जनमत पार्टी र नागरिक उन्मुक्ति पार्टी (नाउपा) बीच पार्टी एकताका लागि छलफल चलिरहेको छ।
एकताका लागि जनमत पार्टीले उपाध्यक्ष अब्दुल खानको नेतृत्वमा कार्यदल नै बनाइसकेको छ भने नाउपा छलफलमै छ।
जनमत पार्टीले नाउपासहित विचार र सिद्धान्त मिल्ने पार्टीहरूसँग एकीकरण गर्न खोजेको बताएको छ।
उसले बनाएको कार्यदलमा खानसहित शरदसिंह यादव, बालगोविन्द चौधरी छन्।
जनमतले नाउपा संरक्षक रेशम चौधरीसँग सौहार्द कुराकानी भइरहेको बताउँदै एकता प्रक्रिया निकै अघि बढिसकेको बताएको छ। तर नाउपा अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठले आधारभूतरूपमा छलफल भइनसकेको बताएकी छन्। पार्टी एकताका लागि जनमत अध्यक्ष सिके राउत र नाउपा संरक्षक रेशम चौधरीबीच मात्रै छलफल हुँदै आएको छ।
पार्टी संरक्षक चौधरीले चैत ९ गते नै जनमत र नाउपाबीच एकता हुने बताउन थालेपछि आफूले आइतबार नयाँ बानेश्वरस्थित संघीय संसद भवनमा जनमतका अध्यक्ष सिके राउतसँग कुराकानी गरेको अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठले बताइन्।
‘संरक्षक (रेशम चौधरी) ले चैत ९ गते नै एकता हुने बताइरहनुभएको थियो। मैले आज जनमत अध्यक्ष सिके राउतसँग कुरा गरेँ,’ श्रेष्ठले सेतोपाटीसँग भनिन्, ‘तर उहाँहरूबीच त्यस्तो केही कुराकानी भएको रहेनछ।’
भेटमा जनमत अध्यक्ष राउतले नाउपा संरक्षक चौधरीसँग आफूले दुई पटक भेटेको र भेटमा एकताबारे सामान्य छलफल भएको स्वीकारेको श्रेष्ठले बताइन्।
तर नाउपाको संस्थागत निर्णयबिना निष्कर्षमा पुग्ने मनशायमा आफू नरहेको राउतले बताएको श्रेष्ठको भनाइ छ। ‘उहाँ एकताका लागि सकारात्मक हुनुहुँदो रहेछ। तर जबरजस्ती (अध्यक्षलगायत पार्टी कमिटीको सहमतिबिना) एकता गर्ने पक्षमा म छैन भन्नुभयो, उहाँसँग आज सकारात्मक कुराकानी भयो,’ उनले भनिन्।
अध्यक्ष राउतसँगको भेटमा नाउपाका उपाध्यक्षहरू जबरजस्ती एकताको विपक्षमा रहेको र यसले राम्रो परिणाम नदिने बताएको श्रेष्ठले जानकारी दिइन्।
सेतोपाटीसँगको कुराकानीमा श्रेष्ठले आफू पार्टी एकता गरेर जाने पक्षमै रहेको बताइन्। तर यसका लागि केन्द्रीय समितिमा व्यापक छलफल गर्नुपर्ने र सबैको सहमतिमा साझा धारणमा पुग्नुपर्ने उनले बताइन्।
‘एकताबारे मेरो विमति होइन, सल्लाह गर्नुपर्छ। उपाध्यक्षहरू, पार्टीका पदाधिकारी, केन्द्रीय समितिमा यसबारे छलफल चलाउनुपर्छ। तबमात्रै निष्कर्षमा पुग्न सकिन्छ भन्ने मेरो कुरा हो,’ उनले भनिन्, ‘मैले सिके राउतसँग यही कुरा बताएको छु।’
पार्टी एकता भावनात्मक मात्रै नभइ विचार, सिद्धान्तबीचको मेल भएकाले त्यसरी नै निष्कर्षमा पुग्नुपर्ने बताइन्। पार्टी एकताका लागि जनमतले बनाएको कार्यदलका संयोजक अब्दुल खानले नाउपा अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठसँग आइतबार कुराकानी भएको बताए।
छलफलमा नाउपा अध्यक्ष श्रेष्ठ एकताकै पक्षमा रहेको तर छलफल हुनुपर्ने सर्त राखेको खानले बताए। ‘उहाँ एकताकै पक्षमा हुनुहुन्छ। आफूहरू संरक्षक रेशम चौधरीको कुरा काट्न नसक्ने तर छलफल हुनुपर्ने कुरा राख्नुभयो। हाम्रो अध्यक्षज्यू त्यसमा सकारात्मक हुनुहुन्छ,’ उनले भने।
नाउपाले आगामी चैत ५ र ६ गते केन्द्रीय समिति बैठक बोलाएको र त्यही बैठकले एकता कार्यदल बनाउने खानले बताए। तर श्रेष्ठले भने केन्द्रीय समितिको बैठक आह्वान नै नगरिएको बताइन्।
तर पार्टी एकतापछि को अध्यक्ष हुने, पार्टीको नाम र चुनाव चिह्न के हुने विषयसम्म छलफल पुगिसकेको दाबी खानको छ।
उनका अनुसार एकीकृत पार्टीको नेतृत्व सिके राउतले नै गर्नेछन्। एकीकृत पार्टीको नेतृत्व राउतलाई दिन संरक्षक चौधरी तयार छन्। ‘एकीकृत पार्टीको अध्यक्ष सिके राउतज्यू नै हुनुहुन्छ। प्रमुख संरक्षक रेशम चौधरी बन्नुहुनेछ,’ खानले भने।
उनले एकीकृत पार्टीको नाम र चुनाव चिह्नबारे छलफल चलिरहेको खानले बताए।
‘त्यसमा विभिन्न विकल्पमा छलफल चलिरहेको छ। नाउपाको नाम राखे, हाम्रो चुनाव चिह्न (जनमत पार्टीको चुनाव चिह्न हर्न) र जनमत पार्टीको नाम राखे उनीहरूको चुनाव चिह्न (नाउपाको चुनाव चिह्न ढकिया) राख्ने गरी छलफल अघि बढिरहेको छ,’ उनले भने।
नाउपा पार्टी अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठ र संरक्षक चौधरीबीच बेलाबेला विवाद चर्कने गरेको छ।
२०८० पुस २८ गते नाउपाले पहिलो महाधिवेशन गरेको थियो। महाधिवेशनले चौधरीलाई अध्यक्ष निर्वाचित गरेको थियो।
निर्वाचन आयोगले रेशमलाई अध्यक्षमा वैधता दिन अस्वीकार गरेन मात्रै, उनी संयोजक भएर गरेको महाधिवेशन नै अवैध भनिदियो।
आयोगले वैधता नदिएपछि संरक्षक चौधरीले पार्टीभित्र समानान्तर शक्तिको अभ्यास गरिरहेका छन्। श्रेष्ठ र चौधरीबीच मत नमिलेकाले सुदूरपश्चिम प्रदेशका पार्टी संसदीय दलका नेता हटाउने सिलसिला चलेको थियो। त्यति मात्र नभई त्यहाँ सरकारमा जाने विषयमा पनि विवाद भएको थियो।
बीचमा उनीहरूको असहमति सुलह भएको बताइए पनि पार्टी एकतालाई लिएर पुनः मतभेद सतहमा आएको छ।
दुवै दलमा विभाजनको भयपछि चल्यो एकता वार्ता
जनता समाजवादी पार्टी नेपाल विभाजित भएकाले दुई पार्टी एकता गरेर मधेसको ठूलो दल बन्ने ध्यान्नमा जनमत तर नाउपा देखिन्छन्। तर योभन्दा ठूलो उनीहरूभित्र विभाजनको भय चलिरहेको छ।
एक नेताले दिएको जानकारीअनुसार जनमत पार्टीभित्र अध्यक्ष राउतविरूद्ध असन्तुष्टि चुलिँदै गएको छ। पार्टीभित्र अरूले ठाउँ नपाएको होइन कि, अरूले कुरै राख्न नपाएको, राउतको कार्यशैली स्वेच्छाचारी बन्दै गएको आरोप त्यहाँभित्र उठ्ने गरेको छ।
अध्यक्ष राउतले केही समयअघि समानुपातिक सांसद गोमा लाभ सापकोटालाई हटाउन ठूलै प्रयत्न गरेका थिए। सभामुख देवराज घिमिरेले रोकिदिएको भन्दै उनले असन्तुष्टि पनि पोखे।
मधेस प्रदेशमा त्यहाँका संसदीय दलका नेता महेशप्रसाद यादवलाई पन्छाएर सतिशकुमार सिंहलाई मुख्यमन्त्री बनाएका छन्।
अध्यक्ष राउतले पार्टी फुटाउन खोजेको भन्दै अनुशासन समिति संयोजकसमेत रहेका उपाध्यक्ष दीपककुमार साह र कोषाध्यक्ष सुरेन्द्रनारायण यादवलाई जनमत पार्टीले स्पष्टीकरण सोधेका छन्।
गत फागुन २५ र २६ गतेको केन्द्रीय समिति बैठकअघि उनीहरूलाई सात दिने स्पष्टीकरण सोध्दै त्यसअवधिका लागि निलम्बन गरिएको थियो।
केन्द्रीय अनुशासन समितिकी सदस्य अनिताकुमारी मण्डलले अनुशासन समिति संयोजकसमेत रहेका उपाध्यक्ष र कोषाध्यक्षलाई फागुन २१ गते स्पष्टीकरण सोधेकी थिइन्।
‘जनमत पार्टी फोड्नका लागि विभिन्न शक्ति केन्द्रहरूसँग राष्ट्रिय अध्यक्षको विरूद्धमा कुरा लगाएको, भड्काएको र जिल्ला जिल्लामा तथा देशविदेशमा कार्यकर्तालाई फोन गरी पार्टी फोड्नका लागि सहयोग मागेको’ भन्दै स्पष्टीकरणमा जबाफ माग गरिएको थियो।
पार्टी फोड्न विभिन्न स्रोतबाट पैसा र गाडी लिएको जानकारी हुन आएकाले त्यसको जवाफ माग्नुपरेको जनमतले जनाएको छ।
यता नाउपाभित्र पनि अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठ र संरक्षक चौधरीबीच बेलाबेला देखिने कलहभित्र अरू पार्टी खेल्न सक्ने सम्भावनाले एकताको बहस चलेको नेताहरू बताउँछन्।
२०७९ मंसिरमा भएको प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा सप्तरी–२ बाट मात्रै पार्टी अध्यक्ष सिके राउतले चुनाव जितेर जनमत राष्ट्रिय पार्टी बनेको थियो। समानुपातिकको तीन प्रतिशतको थ्रेस होल्ड कटाउँदा प्रतिनिधि सभामा उसका पाँच जना सांसद निर्वाचित भएका थिए।
नाउपाले प्रत्यक्षतर्फ तीन र स्वतन्त्र सांसदसमेत मिसिँदा ४ स्थान जित पुर्याएको थियो, तर राष्ट्रिय पार्टी भने बन्न सकेन।
जनमत र नाउपाबीच एकता भए माधवकुमार नेपाल नेतृत्वको नेकपा (एकीकृत समाजवादी) सरह १० सांसद हुनेछन्।