फागुन १९ र २० गते नेपाली कांग्रेसका देशैभरीका क्षेत्रीय सभापति भैरहवामा भेला भएका थिए।
उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का प्रमुख रहेको केन्द्रीय नीति, अनुसन्धान तथा प्रशिक्षण प्रतिष्ठानले १६५ क्षेत्रीय सभापतिलाई प्रशिक्षण दिएको हो।
क्षेत्रीय सभापतिहरूको देशव्यापी भेलामा पार्टीको १५ औं महाधिवेशन कहिले भन्ने विषय बहसको केन्द्रमा रह्यो।
भेलाको पहिलो दिनको साँझमा आफ्नो कार्यपत्र पेस गर्दै महामन्त्री विश्वप्रकाश शर्माले १५ औं महाधिवेशन २०८३ वैशाखमा गर्नुपर्ने त्योभन्दा पछाडि लैजानै नहुने बताए।
महामन्त्री शर्माले समसामयिक विषयमा आफ्नो कार्यपत्र प्रस्तुत गरिरहँदा सभापति शेरबहादुर देउवा, अर्का महामन्त्री गगन थापा र पूर्वमहामन्त्री शशांक कोइराला हलको अघिल्लो लहरमा बसेर सुनिरहेका थिए।
‘कांग्रेसको १५ औं महाधिवेशन तोकिएकै मितिमा हुन्छ, त्यहाँभन्दा पछाडि लैजाने अवस्था छैन’, शर्माले भनेका थिए, ‘नेपालको संविधानको जे व्यवस्था छ, कुनै पनि दलले ५ वर्ष भित्रमा अधिवेशन गरेकै हुनुपर्छ। हामीलाई थप ६ महिना पर लैजाने वैधानिक अवसर छ तर त्यसरी ६ महिना पछि लैजाँदा ८४ को जेठमा महाधिवेशन गर्नुपर्ने हुन्छ। जबकि २०८४ वैशाखमा स्थानीय निर्वाचन हुन्छ। त्यसैले यसपटक ६ महिना पर सार्ने सुविधा उपलब्ध छैन। हामीलाई ६ महिना थप्ने अवस्था हुँदैन। जसरी पनि २०८३ वैशाखमा महाधिवेशन सम्पन्न गर्नैपर्छ।’
चुनावअघि महाधिवेशन गर्दा आन्तरिक प्रतिष्पर्धाका कारण आम निर्वाचनको परिणाममा असर पर्ने भन्दै शशांक कोइराला र केन्द्रीय सदस्य नारायण खड्का लगायतले अभिव्यक्ति दिँदै आएका छन्।
उनीहरूलाई लक्ष्य गर्दै महामन्त्री शर्माले त्यस्तो अभिव्यक्तिलाई ‘निर्दोष अभिव्यक्ति’ भनेका छन्।
क्षेत्रीय सभापतिहरूको भेलामा सहभागी नेताहरूले दिएको जानकारीअनुसार सभापतिसहितका नेताहरूकै अघि महामन्त्री शर्माले थपे, ‘चुनावअघि महाधिवेशन गर्दा त्यसले निर्वाचन परिणाममा असर पार्छ भनेर जसले भनिरहनु भएको छ, त्यसप्रति मेरो सम्मान नै छ। तर जो सुकैले जे भन्नुहोस्, जे सोच्नुहोस् महाधिवेशन अघि महाधिवेशन गरे चुनावमा असर पुग्छ भन्ने अभिव्यक्ति निर्दोष अभिव्यक्ति मात्रै हो। महाधिवेशन समयमै हुन्छ।’
२०७८ मंसिरमा १४ औं महाधिवेशन भएको मितिले ५ वर्ष पुग्दै गर्दा महाधिवेशन हुनुपर्ने शर्माको भनाइ थियो। आगामी महाधिवेशनबारे संस्थापन पक्ष र इतर पक्षमा प्रष्टतः विभक्त देखिन्छ- कांग्रेस। महाधिवेशन मितिबारेमै दुई समूहको फरक धारणा छ।
नेता शेखर कोइरालाले नेतृत्व गरेको इतर पक्ष निर्धारित समयमै महाधिवेशन हुनुपर्ने अडानमा छ।
कोइराला सभापतिको उम्मेदवार बन्ने उद्घोषसहित देश दौडाहामा छन्। शेखरले समयमै महाधिवेशन हुनुपर्ने आवाज उठाइरहेकै बेला गएको पुस १६ मा चितवनमा पत्रकारमाझ शशांक कोइरालाले सके समयमै नभए २०८४ को आम निर्वाचन पछि महाधिवेशन गर्नु उत्तम हुने अभिव्यक्ति दिएका थिए।
‘२०८४ मा आम निर्वाचन हुनेछ। त्यसको दुई वर्ष पहिले नै महाधिवेशन हुनुपर्ने हो। होइन भने निर्वाचनपछि गराउँदा उत्तम हुन्छ’, उनले भनेका थिए।
आम निर्वाचनको मुखैमा महाधिवेशन गर्दा आन्तरिक असन्तोष बढेको हुने र त्यसको असर आम निर्वाचनको परिणाममा पर्ने शशांकको भनाइ थियो।
‘महामन्त्री शर्माले निर्दोष अभिव्यक्ति हो भन्ने भनाइ राखिरहँदा शशांक दाइ पनि सुनिरहनु भएको थियो’, भेलामा सहभागी मोरङका एक जना सभापतिले भने, ‘सुनेर उहाँ मुसुमुसु हाँसिरहनु भएको थियो।’
१४ औं महाधिवेशनबाट सभापति शेरबहादुर देउवानिकट बनेका पूर्वमहामन्त्री सशांकले शेखरलाई दिएको त्यो काउन्टरपछि संसदीय दलको बैठकमा नारायण खड्काले पनि सोही आसयको अभिव्यक्ति दिएका थिए।
महाधिवेशनमा दुई समूहमा देखिने गुटगत प्रतिष्पर्धाले आन्तरिक तिक्तता बढाएको हुने र त्यसले पार्टीलाई चुनावमा असर पुर्याउने अभिव्यक्ति खड्काले दिएका थिए।
१५ औं महाधिवेशनको मितिबारे सभापति देउवाले औपचारिक रूपमा अहिलेसम्म केही भनिसकेका छैनन्। तर केही समयअघि मात्रै आफ्ना समूहका ११ जना नेताहरुसँगको सामूहिक भेटमा सभापति देउवाले पनि महाधिवेशन चुनाव पछि नै गर्नुपर्ने आसयको अभिव्यक्ति दिएको चर्चा कांग्रेस वृत्तमा चलेको छ।
‘सभापति आफैले यसबारे केही भन्नुभएको छैन तर आफ्ना समूहका नेताहरुसँग २०८४ को चुनावपछि महाधिवेशन गर्नुपर्ने आसय प्रकट गरेको कुरा आएको छ,’ संस्थापन इतर पक्षका नेताहरुले भन्दै आएका छन्, ‘उहाँ निकटका नेताहरूले निरन्तर महाधिवेशन चुनावपछि भनिरहेकाले पनि सभापतिको संकेत बुझ्न सकिन्छ।’
महाधिवेशनको कार्यतालिका केन्द्रीय समितिले ल्याउने गर्छ। कांग्रेसले चैत २९ गतेभित्र क्रियाशील सदस्यता नवीकरणका काम सक्न निर्देशन दिएको छ। त्यसपछि मात्र नयाँ क्रियाशील सदस्यता वितरण सुरू हुनेछ।
यसपटक भैरहवामा सम्पन्न प्रशिक्षण कार्यक्रममा ६ वटा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्ने र त्यसपछि छलफल गर्ने कार्यसूची तय थियो। महामन्त्रीद्वय गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले क्रमशः सांगठिनक र समसामयिक विषयमा आफ्नो कार्यपत्र पेस गर्दा बुद्धि श्रेष्ठले स्थानीय तहबारे र जगदिश काफ्लेले अर्थनीतिबारे कार्यपत्र प्रस्तुत गरेका थिए।
संस्थापन पक्षका क्षेत्रीय सभापति र नेताहरुले महाधिवेशनबारे धेरै चासो प्रकट नगरे पनि इतर पक्षका सभापतिहरूले समयमा महाधिवेशन हुनुपर्ने विषयमा आफ्नो मत प्रकट गरेको सहभागी नेताहरूले बताएका छन्।