नारायणगढ–मुग्लिन सडक खण्डको तुलइ खोला अहिले पहिराको केन्द्र बनेको छ।
दर्के न सिमसिमे भरी, टन्टलापुर घाम लागेका बेला पनि खसिरहने पहिराले उक्त रूट भएर यात्रा गर्ने यात्रु आजित बनेका छन्।
सडक डिभिजन भरतपुरका कर्मचारी र त्यहाँ तैनाथ ट्राफिक, नेपाली प्रहरी र अरू सुरक्षा निकायका लागि पनि टाउको दुखाइको विषय बनेको छ।
तुइन खोलाको आडैको पहिरो डेढ सातायता १३ पटक खसिकेकेको छ। पहिराले मानवीय एवम् अन्य भौतिक क्षति त भएको छैन। तर ४० घन्टासम्म यात्रु बाटामै अलपत्र पर्नुपरेको छ।
मंगलबार अपराह्न ४ः५० बजे भीमकाय पहिरो खसेकाले अहिले त्यहाँ बाटो अवरूद्ध बनेको छ। तुइनखोलाको सवारी जामले पृथ्वी राजमार्गलाई समेत प्रभावित तुल्याएको छ। अहिले त्यहाँ लामो सवारी जाम रहेको यात्रुहरूले बताएका छन्।
सडक डिभिजन भरतपुरका अनुसार हिजो अपराह्न १६००० घनमिटर हाराहारी परिमाणको पहिरो खसेको थियो।
सडक डिभिजन भरतपुरका इन्जिनियर कृष्णप्रसाद आचार्यका अनुसार उक्त भीषण पहिरो पन्छाउन बिहीबार दिउँसोसम्म लाग्ने देखिएको छ। अहिले त्यहाँ दुवै तर्फबाट चारवटा उपकरण प्रयोग गरी सडकमा थुप्रिएको चट्टानसहितको माटो पन्छाउने काम भइरहेको आचार्यले जानकारी दिए।
‘ठूलो पहिरो खसेकाले पन्छाउन चुनौतीपूर्ण बनिरहेको छ। पहिरो पन्छाउन बिहीबारसम्म लाग्ने देखिएको छ,’ उनले भने।
यद्यपि बुधबार दिउँसो पानी परेकाले पहिरो पन्छाउन बाधा पुगेको छ।
सडक डिभिजन भरतपुरले आकलन गरेको पहिराको परिमाण हेर्दा त्यहाँ ५ हजार ३३३ टिपरभन्दा बढी माटो–ढुंगा त्यहाँ थुप्रिएको छ। उक्त परिमाणको माटो टिपर वा ट्रकले ओसार्ने हो भने निकै दिन लाग्नसक्छ।
तर स्काभेटर एवम् डोजरले त्रिशूली नदीतर्फ खसालिरहेकाले दुई दिनसम्ममा पहिरो पन्छाइसकिने सडक डिभिजन भरतपुरले बताएको हो।
यत्रो परिणामको माटो, ढुंगा त्रिशूलीमा हाल्दा नदीको बहावमा कुनै असर गर्दै भनेर हामीले सडक डिभिजन भरतपुरका इन्जिनियर कृष्णप्रसाद आचार्यलाई सोध्यौं। उनले नदीको बहावमा त्यसले खासै असर नगर्ने बताए।
खोलामा फाल्नुबाहेक अर्को विकल्प नभएकाले त्यतातिर नसोचिएको पनि उनले बताए।
‘छिटो पहिरो पन्छाएर राजमार्ग सञ्चालनमा ल्याउनुपर्ने छ। खोलामा फाल्नेबाहेक बोकेर अन्त लैजाने अवस्था पनि छैन। यसबारेमा हामीले सोचेका छैनौं। छलफल पनि आवश्यक हो जस्तो लाग्दैन,’ उनले भने।
तुइन खोलामा मात्रै होइन धादिङको जवाङ खोलाको पहिरो पनि त्रिशूली नदीमै हालेर पन्छाइएको थियो।
नारायणगढ–मुग्लिन, पृथ्वी राजमार्गका अन्य खण्डमा पनि सुख्खा एवम् बर्खे पहिरो गइरहन्छ। त्यतिबेला पनि यही विकल्प प्रयोग गर्ने गरिएको छ। स्काभेटरको मद्दतले खोलामा माटो हाल्दा समय र खर्च दुवैको बचत हुने गरेको छ।
भूगर्भविद् श्रीकल द्विवेदीले पहिरो पन्छाउन माटो खोलामा हाल्ने गलत प्रचलन नै बसिसेको बताए।
‘अहिले आपतकालीन अवस्था छ। एउटा पहिरोले तीन दिन बाटो रोकिसकेको छ। यात्रु बाटैमा थुनिएका छन्, यस्तो बेलामा खोलामा माटो हाल्नु स्वाभाविकै हो। तर दीर्घकालीन हिसाबले हेर्दा यो विधि राम्रो होइन, खोलामा माटो हाल्दा तल्लो तटीय क्षेत्रमा असर पुग्छ। अचानक ठूलो बाढी आए भेलबाढीको रूप लिनसक्छ। खोलाको सतह माथि आउन सक्छ। जसले तटीय क्षेत्रमा कटानको समस्या निम्त्याउँछ,’ उनले भने।
पहिरो पन्छाउँदा मात्र नभइ सडक निर्माण या विस्तार गर्दा पनि त्यही उपाय अपनाउँदा देशैभर भेलबाढीको जोखिम बढेकोतर्फ उनले सचेत गराए।
‘यसर्थ अल्पकालीन उपाय त हुनसक्छ, तर हामीले दीर्घकालीन हित सोचेर काम गर्ने र सडकको माटो व्यवस्थापनको उपायबारे सोच्नुपर्छ,’ उनले भने।
-1746009348.jpg)
