फागुन महिनाको अन्त्यसँगै चिसो मौसम हराउँदै गएको छ। बगैंचामा वसन्तको चिसो र मिठो हावा फैलिएको छ, जसले हरेक व्यक्ति मनमा एक नयाँ उमंग र उत्साह जगाएको छ।
यही हर्षोल्लासका बीच नेपालमा अर्को महत्त्वपूर्ण पर्व होलीको तयारी सुरू भएको छ।
होलीको पर्व भारत र नेपालका विभिन्न भागमा हर्षोल्लासका साथ मनाइन्छ। यो पर्व प्रेम, मित्रता, उमंग र उत्साहको प्रतीक हो। अघिल्लो वर्षहरूको होली जस्तो रङ र अविर मात्र लगाएर मनाइने पर्व अब समयसँगै एउटा नयाँ रूप धारण गरेको छ।
अहिलेको होली केवल गाउँघरका चोकहरूमा मात्र होइन, डिजिटल दुनियाँमा पनि फैलिएको छ। पहिले होलीको पर्व गाउँघरका गल्ली र चोकमा सीमित थियो। पुराना समयहरूमा, होली पर्व साथी भाइहरू, परिवारका सदस्यहरू र छिमेकीहरू मिलेर रङ खेल्दै मनाइन्थ्यो। मादल र डम्फुको तालमा नाच्दै, खुसीको सन्देश फैलाउने परम्परा थियो। रङहरूको छिटा र अबिरको बाढीले हरेक अनुहारमा खुसी र उमंग ल्याउँथ्यो। होलीको रमाइलो बाह्य रूपमै देखिन्थ्यो। यो त्यो बेला थियो जब मानिसहरू एक अर्कासँग मिठो प्रेम र मिलनको अनुभव गर्थे। होलीले सद्भाव र एकताको सन्देश दिन्थ्यो र यो पर्व केवल रङ खेल्न मात्र नभएर पुराना दुश्मनी र रिसलाई मेटेर नयाँ मित्रता र सहकार्यको सुरूआत गर्नको अवसर पनि थियो।
तर, समयसँगै, होलीको उत्सवमा ठूलो परिवर्तन आएको छ। डिजिटल युगको आगमनसँगै, होली अब केवल गाउँघरका सडक र चोकमा मात्र होइन, इन्टरनेटको संसारमा पनि फैलिएको छ। फेसबुक, इन्स्टाग्राम र टिकटक जस्ता प्लेटफर्महरूमा होलीका रङीन फोटोहरू र भिडिओहरू पोस्ट गर्दा, यो पर्वले अझ बढी प्रसिद्धी र लोकप्रियता कमाइरहेको छ।
अब रङ केवल शरीरमा मात्र नभई, डिजिटल दुनियाँमा पनि फैलिरहेका छन्।
यो डिजिटल युगले होलीको उत्सवलाई नयाँ र रचनात्मक रूप दिएको छ।
विभिन्न #HoliDanceChallenge र #HoliColors जस्ता ट्रेन्डहरूले होलीलाई अझ आकर्षक र मजेदार बनाएको छ।
युवा वर्गका लागि, होली अब केवल रङ खेलेर, मस्ती गरेर र खुसीको पललाई सामाजिक मिडियामा पोस्ट गरेर मनाउने उत्सव बनिसकेको छ।
सामाजिक सञ्जालमा होलीका रङीन फोटोहरू र भिडिओहरूको बाढी देखिन्छ। फेसबुक, इन्स्टाग्राम, टिकटक जस्ता प्लेटफर्महरूमा मानिसहरूले आफ्ना रङीन पलहरू सेयर गर्ने क्रम सुरू भैसकेको छ। तर, यो डिजिटल युगमा, हामीले होलीको वास्तविकता पनि बुझ्न आवश्यक छ।
होलीको महत्व केवल सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गर्ने र लाइक र कमेन्टका लागि मात्र सीमित नभई यसले हामीलाई एक अर्कासँगको सम्बन्धलाई सुदृढ पार्ने, प्रेम, मित्रता र सद्भावना बढाउने अवसर पनि दिन्छ।
होली केवल डिजिटल दुनियाँको उत्सव मात्र होइन, यो हाम्रो व्यक्तिगत जीवनमा वास्तविक र भावनात्मक सम्बन्धहरूको महत्त्वपूर्ण कडी पनि हो। यद्यपि डिजिटल प्लेटफर्महरूले होलीलाई विश्वभर फैलाउन मद्दत गरेको छ, यसले कहिलेकाहीँ यसले उत्सवको साँचो भावना गुमाउन सक्छ। अहिलेको होलीका उत्सवहरू रङीन र मस्तीपूर्ण भएता पनि त्यहाँ केही नकारात्मक प्रभावहरू पनि देखिन्छन्। विशेष गरी युवा वर्गको बीचमा, होली अब केवल लाइक र कमेन्टको खेलमा परिणत भएको छ। यसले वास्तविक सामाजिक र व्यक्तिगत अनुभवलाई कमजोर बनाउन सक्छ।
हामीले बुझ्न जरूरी छ कि होलीको वास्तविक रङ केवल बाहिरी रूपमा मात्र होइन, यो हाम्रो हृदय र हाम्रा सम्बन्धहरूको गहिराइमा बस्छ। रङ खेल्नु भनेको मात्र रङहरूको बाढी चलाउनु होइन, यो पुराना कटुता र बैर मेटेर नयाँ मित्रता र सद्भावना स्थापित गर्ने अवसर पनि हो।
यही कारण होलीको परम्परागत र सांस्कृतिक महत्व बाहेक, यो हाम्रो जीवनमा गहिरो तथा आन्तरिक परिवर्तन र सुधारको प्रतीक हो। होली पर्वको पृष्ठभूमि धार्मिक मान्यतासँग जोडिएको छ। हिन्दू धर्ममा यस पर्वको धार्मिक महत्व प्राचीन कथामा आधारित छ।
त्रेतायुगको प्रसिद्ध धार्मिक कथा अनुसार, भगवान विष्णुको भक्त प्रह्लादलाई दैत्यराज हिरण्यकश्यपुले आफ्नो धार्मिक विश्वासबाट पार काट्नका लागि मार्न चाहन्थे। त्यसै क्रममा उनले आफ्नी बहिनी होलिकालाई प्रह्लादलाई आगोमा जलाउन आदेश दिएका थिए। होलिकालाई आगोमा नजल्ने विशेष वरदान प्राप्त थियो। यद्यपि विष्णुको आशीर्वादले प्रह्लादलाई जोगाएको थियो र होलीका आगोमा जलिन्। यस घटनाको सम्झनामा होलीको रात होलीका दहन गरेर असत्यको विनाश र सत्यको विजयको उत्सव मनाइन्छ।
यस्तै, द्वापर युगको श्री कृष्ण र पुतनाको कथा पनि होली पर्वसँग सम्बन्धित छ। पुतना नामकी राक्षसीले विष दलिएको स्तनपान गराएर श्री कृष्णलाई मार्न चाहन्थिन्, तर भगवान श्री कृष्णले पुतनाको विष पिउँदा उनलाई पराजित गरे।
यी घटनाहरू होलीको पर्वको धार्मिक महत्त्व र यसको सांस्कृतिक आधारलाई प्रस्तुत गर्छन्। अब, हामी डिजिटल युगमा प्रवेश गरेका छौं, जहाँ सामाजिक सञ्जालले पर्वहरूको महत्त्वमा नयाँ आयाम थपिदिएको छ।
पहिले जहाँ होलीका रङ केवल गाउँघरका सडकहरूमा फैलिँदै थिए, अब यो रङीन उत्सव इन्टरनेटको गगनमा पनि फैलिएको छ।
फेसबुक र इन्स्टाग्राममा होलीका रमाइलो तस्बिर र भिडिओहरू अपलोड गर्न अब कुनै पर्वको आदानप्रदानको एउटा सामान्य रूप बनिसकेको छ। यसले पर्वलाई विश्वभर फैलाउने काम गर्छ र होलीको रङ अब केवल व्यक्तिगत स्तरमा मात्र नभई, विश्वव्यापी स्तरमा पनि फैलिरहेको छ। सामाजिक सञ्जालका प्लेटफर्महरूले होलीलाई अझ रङीन र जीवित बनाएको छ।
तर, डिजिटल प्लेटफर्महरूको प्रभावसँगै केही नकारात्मक पक्ष पनि देखिन्छ।
विशेष गरेर युवा वर्गको बीचमा, होली अब केवल सामाजिक मिडियामा रङ खेलेर फोटो साझा गर्ने गतिविधिमा सीमित हुन सक्दछ। यसले होलीको वास्तविक उद्देश्यलाई कमजोर पार्न सक्छ। केवल लाइक र कमेन्टको लागि रङ खेल्नेको भन्दा वास्तविक जीवनमा त्यस रङ र उत्साहलाई अनुभव गर्नु महत्त्वपूर्ण छ। यो पर्वलाई साँचो रूपले मनाउनका लागि वास्तविक जीवनमा जोडिएका सम्बन्धहरूलाई पनि रङीन बनाउनुपर्छ। हाम्रो उद्देश्य केवल डिजिटल रूपले उत्सव मनाउनु मात्र होइन, बरू यो पर्वको गहिरो भावनात्मक र सामाजिक महत्त्वलाई वास्तविक जीवनमा ल्याउनु हो।
अन्ततः, होली पर्व केवल एक उत्सव मात्र होइन, यो हाम्रो समाजमा एकता र सद्भाव फैलाउने एक अवसर हो। यसले हामीलाई साँचो प्रेम र मित्रता फैलाउने प्रेरणा दिन्छ। यो पर्वलाई वास्तविकता र डिजिटल दुनियाँबीचको सन्तुलन राखेर मनाउन सकिन्छ।
यसरी, यो वर्षको होलीले हामीलाई केवल रङीन क्षण मात्र प्रदान नगरी, यसले डिजिटल र परम्परागत दुनियाँको बीचको सन्तुलन कायम राख्न पनि महत्त्वपूर्ण पाठ सिकाइरहेको छ।
यस वर्ष, हामी सबैले एक अर्कासँग सद्भाव र माया फैलाउने हो, र रङको माध्यमबाट हाम्रो समाजलाई अझ एकताबद्ध बनाउने प्रयास गरौं।
यस वर्ष फागुन २९ गते पहाडी भेगमा र चैत १ गते तराईमा होली मनाइँदैछ। जहाँ–जहाँ होलीको रङ छर्छ, त्यहाँ खुसी, सद्भाव, र प्रेम फैलियोस्। डिजिटल मात्र नभई वास्तविक जीवनमा पनि होलीको मजा लिऔं। रङ, उत्साह, मित्रता र उमंगको यो पर्व सबैलाई शुभ होस्।
#Happyholi_2081