नेपाल सरकारको स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रममार्फत् प्राप्त गर्नुपर्ने रकम समयमा नपाउँदा समस्या भएको अस्पताल सञ्चालकहरूले बताएका छन्।
चितवनको भरतपुर अस्पतालले मात्रै यस वर्षको फागुनसम्ममा स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमबापत ४५ करोड रुपैयाँ पाउन बाँकी छ। यहाँका दुई मेडिकल कलेज र अन्य अस्पतालले पनि यो आर्थिक वर्षको बीमा बापत पाउनुपर्ने रकम पाएका छैनन्।
भरतपुर अस्पतालका मेडिकल सुपरिटेण्डेन्ट प्राडा.कृष्णप्रसाद पौडेलले बीमाको रकम लामो समयसम्म सोधभर्ना नगरिदिँदा समस्या भएको बताए।
‘भरतपुर अस्पतालमा बीमाका बिरामी ७० प्रतिशत आउँछन्। अस्पताल चलेकै बीमा कार्यक्रमबाट हो भन्दा पनि हुन्छ। तर यही कार्यक्रमको रकम समयमा प्राप्त नहुँदा अस्पताल चलाउनै समस्या पर्ने अवस्था आउँदैछ,’ पौडेलले भने, ‘स्वास्थ्य बीमाले उठाएको अस्पताललाई, बीमाले नै डुबाउने जोखिम बढेको छ।’
पौडेलले बीमाको रकम सोधभर्ना नपाउँदा अस्पताल विकास समितिको पैसाले अस्पताल चलाउनुपरेको बताए।
‘सरकारले बजेटको सिलिङ नै बढाउँदैन। केन्द्रीय अस्पतालको मान्यता दिएको छ तर वर्षिक बजेट ४३ करोड रुपैयाँमात्रै छ। पूर्वाधार निर्माणदेखि तलब खुवाउनेसम्मको काम विकास समितिको पैसाले गर्नुपरेको छ,’ पौडेल भन्छन्, ‘अब विकास समितिको पैसाले धेरै समय थेग्न सक्दैन।’
उनकाअनुसार विकास समितिका कर्मचारीलाई तलब खुवाउनमात्रै मासिक साढे ४ करोड रुपैयाँ खर्च हुन्छ।
भरतपुर अस्पतालमा विकास समितिअन्तर्गत साढे ६ सय बढी कर्मचारीले काम गर्छन्।
नेपाल सरकारबाट ३ सय शय्याको अनुमति पाएको यस अस्पतालमा थप शय्या विकास समितिको बजेटले चलिरहेको छ।
‘विकास समितिमा अब २० करोड रुपैयाँजति मात्रै बाँकी छ। यति रकम असारसम्म तलब खुवाएरै सकिन्छ। त्यसपछि के गर्ने?,’ पौडेलले भने, ‘यस विषयमा पटक–पटक ताकेता गर्दा पनि रकम प्राप्त हुन सकेको छैन।’
बीमाको रकम असार मसान्तसम्म खप्टिँदै गयो भने ६५ करोड रुपैयाँभन्दा बढी हने मडिकल सुपरिटेण्डेन्ट पौडेल बताउँछन्।
भरतपुर अस्पतालमा २०७४ सालको भदौ १ गतेदेखि बीमा कार्यक्रम लागू भएको हो।
गत असार मसान्तसम्ममा अस्पतालले स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमबाट एक अर्ब ८८ करोड ९६ लाख ७८ हजार एक सय ५८ प्राप्त गरेको थियो।
बिमितले १० लाख ३५ हजार एक सय १५ पटक सेवा पाएबापत अस्पतालले बीमा बोर्डबाट सो रकम प्राप्त गरेको हो।
स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमका इञ्चार्ज लीलाधर पौडेलका अनुसार पहिलो वर्ष बीमा कार्यक्रम बापत भरतपुर अस्पतालले बीमा बोर्डबाट एक करोड २८ लाख ९२ हजार दुई सय २० रुपैयाँ प्राप्त गरेको थियो।
आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा १४ करोड ५७ लाख २८ हजार दुई सय २२ र आव २०७६/७७ मा २३ करोड ८८ लाख चार सय ५० प्राप्त गर्यो।
आव २०७७/७८ मा कोभिडका कारण सेवा लिनेको सङ्ख्या घटेको थियो।
यो वर्ष अस्पतालले बीमा कार्यक्रमबाट नौ करोड ७२ लाख ५२ हजार एक सय ८१ रुपैयाँ प्राप्त गरेको थियो। आव २०७८/८९ मा ३० करोड ७९ लाख ७४ हजार पाँच सय १२ प्राप्त गर्यो।
आव २०८९/८० मा ५२ करोड ५३ लाख ३७ हजार पाँच सय १२ र गत आवमा ५६ करोड १६ लाख ८८ हजार सात सय ५९ प्राप्त गर्यो।
भरतपुर अस्पतालमा एक दर्जन बढी जिल्लाका बीमाका बिरामी उपचारका लागि आउने गर्दछन्।
भरतपुरस्थित चितवन मेडिकल कलेज र पुरानो मेडिकल कलेजले पनि बीमा बापतको रकम सोधभर्ना नपाएको एक वर्ष हुन लाग्यो।
चितवन मेडिकल कलेजका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत प्रताप देवकोटाले यो अवधिमा अस्पतालले ४० करोड रुपैयाँभन्दा बढी रकम पाउन बाँकी रहेको बताए। देवकोटाले सरकारले समयमै रकम सोधभर्ना नगरिदिँदा उपचारमै समस्या हुने बताए।
पुरानो मेडिकल कलेजले पनि फागुन महिनासम्मको बीमाबापत सरकारबाट ४० करोड रुपैयाँ पाउनुपर्ने छ।
बीमा कार्यक्रमले बिरामी बढेको देखिएपनि त्यसबापत सरकारले दिनुपर्ने रकम लामो समयसम्म अड्काउँदा समस्या भएको अस्पताल प्रशासनको भनाइ छ।
