प्रदेश सभाको समानुपातिक उम्मेदवार छनोटसम्बन्धी अन्तिम विवरण दलहरूले बिहीबार (२० पुस) निर्वाचन आयोगमा पेस गरिसकेका छन्। आयोगले बढीमा तीन दिनभित्र अर्थात् २३ पुसभित्र निर्वाचनको अन्तिम परिणाम घोषणा गर्न सक्छ। यो खबर हामीले आजको नयाँ पत्रिकाबाट लिएका हौ।
२४ पुसभित्र प्रदेश प्रमुख नियुक्तिसरकारले चाहेमा तत्काल प्रदेश प्रमुख नियुक्त गर्न सक्छ। प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले बिहीबार प्रमुख दलहरूसँग यसबारे छलफल पनि गरिसकेका छन्। सोमबार मन्त्रिपरिषद् बैठक बस्ने तयारी छ। चाँडो निर्वाचन गराउने उद्देश्य भए त्यही दिन प्रदेश प्रमुखको नियुक्ति गर्न सक्छ।
२५ पुसभित्र निर्वाचनको मिति घोषणानिर्वाचन आयोगको परामर्शमा सरकारले राष्ट्रिय सभा निर्वाचनको मिति तोक्ने व्यवस्था छ। आयोगले मिति घोषणा भएको बढीमा २५ दिनभित्र निर्वाचन गर्न सकिने बताउँदै आएको छ। जबकि, त्योभन्दा चाँडै निर्वाचन गर्न सकिन्छ। आयोगले २५ माघका लागि मिति तोक्न सरकारलाई सुझाएको छ। सरकारले अहिलेसम्म मिति तोकेको छैन। सरकार र आयोगले चाहेमा १५ माघभित्रै राष्ट्रिय सभा निर्वाचन सम्पन्न गर्न सकिने देखिन्छ।
पुस मसान्तभित्र प्रदेश प्रमुखलाई प्रतिवेदनआयोगले प्रदेश सभाको निर्वाचन परिणाम घोषणा भएको सात दिनभित्र प्रदेश प्रमुखसमक्ष प्रतिवेदन बुझाउने संवैधानिक व्यवस्था छ। सरकारले सोमबारभित्र प्रदेश प्रमुख नियुक्त गरेमा पुस मसान्तभित्रै आयोगले प्रदेश प्रमुखसमक्ष निर्वाचन प्रतिवेदन बुझाउन सक्छ। सरकारलाई सातै प्रदेशका प्रमुख नियुक्त गर्न अप्ठ्यारो भएमा एक प्रदेशको नियुक्त गरेर सातै प्रदेशको जिम्मेवारी दिन सकिने व्यवस्था पनि संविधानमै छ। जुन काम सरकारले चाहेमा तत्काल गर्न सक्छ।
पुस मसान्तभित्र दल दर्ताआयोगले राष्ट्रिय सभा निर्वाचनका लागि दल दर्ता गर्न पुस मसान्तसम्मको समय दिइसकेको छ। जबकि यो काम पनि बढीमा सात दिनभित्रै सकिन्थ्यो। आयोगकै तालिकाअनुसार पुस मसान्तभित्र दल दर्ता हुनेछन्।
२ माघभित्र प्रदेश सदस्यको शपथप्रदेश सभाका ज्येष्ठ सदस्यले प्रदेश प्रमुखसमक्ष र अन्य सदस्यले ज्येष्ठ सदस्यसमक्ष शपथ लिने व्यवस्था छ। यो काम २ माघभित्रै सकिन्छ।
माघ पहिलो साताभित्र निर्वाचन अधिकृत नियुक्तमिति तोकिएपछि आयोगले न्याय परिषद्को परामर्शमा निर्वाचन अधिकृतको नियुक्ति गर्छ। यो काम बढीमा दुई दिनभित्र सकिन्छ। अति ढिलो गरे माघ पहिलो साताभित्र निर्वाचन अधिकृत तोक्न सकिन्छ।
९ माघभित्र मतदाता नामावली तयारआयोगले मतदाता नामावली तयार गर्नुपर्ने हुन्छ। राष्ट्रिय सभा निर्वाचनमा प्रदेश सभाका सदस्य र स्थानीय तहका प्रमुख, उपप्रमुख मतदाता हुन्छन्। जुन संख्या र नामावली प्रस्टै हुन्छ। आयोगले धेरै ढिलो गरे पनि दुई दिनभित्र यो काम सम्पन्न गर्न सक्छ।
१२ माघभित्र मनोनयन र अन्तिम नामावली प्रकाशननिर्वाचनका लागि त्यसपछिको काम मनोनयन दर्ताको हो। यो काम पनि बढीमा दुई दिनमै सम्पन्न गर्न सकिन्छ। उम्मेदवारीमाथि दाबीविरोध, उम्मेदवारी फिर्ता र अन्तिम नामावली प्रकाशनको काम १२ माघभित्र सकिन्छ।
१५ माघमा निर्वाचनआयोगले उम्मेदवारहरूको अन्तिम नामावली प्रकाशन गरेपछि तीन दिन प्रचार–प्रसारको समय छुट्याउँदा पनि १५ माघमा निर्वाचन सम्पन्न गर्न सकिन्छ। हरेक प्रदेशमा छुट्टाछुट्टै मतदान केन्द्र हुने भएकाले मतगणना पनि एक दिनमै सकिन्छ। अर्थात्, मतदान भएको भोलिपल्ट निर्वाचन परिणाम आउनेछ।
