाले यौनिक तथा अल्पसंख्यक समुदायको समर्थन गर्ने विद्यार्थीलाई निष्कासनको धम्की दिने गरेको दाबी पनि उनले गरेकी थिइन्।
मंसिर अन्तिम साता आफूमाथि यौन दुर्व्यवहार गरिएको घटना दर्ता गराउँदा कलेजले कानुनी प्रक्रिया अघि नबढाएको उनको भनाइ छ।
आफ्नो शैलीबारे टीकाटिप्पणी गर्ने ब्राह्मण पुरूषहरूलाई सम्बोधन गर्दै उनले इस्टाग्राममा आफ्नो शैली परिवर्तन नगर्ने भनेकी छन्। आफूलाई अदालत जान सुझाव दिनेहरूलाई पनि 'अदालतमा न्याय किनबेच हुने, प्रमाण गाडिने र मुद्दा चल्नुअघि नै फैसलाको टुंगो लाग्ने' भनेर जबाफ दिएकी छन्।
उनले इस्टाग्राममा आफ्नो कुरा सार्वजनिक गरेपछि केएसएलका अन्य विद्यार्थीले पनि आफूहरूले भोगेको यौन दुर्व्यवहारबारे सामाजिक सञ्जालमा लेख्न थालेका थिए। त्यसपछि पूर्वविद्यार्थीहरूले यो विषय टुंगोमा पुर्याउन समूह गठन गरेर शनिबार अनलाइन सर्वेक्षण गराएका हुन्।
'सर्वेक्षण गर्दा आइतबार दिउँसोसम्म ४३ जनाले आफूमाथि हिंसा भएको बताए,' पूर्वविद्यार्थी समूहका एक सदस्यले सेतोपाटीसँग भने, 'उनीहरूले आफ्नो परिचय गोप्य राखेर यौन दुर्व्यवहारको घटना सेयर गरेका छन्।'
तीमध्ये दुई-चार जनाले आफ्नो भोगाइ बाँडे पनि पारिवारिक दबाब र डरका कारण खुलस्त अगाडि आउन नसकेको उनले जानकारी दिए।
आफू पढेको शैक्षिक संस्थामा अपमानजनक, यौन टिप्पणी, समलिंगी टिप्पणी, धम्की, महिलाप्रति घृणा र उत्पीडन गरिएको भन्दै उनीहरूले खेद पनि प्रकट गरेका छन्।
कलेजले यो घटना छानबिन गर्न श्रीकृष्ण भट्टराईको नेतृत्वमा तीर्थ कोइराला र सीमा धामीसहित तीन जनाको समिति बनाएको छ। पूर्वविद्यार्थीहरूले भने यी तीनै जना संग्रौला निकट भएकाले मान्य नहुने बताएका छन्। छानबिन समितिमा विद्यार्थीको प्रतिनिधित्व हुनुपर्ने उनीहरूको माग छ।
हामीले कलेजका केही विद्यार्थीसँग यसबारे कुराकानी गरेका थियौं। स्नातक तेस्रो वर्ष अध्ययनरत एक छात्रले विद्यार्थीहरूमाथि दुर्व्यवहार हुँदै आएको स्वीकार गरे। आफूले पहिलो वर्ष पढ्दादेखि नै यस्ता घटना बेलाबेला सुनिरहेको उनको भनाइ छ।
'छात्राहरूमाथि यौन दुर्व्यवहारको हल्ला यसअघि पनि चल्ने गरेको थियो, तर त्यो हल्लामै सीमित रह्यो,' उनले भने, 'यसपालि भने केही विद्यार्थीले अगाडि आएर बोल्ने हिम्मत गरेका छन्।'
यसबीच केएसएलले फागुन २७ गते विज्ञप्ति जारी गरेर कुनै पनि खालको भेदभाव, उत्पीडन तथा दुर्व्यवहारमा शून्य सहनशीलताको नीति अपनाएको दाबी गरेको थियो। यो घटनामा जाँचबुझ अघि बढाउने निर्णय गरिएको पनि विज्ञप्तिमा उल्लेख छ। वार्षिक परीक्षा सकिएपछि निवेदकलाई समेत डाकेर छलफल गराउने पनि विज्ञप्तिमा भनिएको छ।
संग्रौलाले आइतबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै एकतर्फी भएर समाचार सम्प्रेषण नगरिदिन आग्रह गरेका छन्।
'यहाँ एक शिक्षकलाई सिध्याउने काम भइरहेको छ, यसका लागि केही व्यक्तिहरू लागिपरेका छन्,' उनले पत्रकार सम्मेलनमा भने, 'छानबिन समितिले छानबिन गर्नै बाँकी छ। त्यसबाहेक विद्यार्थीहरूले अन्य सरकारी निकायबाट पनि तथ्य छानबिन गराउन सक्छन्।'
एक जना पत्रकारले टाउको मालिस गर्न लगाएको तस्बिरबारे प्रश्न सोधेकी थिइन्। त्यसमा जबाफ दिँदै संग्रौलाले ५-७ वर्षअघि आफ्नो टाउकोको पछाडिको भाग दुख्ने गरेको र त्यसमा श्रीमतीबाहेक अरू कसैलाई मालिस गर्न नलगाएको दाबी गरेका छन्।