गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) ले गोरखाको लाप्राकका भूकम्पपीडितका लागि बनाएको एकीकृत नमुना बस्तीको निर्माण तिब्र रूपमा अघि बढाएको छ।
धार्चे गाउँपालिका–४ लाप्राकको गुप्सीपाखामा निर्माणाधीन बस्ती असोजसम्ममा स्थानीयलाई हस्तान्तरण गर्ने तयारी भए पनि परियोजना ठूलो र चुनौतीपूर्ण भएकाले केही समय लाग्ने एनआरएनए अन्तर्गतको साइट म्यानेजर लक्ष्मण अर्यालले जानकारी दिए।
‘एनआरएनको निकै ठूलो परियोजनाका रूपमा रहेकोले केही ढिला पक्कै भएको हो, तर पनि यसको भौगोलिक बनोट र प्राकृतिक चुनौतीनै मुख्य कारक हो,’ अर्यालले भने।
उनले पहिलेभन्दा केही सुधारिएको बनोट अनुसार निर्माण गरिएकाले नमूना भन्न लायक र गर्ब गर्ने लायकको बस्ती बन्ने चार वर्षअघिको बिनासकारी भूकम्पको पीडामा पीडितलाई मल्हम लगाउने एनआरएनको प्रयास आउँदो वैशाखमा पुरा हुने लक्ष्य लिएको उनले बताए।
हालसम्म ७४ घरको छाना छाउने काम सकिएको अर्यालले जानकारी दिएका छन्। उनले भने, “छाना हालिएको घरको माथिल्लो तलामा एसी ब्लकको गारो लगाउन बाँकी छ। तल्लो तलाको काम भइसक्यो।” १६ वटा क्लस्टर बनाएर काम भइरहेको अर्यालले बताए। एकीकृत बस्तीमा १ सय ४० घरका ढोका र ९६ घरका झ्यालसम्मको काम सकिएको छ। १ सय ३६ घरमा ईटाको गारो लगाउने काम भइरहेको र ३३ घरका लागि ‘प्लटिङ’ गरिएको उनले बताए।
गुप्सीपाखामा अहिले १५४ नेपाली सेना र एनआरएनएका ६ प्राविधिकसहित १ सय ५ जना बस्ती निर्माणमा खटिएका छन्।
गुप्सीपाखाको १८.३२ हेक्टर क्षेत्रफलमा लाप्राक नमुना बस्ती गुरुयोजनाअनुसार ५७३ घर बनाउनका लागि २०७३ माघबाट जग खन्न थालिएको थियो।
नमुना बस्तीमा प्रत्येक घर ३ आना ३ पैसा क्षेत्रफलमा बन्नेछ। सबै एकै प्रकारका २ तले ४ कोठे घर बन्ने लाप्राक नमुना बस्ती गुरुयोजनामा उल्लेख छ। गुरुयोजना अनुसार पहिलो तला सिमेन्ट, इँटा र बालुवाको प्रयोगले बनाइनेछ भने दोस्रो तल्लामा एसी ब्लक प्रयोग गरिनेछ। ट्रस हालेर नीलो जस्ताको छानो लगाइनेछ। घर निर्माणका लागि आवश्यक इँटा बनाउने मेसिन गुप्सीपाखामा नै लगिएको छ। १० प्रतिशत सिमेन्ट र ९० प्रतिशत माटो मिसाएर त्यहि इँटा उत्पादन गरिएको छ। चिनियाँ प्रविधिको मेसिनले दैनिक ९ हजार इँटा बनाउनेछ। स्थानीयको श्रमदान समेत गरेर प्रतिघर १२ लाख रुपैयाँको लागतमा बन्ने भएको हो। अन्य संघसस्थांसँगको साझेदारीमा खानेपानी, विद्यालय, स्वास्थ्य चौकी, सामुदायिक भवन लगायतका पुर्वाधार तयार पार्ने एनआरएनएको तयारी छ।
चार वर्ष अघिको बचन र साढे दुई वर्षअघिको थालनीबारे धेरै सुनिए पनि मंगलबार एनआरएन अध्यक्ष भवन भट्टसहितको टोली लाप्राक पुग्दा यस्तो देखियो। हेर्नुहोस् भिडियो र तस्बिरमा।