चिनियाँ आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) कम्पनी 'डिपसिक' ले ओपनएआई कम्पनीको डाटा अनधिकृत रूपमा प्राप्त गरेको हो कि भनेर ओपनएआई र माइक्रोसफ्टले छानबिन थालेका छन्।
अमेरिकी कम्पनीहरूको तुलनामा धेरै कम खर्च गरेर झण्डै ओपनएआईको च्याटजिपिटीकै हाराहारी क्षमता देखाएर डिपसिकले विश्वभरी सनसनी मच्चाएको छ।
डिपसिकले आफ्नो डाटाको अनधिकृत प्रयोग गरेको पो हो कि भनेर ओपनएआई, उसको प्रविधि साझेदार र सबैभन्दा ठूलो लगानीकर्ता माइक्रोसफ्टले छानबिन थालेको भनेर ब्लुम्बर्गले बुधबार लेखेको छ।
माइक्रोसफ्टका सुरक्षा अनुसन्धानकर्ताहरूले गत शरद ऋतुमा केही व्यक्तिहरूले ओपनएआईको एप्लिकेशन प्रोग्रामिङ इन्टरफेस प्रयोग गरेर ठूलो मात्रामा डाटा पठाएको देखेर ओपनएआईलाई खबर गरेका थिए भनेर त्यसबारे जानकार केही व्यक्तिहरूलाई उदृत गर्दै ब्लुम्बर्गले खुलासा गरेको छ। ती व्यक्तिहरू डिपसिकसँग सम्बन्धित हुनसक्ने ठानेर ओपनएआई र माइक्रोसफ्टले छानबिन थालेको हो।
सफ्टवेयर डेभलपरहरूले ओपनएआईको मोडलहरूलाई आफ्नो एप्लिकेशनमा समायोजन गर्न पैसा तिरेर लाइसेन्स लिन सक्छन्।
यसबारे ओपनएआई र माइक्रोसफ्ट वा डिपसिक कसैले पनि अहिलेसम्म आधिकारिक प्रतिक्रिया दिएको छैन। तर अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको एआईबारे प्रमुख अधिकारी डेभिड स्याक्सले मंगलबार फक्स न्यूजसँगको अन्तर्वार्तामा डिपसिकले आफ्नो प्रविधि विकास गर्नका लागि ओपनएआईको मोडलमा निर्भर रहेको 'ठोस प्रमाण' छ भनेर दावी गरेका थिए।
डिपसिकको सफलताका कारण अहिले एआईमा काम गरिरहेका अमेरिकी कम्पनीहरूको सेयर मूल्यमा व्यापक कमी आएको छ। अमेरिकाले अर्बौं डलर खर्च गरेर चिप्स क्षेत्रमा आफ्नो नेतृत्व कायम राख्न सक्छ भन्नेमा पनि शंका उब्जेको छ।
डिपसिकले गत साता मात्रै आफ्नो लार्ज ल्याङ्वेज मोडल (एलएलएम), आर १, जारी गरेको थियो।
नि:शुल्क प्रयोग गर्न मिल्ने डिपसिकको एलएलएम अमेरिकी प्रतिद्वन्द्वीहरू ओपनएआई र मेटा जत्तिकै लोकप्रिय भएको छ। अमेरिका र चीनमा एप्पलको एप-स्टोरबाट सबभन्दा धेरै डाउनलोड गरिएको नि:शुल्क एपमा डिपसिकले च्याट जिपिटीलाई नै जितेको छ।
छोटो समयमै डिपसिकले हात पारेको सफलताका कारण अमेरिकी सेयर बजारमा सोमबार तहल्का मच्चियो।
एआई प्रविधिमा काम गर्ने ठूला अमेरिकी कम्पनीहरूको सेयर मूल्य सोमबार एक दिनमै झण्डै १० खर्ब डलरले घटेको थियो। एआई प्रविधिका लागि उच्च गुणस्तरको चिप्स बनाउने अमेरिकी कम्पनी एनभिडियाको सेयर मूल्य एक दिनमै झण्डै ६ खर्ब डलर (लगभग १७ प्रतिशत) घटेको थियो। यो कुनै पनि कम्पनीका लागि एक दिनमा आएको अहिलेसम्मकै ठूलो गिरावट हो।
विश्लेषकहरूले डिपसिकको उदयलाई तत्कालीन सोभियत संघले सन् १९५७ मा स्पुतनिक भू-उपग्रह अन्तरिक्षमा पठाएर अन्तरिक्ष होडमा अमेरिकामाथि अग्रता हासिल गरेको घटनासँग तुलना गरेका छन्।
चिनियाँ कम्पनी डिपसिकले अमेरिकी प्रतिद्वन्द्वीहरूको तुलनामा धेरै कम खर्च गरेर झन्डै उत्तिकै राम्रो काम गर्ने क्षमता देखाउनुले पनि यसको चर्चा बढेको हो। यसबाट एआईको हार्डवेयर खर्च अनुमानभन्दा कम हुन सक्छ कि भन्ने लगानीकर्ताहरूले आस गरेका छन्। यसले पनि सेयर बजारमा गिरावट आएको विश्लेषकहरू बताउँछन्।
(विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमहरूको सहयोगमा तयार पारिएको)