नेपाली सेनाको सफा हिमाल अभियानबाट यस वर्ष तीन वटा हिमालबाट ११ हजार किलो फोहोर संकलन भएको छ।
गत चैत २९ गतेदेखि सुरू भएको सफा हिमाल अभियान, २०२४ जेठ २३ गते सम्पन्न भएको हो।
यस वर्ष सगरमाथा, ल्होत्से र नुप्त्से हिमालको सफाइ गरेको थियो। यी हिमालबाट १० हजार किलो फोहोर र ५ वटा मानव शव संकलन गर्ने लक्ष्य लिएको थियो।
त्यस लक्ष्य अनुसार ११ हजार किलो फोहोर, ४ वटा शव र एक मानव अस्थिपञ्जर संकलन भएको नेपाली सेनाको जंगी अड्डास्थित जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालयले जनाएको छ।
संकलन गरिएका फोहोरहरूमध्ये २ हजार २२६ किलो फोहोर कुहिने खालका थिए। ती फोहोरलाई सफाइ अभियानमा गएको टोलीले सगरमाथा प्रदूषण नियन्त्रण समिति (एसपिसिसी) लाई बुझाएको छ।
त्यसैगरी नकुहिने फोहोर ८ हजार ७७४ किलो थियो। ती फोहोरको व्यवस्थापन गर्न एभ्नी भेन्चर प्रालिलाई बुझाएको छ।
यस वर्ष हिमाल सफा गर्न अभियानको नेतृत्व सेनानी आदित्य कार्कीले गरेका थिए। अभियान सकिएसँगै बुधबार जंगी अड्डामा आयोजित एक कार्यक्रममा उनले अभियानको झण्डा सेनाका प्रधान सेनापति प्रभुराम शर्मालाई हस्तान्तरण समेत गरेका गिए।
सफाइका लागि १२ जना सैनिक र एक जना शर्पासहित १३ जनाको टोली गएको थियो।
बुधबार अभियान समापन कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै प्रधान सेनापति प्रभुराम शर्माले हिमालहरूमा फोहोर नै हुन नदिनका लागि विद्यमान नीति नियमहरूको कडाइका साथ पालना हुनुपर्ने बताएका थिए।
उनले नेपाली सेनाले मात्र यस प्रकारको अभियानलाई पूर्णता दिन नसक्ने हुँदा केन्द्रदेखि जनस्तरसम्म चेतना अभिवृद्धि गर्न सरोकारवाला निकायका साथै सञ्चारकर्मीको भूमिका महत्वपूर्ण रहने बताएका थिए।
हिमालबाट एक लाख १९ हजार ५६ किलो फोहोर संकलन
नेपाली सेनाले विभिन्न सरकारी तथा गैरसरकारी संघ संस्थाको सहकार्यमा यो अभियान सञ्चालन गर्दै आएको छ।
सन् २०१९ देखि यो अभियान सुरू भएको थियो। यस वर्षको अभियान पाँचौं संस्करण रहेको निर्देशनालयले जनाएको छ।
अहिलेसम्म यो अभियानबाट हिमालबाट एक लाख १९ हजार ५६ किलो फोहोर संकलन भएको छ। त्यस्तै, १४ वटा मानव शव तथा केही अस्थिपञ्जर संकलन गरिएको हो।
मानव शव तथा अस्थिपञ्जरहरू नेपाली सेनाले त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जमा बुझाउने गरेको छ।
यसरी बुझाएको शव तथा कंकालको पहिचान खुलाउने र विदेशी भएमा परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत थप प्रक्रिया अघि बढाइने सेनाका प्रवक्ता सहायक रथी गौरवकुमार केसीले जानकारी दिए।
सन् २०१९ मा सेनाले सगरमाथा र ल्होत्से हिमालको सफाइ अभियान थालेको थियो। त्यतिबेला १० हजार ८०० किलो फोहोर र चार वटा शव संकलन भएको थियो।
सन् २०२१ मा सगरमाथा, मकालु, धौलागिरी र आमदब्लमबाट २७ हजार ६७१ किलो फोहोर संकलन गरेको थियो।
सगरमाथाबाट १२ हजार ६०२, मकालुबाट ६ हजार ६०७, धौलागिरीबाट ५ हजार २० र आमदब्लमबाट ३ हजार ४४२ किलो फोहोर संकनल गरेको थियो। त्यतिबेला सगरमाथाबाट दुई र धौलागिरीबाट दुई वटा शव बरामद गरेको थियो।
त्यसैगरी सन् २०२२मा तीन वटा हिमालबाट ३३ हजार ८७७ किलो फोहोर र कञ्चनजंघाबाट दुई वटा शव संकलन गरेको थियो। सगरमाथाबाट १२ हजार ७९० किलो, मनास्लुबाट ५ हजार ७१४ र कंचनजंघाबाट १५ हजार ३७३ किलो फोहोर जम्मा गरेको नेपाली सेनाले जनाएको छ।
सन् २०२३ मा सगरमाथा/ल्होत्सेबाट १३ हजार ६२१ किलो, अन्नपूर्णबाट ३ हजार ५६७ किलो, बरूञ्जेबाट १८ हजार ५२० किलो गरी जम्मा ३५ हजार ७०८ किलो फोहोर संकलन भएको हो। त्यतिबेला कुनै शव भने संकलन भएको थिएन।
सन् २०२४ मा भने सगरमाथा, ल्होत्से, नुप्सेबाट ११ हजार किलो फोहोर र सगरमाथाबाट चार वटा शव र मानव अस्थिपञ्जर बरामद गरेको हो।
हिमालबाट संकलन गरिएका शव त्रिवि शिक्षण अस्पताल लगिँदै। तस्बिर: नेपाली सेना।
