सरकारले आगामी भदौ १६ गतेबाट लागु हुने गरी हिमाल आरोहणको दस्तुर बढाएको छ।
संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयका सचिव विनोदप्रकाश सिंहका अनुसार हिमाल आरोहणमा बढेको दस्तुर लागु हुने मिति १६ भदौ २०८२ (१ सेप्टम्बर २०२५) देखि तोकिएको छ।
सरकारले हालै स्वीकृत गरेको पर्वतारोहण सम्बन्धी (छैठौं संशोधन)नियमावली २०८१ मा शुल्कको नयाँ व्यवस्था गरेको हो।
यससँगै आगामी भदौदेखि लागु हुने गरी आरोहण दस्तुर बढाइएको पर्यटन विभागले जनाएको छ।
विभागका महानिर्देशक नारायण रेग्मीका अनुसार आउँदो पर्वतारोहण सिजनमा भने साविककै दस्तुर लागु हुनेछ।
'हिमाल आरोहणको दस्तुर १० वर्षदेखि पुनरावलोकन भएको थिएन। त्यसैले यसलाई समसामयिक बनाइएको हो,' महानिर्देशक रेग्मीले भने, 'आरोहणलाई व्यवस्थित बनाउनका लागि पनि समय समयमा दस्तुर पुनरावलोकन गर्न जरूरी पनि छ।'
जसअनुसार सरकारले सेप्टेम्बरबाट सगरमाथा आरोहणमा जाने पर्यटकका लागि १५ हजार डलर पुर्याएको छ।
हाल यो हिमाल चढ्न प्रतिपर्यटक ११ हजार डलर रहेको छ। १० वर्षमा चार हजार डलर बढ्नु ठूलो विषय नरहेको महानिर्देशक रेग्मी बताउँछन्।
दस्तुरसँगै नियमावलीमा हिमालको सफाई र अन्य विषयलाई पनि प्राथमिकतामा राखिएको उनले बताए।
'कामदारहरूका लागि बीमा सुरक्षाको व्यवस्था छ भने सम्पर्क अधिकृतलाई थप जिम्मेवार बनाइएको छ,' उनले भने, 'हिमाललाई सफा र दिगो विकासलाई लक्षित गरेर संशोधनका व्यवस्था गरिएको छ।'
त्यस्तै पर्यटकको उद्धारका लागि बीमाको व्यवस्था र पर्वातारोहणमा जाने कामदारको ज्याला पनि बढेको छ।
यसमध्ये आरोहण दस्तुर सेप्टेम्बरबाट लागु हुनेछ भने अन्य विषय यही सिजनबाट लागु हुने समेत उनले बताए।
कुन हिमाल चढ्न कति लाग्छ शुल्क?
सेप्टेम्बरबाट सगरमाथा आरोहणका लागि १५ हजार डलर तिर्नुपर्नेछ।
सगरमाथामा वसन्त ऋतुमा आरोहण गर्न साविकमा ११ हजार अमेरिकी डलर (१५ लाख ३२ हजार आठ सय १८ रूपैयाँ) प्रतिव्यक्ति छ। तर सेप्टेम्बरबाट भने सगरमाथा आरोहण गर्दा १५ हजार डलर (२० लाख ९ हजार २ सय ६ रूपैयाँ) प्रतिव्यक्ति पुर्याइएको छ।
सगरमाथाको अन्य रूटको मूल्य भने वसन्त ऋतुमा १० हजार डलर, शरद ऋतुमा पाँच हजार र शिशिर तथा वर्षा ऋतुमा दुई हजार पाँच सय पुर्याइएको छ।
यसैगरी शरद ऋतुको मूल्य ७ हजार ५ सय डलर र शिशिर तथा वर्षा ऋतुको मूल्य तीन हजार ७ सय ५० डलर पुर्याइएको छ। यो मूल्य सगरमाथाको (दक्षिणपूर्वी धार) नर्मल रूटका लागि हो।
सगरमाथाको अन्य रूटको मूल्य भने बसन्त ऋतुमा १० हजार डलर, शरद ऋतुमा ५ हजार र शिशिर तथा वर्षा ऋतुमा दुई हजार पाँच सय पुर्याइएको छ।
नयाँ मूल्य अनुसार सगरमाथा बाहेक ८ हजारभन्दा बढी उचाइका अन्य हिमाल आरोहण गर्न वसन्त ऋतुमा ३ हजार डलर तोकिएको छ। अन्य दुई सिजनको एक हजार पाँच सय डलर र सात सय ५० डलर पुर्याइएको छ।
त्यस्तै मनास्लु आरोहण गर्न वसन्त ऋतुमा एक हजार पाँच सय डलर र अन्य दुई सिजनमा तीन हजार र एक हजार पाँच सय डलर पुर्याइएको छ। सात हजार पाँच सय एक मिटरदेखि आठ हजार मिटरसम्मका हिमाल चढ्न १ हजार डलर र अन्य दुई सिजनमा २ सय ५० डलर पुर्याइएको छ।
आमादब्लम हिमाल चढ्न वसन्त र शरदमा एक/एक हजार डलर र अन्य सिजनमा ५ सय डलर तिर्नुपर्ने भएको छ। ६ सय मिटरभन्दा साना हिमालमा भने तीन सय ५०, एक सय ७५ डलर समान शुल्क तोकिएको छ।
यस्तै नेपाली पर्वतारोही दलले सो दलमा संलग्न प्रत्येक सदस्यका लागि तिर्नुपर्ने शुल्क पनि बढेको छ।