सत्तारूढ नेपाली कांग्रेसका शीर्ष नेताहरू पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहप्रति कठोर रूपमा पेस हुनुपर्ने निष्कर्षमा पुगेका छन्।
दलहरूले विगतदेखि नै देखाएको नरम व्यवहारको फाइदा उठाउँदै ज्ञानेन्द्रले गणतन्त्रमाथि हमला गरेको ठहर गर्दै कांग्रेस नेताहरूले उनलाई 'निश्चित सीमामा सीमित गर्न' माग गरेका छन्।
सभापति शेरबहादुर देउवा निवास बूढानीलकण्ठमा शनिबार आयोजित पदाधिकारी बैठकमा भेला भएका मुलुककै सबभन्दा ठूलो दलका शीर्ष नेताहरूले एक स्वरमा 'ज्ञानेन्द्रलाई सीमाभित्र राख्नुपर्ने' मत जाहेर गरेका थिए।
'दलहरूले, अझ नरम गणतन्त्रवादीका रूपमा कांग्रेसले उनीप्रति देखाएको सदासयलाई ज्ञानेन्द्रले हाम्रो कमजोरी ठान्ने गम्भीर भूल गरेका छन्,' पदाधिकारी बैठकमा बोल्ने बहुसंख्यक नेताहरूको सार एकै थियो, 'अब ज्ञानेन्द्रलाई एउटा सीमाभित्र नराखी हुँदैन।'
त्यसका लागि पूर्वराजाका रूपमा ज्ञानेन्द्रले अहिले राज्यबाट पाइरहेको सेवासुविधा नियन्त्रण गर्नेदेखि उनका गतिविधि निगरानी गर्नुपर्ने आवाज नेताहरूले उठाएका थिए।
बैठकमा सहभागी कांग्रेसका एक पदाधिकारीले सेतोपाटीलाई दिएको जानकारीअनुसार बैठकको सुरूमै गृहमन्त्री रमेश लेखकले शुक्रबारको तीनकुने घटनाबारे ब्रिफिङ गरेका थिए। त्यस क्रममा गृहमन्त्री लेखकले घटनाको सम्पूर्ण योजना र निर्देशन पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहबाटै भएको र यसको जिम्मेवारी पनि उनैले लिनुपर्ने सरकारी ठहर सुनाएका थिए।
'राजावादीहरूले नियोजित रूपमा अराजकता फैलाएका हुन्,' गृहमन्त्री लेखकले बैठकमा भनेका थिए, 'अघिल्लो दिन मात्रै आन्दोलनका कमान्डर दुर्गा प्रसाईंले काठमाडौंका प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई हाम्रो प्रदर्शन होइन सभा मात्र हो, सबै कुरा शान्तिपूर्ण हुनेछ भनेर प्रतिबद्धता जनाएका थिए। तर उनीहरू योजनाबद्ध रूपमा अराजकता मच्चाउने काममा उद्दत भए। यो सबै काम ज्ञानेन्द्रकै निर्देशनमा भएको हाम्रो ठहर छ।'
गृहमन्त्री लेखकले बोलेपछि नेता कृष्णप्रसाद सिटौलाले गणतन्त्र कार्यान्वयनका दिनहरूको सम्झना गरेका थिए।
'उहाँले त्यस बेला दरबार गएर ज्ञानेन्द्रलाई भेटेको र उनीसँग भएको संवादको सम्झना गर्नुभयो,' ती कांग्रेस नेताले भने, 'त्यस क्रममा उहाँले कांग्रेसकै अग्रसरतामा ज्ञानेन्द्रप्रति नरम व्यवहार गरिएको तर अहिले त्यसैको फाइदा उठाएर व्यवस्थामाथि हमला गरेकाले सह्य नहुने बताउनुभएको थियो।'
बैठकमा सिटौलाले भनेका थिए, 'त्यस बेला ज्ञानेन्द्रले सुरूमा नागार्जुन दरबार मागे, सरकारले दिने निर्णय गर्यो। मुमा रत्नको भावनात्मक पाटो अघि सारेर उनका लागि महेन्द्र मन्जिल उपलब्ध गराउन माग गरे, त्यो माग पनि पूरा गरियो,' सिटौलाले भने, 'त्यसरी सहिष्णु व्यवहार गरेका दलहरूको नरम व्यवहारमा टेकेर ज्ञानेन्द्रले फाइदा लिन खोजे। अब उनीप्रति कठोर बन्नुको विकल्प छैन।'
बैठकमा महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले पनि त्यस्तै धारणा दोहोर्याएका थिए।
'जे भन्यो त्यही माग पूरा गर्दै गणतन्त्रमा पूर्वराजालाई पुल्पुल्याउनु दलहरूको गम्भीर भूल थियो,' महामन्त्री शर्माले बैठकमा भनेका कुरा उद्धृत गर्दै ती नेताले भने, 'अहिलेको संविधानले चिन्दै नचिन्ने पूर्वराजालाई पूर्वराष्ट्रपतिहरूभन्दा धेरै सुविधा, सुरक्षाकर्मी उपलब्ध गराएर किन राख्ने?'
महामन्त्री गगन थापाले पनि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले दलहरूको सहिष्णु व्यवहारको फाइदा उठाएर गणतन्त्रमाथि हमला गरेकाले यस्तो अराजकता नियन्त्रणका लागि दल र सरकार कठोर बन्नुपर्ने बताएका थिए।
'यसमा नो इफ, नो बट। अब ज्ञानेन्द्रलाई एउटा सीमाभित्र राख्नैपर्छ। यसका लागि सरकारले तत्कालै काम थाल्नुपर्छ,' शर्माले भनेका थिए।
'शनिबारको बैठकमा तीनकुने घटनामा भएको सरकारी कमजोरीको पनि समीक्षा भयो। यसबारे नेता शेखर कोइरालाले अलि जोडसँग कुरा उठाउनुभयो,' ती नेताले भने।
राजावादीहरूको उद्दण्डताबारे सरकारी संयन्त्रले बेलैमा सजगता अपनाउन नसकेको भन्दै कोइरालाले पनि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रका गतिविधिमा नजर राख्नुपर्ने बताएका थिए।
जबाफमा गृहमन्त्री रमेश लेखकले सरकारले त्यस्तो तयारी थालिसकेको संकेत गरेका थिए।
'शुक्रबारको घटना शुद्ध आपराधिक हो भन्नेमा सरकार प्रस्ट छ। संलग्नहरू कसैलाई पनि छाडिने छैन। सरकार कठोर रूपमा पेस हुनेछ,' गृहमन्त्री लेखकको भनाइ थियो।
बैठकमा बोलेका पूर्वउपसभापति विमलेनद्र निधि, प्रवक्ता प्रकाशशरण महत लगायतले पनि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहले 'अराजकता मच्चाएर धमिलो पानीमा माछा मार्न खोजेको' भन्दै उनलाई सीमाभित्र राख्नुपर्ने मत प्रकट गरेका थिए।
मुलुककै सबभन्दा ठूलो दल कांग्रेस मात्र होइन, राजधानीको तीनकुनेमा शुक्रबार राजावादीहरूले अराजकता मच्चाएपछि मुलुकका प्रमुख दलहरू ज्ञानेन्द्र शाहप्रति कठोर बन्नुपर्ने साझा निष्कर्षमा पुगेका छन्।
शुक्रबार राजावादीहरूले अराजकता मच्चाउँदै गर्दा रत्नपार्क-भद्रकाली सडकमा समाजवादी मोर्चा गणतन्त्रका पक्षमा सभा गरिरहेको थियो।
अहिले विपक्षमा रहेका दलहरू आबद्ध समाजवादी मोर्चाका नेताहरू त्यो सभामा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीप्रति आक्रामक सुनिने आम अपेक्षा थियो। तर परिस्थिति यस्तो भइदियो- तीनकुनेमा दुर्गा प्रसाईं नेतृत्वको समूहले अराजकताको हद पार गर्यो। समाजवादी मोर्चाको बढ्ता निशानामा पनि राजावादीहरू नै परे।
मोर्चाका नेताहरूले ज्ञानेन्द्र शाहका अराजक गतिविधि मोहको निन्दा गर्दै उनीप्रति कठोर रूपमा पेस हुने घोषणा गरेका थिए। घटनाको भोलिपल्ट सत्तारूढ कांग्रेसका शीर्ष नेताहरू पनि त्यस्तै धारणामा एकमत सुनिएका छन्।
'राजावादीहरूको अराजकताप्रति के सत्तापक्ष, के प्रतिपक्ष सबै दल एकमत भएर उनीप्रति कठोर बन्ने निष्कर्षमा पुगेको देखिन्छ,' कांग्रेसका एक नेताले भने, 'यसको कार्यान्वयन अब सुरू होला। हेरौं कसरी हुन्छ।'
गणतन्त्रकै लागि लडेका दलहरू यस्तो साझा निष्कर्षमा पुग्दै गर्दा दलहरूलाई आलोचना गरेर उदाएकाहरू पनि पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहविरूद्ध कठोर देखिन थालेका छन्।
काठमाडौं महानगरका मेयर बालेन शाहले शनिबारको प्रदर्शन क्रममा तीनकुनेमा भएको फोहोरमैला र भौतिक क्षतिको जिम्मेवार ज्ञानेन्द्रलाई ठहर गर्दै जरिवानाको पत्र काट्ने निर्णय गरेका छन्।
'हिजोको घटनाले अब व्यवस्था पक्षधरहरूलाई एकैठाउँ उभ्याउने निश्चित भएको छ,' पदाधिकारी बैठकपछि कांग्रेस नेताहरूले भने, 'यो एक हिसाबले राम्रो पनि भयो।'
पदाधिकारी बैठकले संविधान पक्षधर दलका नेतृत्वसँग छलफल गर्ने निर्णय गरेको प्रवक्ता प्रकाशशरण महतले जानकारी दिए। यो व्यवस्थाप्रति प्रतिबद्ध दलहरूबीच नयाँ सहकार्यको सुरूआत हुने ती नेताको भनाइ छ।