साँझको मन्द बत्तीहरूले सहरलाई सुनसान देखाउँदै थियो। यत्तिकैमा, जनकले आफ्नो मनको पिडालाई थाम्न नसक्ने गरी एउटा अन्तिम सन्देश लेख्यो - ‘अनुष्का, म तिमीलाई सधैँ माया गर्छु। तर अब यो सम्बन्धलाई अगाडि बढाउन म सक्दिनँ।’
अनुष्का जो त्यही सन्देशको प्रतीक्षामा थिई, जब सन्देश हातमा पर्यो उसको हृदय थर्थराउन थाल्यो। आँसुको भेलले उसको आँखा अगाडि सबै धमिलो बनाइदियो। उनीहरू दुईबिच प्रेम कहिल्यै कम भएन, तर परिस्थितिहरूले उनीहरूलाई टाढा बनाउँदै थियो। अनुष्काले आफ्नो हातमा जनकको पुरानो पत्र अँगालेर टोलाउँदै गर्दा विगतका हरेक मिठा पलहरू उसको मनमा उदाए।
अनुष्का र जनकको भेट दुई वर्षअघि कलेजमा भएको थियो। त्यो पहिलो नजरमै प्रेम भएको थियो, जहाँ जनकको चम्किलो मुस्कान र अनुष्काको सरलता एक अर्कालाई तान्यो। उनीहरूको भेटहरू, कुराकानी, हिँडडुल अनि साथसाथ बस्ने पलहरूमा प्रेमको गहिरो भाव देखिन्थ्यो। तर त्यही प्रेमलाई समयले सधैँ परीक्षण गर्न खोजिरह्यो।
जनक गरिब परिवारको र संघर्षले गिजोलिएको थियो। उसका आमाबुबाले उसलाई ठुलो सपना देखाउन नभई घर धान्न जिम्मेवारी दिइसकेका थिए। ऊ आफ्नो जिम्मेवारीमा रुमल्लिँदै थियो तर हरेक पल अनुष्काको सम्झनामा हराइरहन्थ्यो। अनुष्का एक सम्पन्न परिवारकी छोरी जसको सपना सधैँ जनकसँग मिल्ने थियो। उनी आफ्नो परिवारको विरोध गर्न तयार थिई तर उसको परिवारले वर्ग र प्रतिष्ठाको दिवार उठाइरह्यो।
उनीहरूबिचको प्रेम यस्तो थियो कि विभाजनको थुप्रै चुनौतीहरू आएका थिए। परिवारको असहमति, आर्थिक असमानता र समाजको विभाजनले उनीहरूको सम्बन्धलाई साँघुरो बनाउँदै लगेको थियो।
अन्ततः जनकले अनुष्काको जीवनबाट आफू टाढा हुनु नै उत्तम ठान्यो। उसलाई लाग्यो कि उसले अनुष्कालाई प्रेम गरेको मात्र हो, तर उसको प्रेमले अनुष्कालाई खुसी दिन सकेन। अनि त्यसै दिन ऊ अन्तिम पटक अनुष्कालाई माया गर्दै आफ्नो बाटो छुट्ट्याउन बाध्य भयो।
अनुष्काले जनकको पत्र चुमेर भनेकी थिई, ‘जनक, तिमी मबाट टाढा जाँदै छौ तर म सधैँ तिमीलाई माया गर्छु।’
आँसुहरू थाम्न नसक्ने गरी झरिरहे।
साँझ ढल्दै गर्दा, अनुष्का र जनकका जीवनहरूमा एकअर्काको छाया त रहिरह्यो तर उनीहरूको प्रेम, समाज र परिस्थितिको बोझले दबिएर पूरा हुन सकेको थिएन। उनीहरूको माया अमर रह्यो, न देखिने न छुने, केवल हृदयभित्र गहिरो निशानको रूपमा।
वर्षौँ बितिसकेको थियो। अनुष्का र जनक दुवैको जीवनले फरक मोड लिएको थियो। जनक आफ्नो परिवारका लागि जिम्मेवारी उठाउँदै काठमाडौँमा काम गर्थ्यो, र अनुष्का पनि आफ्नो परिवारको व्यवसायमा व्यस्त भइन्। तर, ती दिनहरूको स्मृतिले कहिल्यै उनीहरूलाई छोडेन। हरेक साँझ अनुष्काले जनकलाई सम्झिन्थिन्, जनक पनि अनुष्कालाई बिर्सन सक्दैन थियो।
एक दिन जनकले आफ्ना पुराना साथीहरूसँग भेटघाट गर्न कलेजको पुनर्मिलन कार्यक्रममा जाने योजना बनायो। उसलाई थाहा थिएन कि त्यो पुनर्मिलनले उसको जीवनको सबैभन्दा अप्रत्याशित पल ल्याउनेछ। उता अनुष्कालाई पनि सोही कार्यक्रमको निम्तो प्राप्त भयो। उनले सोचिन् कि आफ्नो पुराना मित्रहरूलाई भेट्न जाऊँ।
कलेजको पुरानो भवनमा कार्यक्रम सुरु भयो। सबै साथीहरू हर्षोल्लाससाथ गफ गर्दै थिए। एक कुनामा जनक चुपचाप बसिरहेको थियो, उसले अरूसँग धेरै कुरा गर्न चाहँदैनथ्यो। त्यति नै बेला उसले पछाडिबाट परिचित गन्ध महसुस गर्यो। यो गन्धले उसलाई अनुष्काको सम्झना दिलायो। उसले चुपचाप पछाडि फर्केर हेर्यो।
त्यहाँ अनुष्का थिइन्, सुन्दर साडीमा मुस्कुराइरहेकी। उनका आँखा भने जनकलाई खोजिरहेको थियो। जब उनीहरूको आँखा जुध्यो, समय रोकिएझैँ लाग्यो। सबै वर्षहरूको दूरी, पीडा र बिछोड एकैछिनमा विलय भएजस्तो लाग्यो। जनक उठेर अगाडि बढ्यो, अनुष्का पनि नजिक आइन्। उनीहरूबिच शब्दहरू आवश्यक थिएनन्, आँखा नै सबै कुरा बोलिरहेका थिए।
‘जनक...’ अनुष्काले धिमे स्वरमा बोलिन्।
‘अनुष्का, म फेरि तिमीलाई देख्न पाउँछु भनेर कहिल्यै सोचेको थिइनँ,’ जनकले पनि भक्कानिँदै भन्यो।
त्यो पलमा उनीहरूले हरेक चुनौती र दूरीलाई बिर्सिए। जनकले अनुष्काको हात समाते र भने, ‘हामीले धेरै गुमायौँ अनुष्का। तर म फेरि तिमीलाई गुमाउन सक्दिनँ।’
अनुष्काले टल्किएका आँसुहरू पुछ्यो र ‘म पनि तिमीलाई कहिल्यै गुमाउन चाहन्नँ’ भन्दै उसको हात थामिन्।
उनीहरू दुवैले एकअर्काको आँखामा हेरिरहे। समयले बिछोड भए पनि प्रेमलाई कहिल्यै मेट्न सकेन। त्यो साँझ उनीहरूले मिलेर निर्णय गरे— समाज, परिवार र परिस्थितिले जति नै चुनौती खडा गरे पनि उनीहरूको माया अब अटुट हुनेछ।
पुनर्मिलनले उनीहरूको सम्बन्धलाई नयाँ जीवन दियो। उनीहरूले आफ्ना परिवारहरूलाई पनि सम्झाउन सफल भए। धेरै समयपछि अनुष्का र जनकको विवाह भयो जसमा दुवै परिवारको समर्थन थियो। विगतका दुःख र पीडाहरू त थिए तर उनीहरूको मिलनले ती सबैलाई बिर्साइदियो।
अन्त्यमा, अनुष्का र जनकले एक अर्कालाई सँगै पाउँदाको खुसीयालीमा नयाँ अध्याय सुरु गरे। जहाँ प्रेमले हरेक अवरोध पार गर्न सक्छ भन्ने विश्वासले उनीहरूलाई अटुट बाँधिरह्यो।
