सोमबार प्रतिनिधिसभाको राज्यव्यवस्था समितिमा गृहमन्त्री र सुरक्षा निकायका प्रमुखहरूलाई डाकिएको थियो।
ललितपुरको बालकुमारीमा शुक्रबार भएको प्रदर्शनका क्रममा दुई युवाको मृत्यु भएको विषयमा जवाफ दिन गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठ र प्रहरी महानिरीक्षक वसन्त कुँवर समितिमा पुगेका थिए।
समितिका सदस्यसमेत रहेका रास्वपा सभापति एवम् पूर्वगृहमन्त्री रवि लामिछानेले अहिलेका गृहमन्त्री श्रेष्ठको नियतमाथि नै प्रश्न उठाएपछि सवाल-जवाफ चलेको छ।
बैठकमा लामिछानेले बालकुमारी घटना बाहेकका विषयमा पनि गृहमन्त्री श्रेष्ठमाथि प्रश्न उठाएका थिए। यद्धपी श्रेष्ठले जवाफ दिने बेलामा लामिछाने भने बैठकमा थिएनन्।
लामिछानेले सुरूमा नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणबारे कुरा उठाएका थिए। उनले त्यो प्रकरणको छानबिन गर्ने प्रहरीहरूलाई सरूवा गरिएको भन्दै नारायणकाजी श्रेष्ठमा इमान नै नभएको आरोप लगाए।
‘कुनै पनि दर्जाका प्रहरी अधिकृतलाई सामान्यतः गलत कार्य नगरेको अवस्थामा एक वर्ष कहीँ सरूवा नगर्ने प्रहरी नियमावली छ। तर तपाईंको नेतृत्वमा नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा अन्तिम टुंगोमा नपुर्याउँदा तपाईंले एआइजी श्याम ज्ञवालीलाई चार महिनामै सरूवा गरिदिनुभयो। एसएसपी दानबहादुर कार्कीलाई र एसएसपी मनोज केसीलाई सात महिनामा सरूवा गर्नुभयो,’ लामिछानेले भने,‘त्यसपछि कयौं मान्छेको बयान नै लिनुभएन, प्रक्रियालाई अड्काउनुभयो। यो निरन्तरता हो। किनकी गृहमन्त्री त्यो नारायणकाजी श्रेष्ठ रहेन। जो इमानको राजनीति गर्थ्यो। जसको राजनीतिलाई आउने पुस्ताले उदाहरणका रूपमा लिन सक्थ्यो भन्ने। पदको लोभमा रहेको नारायणकाजी श्रेष्ठमा रूपान्तरित भएकाले त्यसको निरन्तरताको अस्तिको घटना।’
लामिछानेको यो सवालमा जवाफ दिँदै गृहमन्त्री श्रेष्ठले प्रहरी इतिहासमै अहिलेजति निष्पक्ष र हस्तक्षपरहित कहिल्यै नभएको बताए।
‘यहाँ केही माननीय ज्यूहरूले अरू विषय पनि उठाउनुभएको छ। सुनाउ भने माननीयज्यू नै हुनुहुन्न। उहाँले प्रहरीलाई काम गर्न नदिनेगरी सुनियोजित रूपले हस्तक्षप गरिएको छ भन्ने कुरा उठाउनुभएको छ,’ गृहमन्त्री श्रेष्ठले भने, ‘नेपाल प्रहरीकै इतिहासमा यति फ्रि वातावरण दिइएको छ, हस्तक्षेप होइन। बरू त्यति स्वतन्त्र किन छोडिएको हो भनेर ममाथि प्रश्न उठेको छ।’
समितिमा लामिछानेको प्रश्न त्यतिमात्रैमा रोकिएको छैन। उनले सुन प्रकरणमा आफूले दिएका सूचनामा समेत गृहमन्त्रीले काम नगरेको आरोप लगाए।
‘सुन प्रकरणमा पनि प्रहरीलाई प्रभावित पर्नुभयो। तपाईंका नजिक रहेका झलकराम अधिकारीको बारेमा जानकारी गराएँ। उहाँलाई बचाउन तपाईंले प्रहरीलाई के भन्नुभयो मलाई थाहा छैन। तर उनले प्रहरीलाई पठाएको सामान, भएको कुराकानी, कुन सामानमा सुन आएको भन्ने अनुसन्धान विभागले पत्ता लगाएको थियो,’ लामिछानेले भने, ‘त्यही सामानको तस्बिर पठाएको प्रमाण तपाईंलाई बुझाउँदा पनि तपाईंले कुनै पनि कारबाही गर्नुभएन। त्यसलाई डिसमिस गर्नतिर लाग्नुभयो। सिंगो कनेक्सनमा तपाईंको प्रभाव तपाईंको सक्रियता जोगाउनेतिर लाग्नुभयो।’
जवाफमा श्रेष्ठले सुन प्रकरणबारे सुरूमा न्यायिक समिति गठन गर भन्ने र गठन भइसकेपछि आफूलाई धन्यवाद दिन आउने लामिछानेले बोली फेरेको बताए।
‘म रियाक्टिभ मान्छे होइन, उनले समितिमै प्रश्न उठाएको भएकाले समितिमै जवाफ दिन उपयुक्त ठानेको छु,’गृहमन्त्री श्रेष्ठले भने, ‘६० किलो सुन काण्डमा सीआइबीलाई छानबिन गर्न ल्याइयो। त्यो किन ल्याइयो त भने प्रहरी परिचालन गरेर नजिकका मान्छेलाई छुट दिन सकिन्छ र दोषीलाई उम्काउन सकिन्छ भन्ने आशय राखेर सीआइबीमा ल्याइयो भन्ने कुरा उहाँको छ। तर छानविन समिति बनाउन माग गर्ने र बनिसकेपछि धन्यवाद दिनेमध्ये उहाँ पनि एक हो।’
उनले लामिछानेले दिएको प्रमाण र दुईजना मान्छेहरूका बारेमा छानबिन चलिरहेको बताए। एकजना फरारको सूचीमा रहेको र अर्का एकजनाबारे छानबिन चलिरहेको गृहमन्त्री श्रेष्ठले बताए।
लामिछानेले गृहमन्त्री श्रेष्ठलाई राजनीतिक रूपमा इमान हराएको र संविधानको अपव्याख्या गरेर राष्ट्रिय सभामा पुगेको भन्दै व्यक्तिगत आक्षेप पनि लगाएका छन्।
उनले गृहमन्त्री हिँड्दा हिड्दै बाटो बिराउने ठाउँमा पुगेको भन्दै भनेका छन् ‘बरू समुन्द्रमा हराएको टाइटानिक भेटिएला तर तपाईंको नैतिकता भेटिन्न, म त्यता जादिनँ।’
लामिछाने आफैंलाई केही पर्छ कि भनेर पहिल्यै प्रतिक्रियात्मक बनेको गृहमन्त्री श्रेष्ठले जवाफ दिए।
‘मलाइ केही पर्छ कि क्या हो। त्यही भएर भन्दिहालौं जस्तो पो लाग्छ कि मान्छेहरुलाई,’ श्रेष्ठले भने, ‘अथवा आफूले पहिले गरेको गल्तीमा कुनै कारणले कानुनी छुट पाए भन्दैमा पछाडि पनि त्यस्तै हुन्छ भनेर आरोप लगाउन भएन। दोष छ भने कारबाही गर्न सकिन्छ। प्रतिशोध साध्न सकिन्न।’
उनले केही गर्ला कि भनेर लामिछानेले पहिले नै खुट्टा उचालेको बताए।
‘केही गर्ला कि भनेर पहिल्यै खुट्टा उचालेपछि भाग्न पाइन्छ कि भन्ने हुन्न। खुट्टा उचाले पनि समाइन्छ। त्यसो गरेर त हुन्न नि!’ श्रेष्ठले भने।
