स्मृतिमा सर्वेश भिनाजु
यो दिन सामान्य थियो… जबसम्म थिएन।
म मेरो फोन स्क्रोल गर्दै थिएँ, सामाजिक सञ्जालको भीडमा हराइरहेको
जब एक हेडलाइनले मेरो सास अड्यायो-
‘काठमाडौँदेखि पोखरातर्फ गइरहेको सौर्य एयरलाइन्सको विमान दुर्घटना।’
मेरो मुटु काँप्यो। औँलाहरू रोकिए।
‘नाइँ नाइँ नाइँ!’ म आफैँसँग बरबराएँ, अन्धविश्वासमा।
हजुरको नम्बर डायल गरेँ। पटक पटक। प्रत्येक सुनिएको रिङ– चिर्कटो भयो, छातीमा।
‘भिनाजु, फोन उठाउनु न,’ म बरबराइरहेँ, प्रार्थना गरिरहेँ।
तर जवाफमा आयो केवल मौनता।
त्यसपछि एक झन्कारिएको क्षण आयो, त्रासको बौछारमा। मैले दिदीलाई फोन गरेँ, यो असम्भवजस्तो खबरसँग जुध्न। फोन गरेँ– शिवानी दिदीलाई। कसरी भन्न सकिन्थ्यो!
मैले सकिनँ। भन्नै सकिनँ।
झूटको सहारा लिएँ- ‘सानो दुर्घटना होला, मानिसहरू घाइते मात्रै होलान’ भन्दै अस्पताल जान अनुरोध गरेँ।
हामी अस्पताल पुग्यौँ, एउटा आशाको डोरो समाउँदै– हजुर सायद केवल घाइते हुनुहुन्छ कि!
तर हजुर त्यहाँ हुनुहुन्थेन।
हामी विमानस्थल गयौँ– थप जानकारीको खोजीमा।
मनको गहिराइमा म जान्थेँ– सत्य त्यति क्रूर छ, जुन उच्चारण गर्न सक्दिनँ।
समाचार फैलिँदै थियो। हामी आशा समातिरह्यौँ– तर त्यो हातबाट चिप्लिरह्यो।
मैले मेरो श्रीमान् शुभमलाई फोन गरेँ– जो विदेशमा हुनुन्थ्यो पढाइका लागि।
उहाँलाई पनि भन्नै पर्थ्यो।
उहाँको स्वर भाँचियो। टाढा, असहाय, भारी आवाज– जसले मेरो मनमा बगिरहेको आँधीझैँ थप लहर थप्यो।
विमानस्थलमा वातावरण घना थियो– डरले भरिएको।
फुसफुसाहट रोदनमा बद्लिन थाले।
अनि सूचना आयो- ‘शिक्षण अस्पताल जानुस्। शव त्यहीँ छ।’
सास चल्न छाडेजस्तो भयो।
शिवानी दि’लाई म यो खबर कसरी सुनाऊँ?
विमानस्थलदेखि अस्पतालसम्मको यात्रा– मानौँ आगोको बाटो हिँड्नुजस्तै थियो।
पोस्टमार्टम डिपार्टमेन्टमा, जब उहाँमा त्यो सत्य ठोक्कियो– त्यो चिच्याहट…
उहाँको त्यो चिच्याहट आज पनि कानमा गुन्जिन्छ। एक किसिमको चिच्याहट– जसमा आत्मा चुँडिएको थियो।
घर फर्किँदा हजुरकी छोरी सस्तु अझै पर्खिरहेकी थिइन्– ‘पापा कहिले आउनुहुन्छ?’ भनेर।
हजुरकी सानी गोलु बारम्बार ढोका खोल्थिन्– सायद पापा भित्र आएर अनि आफूलाई जस्तै आकाशतिर उचालिदिनेछन् भनेर।
तर ढोका कहिल्यै खुलेन। र हाम्रो संसार पनि कहिल्यै पहिलेझैँ भएन।
भिनाजु, आज एक वर्ष भयो।
पूरा एक वर्ष– हजुरको आवाज बिना, हजुरको शान्त उपस्थिति बिना।
हजुर– जसले मलाई 'पराई' बाट 'आफ्नो' बनाउनु भयो। शुभमसँग विवाह गरेर म यो घरमा आउँदा हजुरले मलाई घरको सदस्य बनाउनु भयो। कहिल्यै अजनबी महसुस हुन दिनु भएन।
हजुर नै हुनुहुन्थ्यो त्यो डोरी– जसले सबैलाई बाँधेर राखेको थियो। अब सबै चुँडिएको महसुस हुन्छ।
शिवानी दिदीको कुरा के भनूँ? उहाँले आफ्नो जीवनको प्रेम गुमाउनुभयो। आफ्नो संसार निर्माण गरेको व्यक्ति।
दुई सानी छोरीहरूलाई एक टुक्रिएको मुटु लिएर कसरी हुर्काउनु?
उनीहरूका लागि हाँस्न, आफैँ रोइरहेको आत्मा लिएर कसरी सम्भव हुन्छ?
र शुभम्…
उहाँले त २५ वर्षअघि, ६ वर्षकै उमेरमा आफ्नो बाबु गुमाउनु भएको थियो। अब हजुरलाई पनि गुमाउनु पर्यो। हजुर– उहाँका लागि दाजुभन्दा धेरै साथी अनि दोस्रो बाबु सरह। अब उहाँ फेरि एकपल्ट त्यो बुबाविहीन खालीपनसँग जुधिरहनु भएको छ– झन् गहिरो पीडासहित।
हजुरको अभाव– उहाँको हरेक पाइला, हरेक सासमा सुनिन्छ।
हजुर आँधीमा शान्ति हुनुहुन्थ्यो। कम बोल्ने तर गहिरा कर्म गर्ने व्यक्ति। कहिल्यै कसैको मूल्याङ्कन गर्नुभएन, आवाज उठाउनु भएन। हजुरको माया– शान्त थियो तर गहिरो। बलियो तर कोमल।
हामी सबैको सुख-दुख सम्हाल्नु भयो– कुनै प्रतिफलको अपेक्षा नगरी।
हजुरले हामीलाई माया मात्रै गर्नु भएन– हामीकै लागि बाँच्नुभयो।
अब हामी हजुरको सम्झनासँग बाँच्छौँ– हजुरले सिकाउनु भएको जस्तो बलियो बन्न खोज्दै।
तर यत्तिकै होइन, हामीसँग प्रश्नहरू पनि छन्–
किन भयो यस्तो?
किन यस्ता दुर्घटनाहरू 'सामान्य' बन्न थालेका छन्?
यो केवल भाग्य थिएन।
यो एक असफलता थियो– नेपालको उड्डयन प्रणालीको असफलता। वर्षौँसम्म हामीले यो क्षेत्रलाई लापरबाहीपूर्ण, कमजोर, जवाफदेही नभएको देख्दै आएका छौँ।
सुरक्षा रिपोर्टहरू बेवास्ता गरिन्छ। मर्मत सम्भार अधुरो। निगरानी न्यूनतम। र हरेक केही वर्षमा– अर्को विमान जान्छ। अर्को परिवार, अर्को भविष्य।
तर कसैले सुन्दैन।
कसैले केही गर्दैन।
मानव जीवन– सस्तो सम्झिएको छ जस्तो लाग्छ।
हजुरको मृत्यु हुनु हुँदैनथ्यो। हजुरको मात्र होइन, कसैको पनि होइन।
त्यसैले आज म यो पत्र लेखिरहेकी छु– केवल एउटी बुहारीको रूपमा होइन, केवल शोकमा डुबेको परिवारको सदस्यको रूपमा होइन।
म लेखिरहेकी छु– ती सयौँ नेपालीहरूको आवाज बनेर जो थाकिसके– मर्नु, गुमाउनु, न्यायको पर्खाइ गर्नु– यी सबैबाट।
हामीलाई क्षमा याचनाहरू होइन– परिवर्तन चाहिन्छ।
हामीलाई राम्रो निरीक्षण, राम्रो तालिम, सुरक्षित विमान चाहिन्छ।
हामीलाई अर्को दुर्घटना हुनु अघि नै– सुधार चाहिन्छ।
पछि रुने होइन, अगाडि जोगाउने काम गरिनुपर्छ।
भिनाजु, हजुरको अनुपस्थिति मौन छैन। यो आवाजले भरिएको छ– हाम्रो घरका कुना कुनामा, हरेक कुराकानीमा, हरेक जमघटमा। यो वर्ष अत्यन्त कठिन रह्यो। आँसु, अनुत्तरित प्रश्न, निद्राहीन रातहरूले भरिएको।
जीवन अगाडि बढ्यो– बढ्नै पर्ने थियो।
तर एक दिन पनि बितेन हजुरलाई नसम्झी।
जहाँ हुनुहुन्छ, आशा गर्छु हजुरलाई थाहा छ–
हजुर अझै हामीसँग हुनुहुन्छ।
हाम्रो प्रार्थनामा। हाम्रो कथाहरूमा। हाम्रो बलियोपनमा।
हाम्रो हरेक सासमा।
वि मिस यु भिनाजु।
-1753341424.jpeg)
-1746009348.jpg)
