जनताको जलविद्युत कार्यक्रमअन्तर्गत दोस्रो चरणमा रसुवागढी र सान्जेन जलविद्युत कम्पनीले सेयर खुलाएका छन्। यस कार्यक्रमअन्तर्गत धमाधम सेयर खुल्दै गर्दा सर्वसाधारण लगानीकर्तामा अन्यौलता थपिएको छ।
हाल ११ जलविद्युत कम्पनीको मूल्य १ सयभन्दा कममै बजारमा कारोबार भइरहेको छ। थप ठूलो संख्यामा सेयर खुल्दा फेरि बजारमा आपूर्ति अत्याधिक भई नोक्सान पर्ने हो कि भन्ने त्रास सर्वसाधारण लगानीकर्तामा छ।
त्यस्तै यसअघिका धेरै आयोजनाको उदाहरणबाट निर्माण समयमै सम्पन्न हुनेमा पनि शंका छ। त्यही कारण कतिपय जलविद्युत कम्पनीको प्राथमिक सेयर पनि समयमै बिक्न सकेको छैन।
आयोजना समयमै सम्पन्न भई प्रक्षेपित प्रतिफल दिन सक्ने हो भने रसुवागढी र सान्जेन जलविद्युत आयोजनाको प्राथमिक सेयर दीर्घकालीन अवधिका लागि फाइदामुलक नै देखिन्छ। तर तोकिएको अवधिमा आयोजनाहरु नबन्ने हो भने लागत बढ्न गई प्रतिफलमा सिधा असर पर्नेछ।
कस्तो छ सान्जेन ?
सान्जेन जलविद्युत कम्पनीले कुल ५४ लाख ७५ हजार कित्ता सेयरका लागि आवेदन मागेको छ। जसमा म्युचुअल फण्ड र कर्मचारीलाई छुट्याएपछि ४९ लाख ८२ हजार २५० कित्ता सर्वसाधारणका लागि हो।
आव ०७६।७७ बाट कम्पनी नाफामा जाने प्रक्षेपण छ। आव २०७९।८० मा कम्पनीको प्रतिसेयर आम्दानी २६ रुपैयाँ २१ पैसा तथा प्रतिसेयर नेटवर्थ १३८ रुपैयाँ ४२ पैसा पुग्ने प्रक्षेपण छ।
कम्पनीका दुई आयोजना रसुवा जिल्लाको आमाछोदीङ्गमो गाँउपालिकामा निर्माणाधीन अवस्थामा छन्। कम्पनीले माथिल्लो सान्जेनबाट १४. ८ मेगावाट क्षमतामा विद्युत उत्पादन गर्नेछ भने अर्को सान्जेनको क्षमता ४२. ४ मेगावाट छ।
चिलिमे जलबिद्युत कम्पनी, नेपाल बिद्युत प्राधिकरण, स्थानीय तह अन्तरगत जिल्ला समन्वय समिति तथा गाँउपालिका कम्पनीको संस्थापक सेयरधनी हुन्।
सान्जेन जलबिद्युत आयोजना सम्पन्न हुने अवधि ३१ डिसेम्बर, २०१९ को आधारमा आयोजनाको अनुमानित लागत व्याजसहित ८ अर्व ६५ करोड रहेको छ। यस आधारमा प्रति मेगावाट लागत अनुमान व्याजसहित १५ करोड हुन जाने देखिन्छ।
सान्जेन माथिल्लोको कुल अनुमानित लागत निर्माण अवधिको ब्याजबाहेक २ अर्ब २१ करोड ८८ लाख रुपैयाँ रहेको छ। जसको प्रति मेगावाट लागत निर्माण अवधिको ब्याज बाहेक १४ करोड ९९ लाख २५ हजार रुपैयाँ हुन आउँछ। यस आयोजनाबाट पनि २०१९ डिसेम्बरदेखि व्यवसायिक उत्पादन सुरु हुने कम्पनीको प्रक्षेपण छ।
आ.व.२०७४।७५ सम्म लगानी भएको पूँजीलाई आधार वर्ष मान्ने हो भने आयोजनाको साधारण लगानी फिर्ता हुने अवधि ६.७ वर्ष रहेको छ। इक्रा नेपालले ग्रेड ४ प्लसको रेटिंग दिएको छ।
कस्तो छ रसुवागढी ?
म्युचुअल फण्ड तथा कर्मचारीका लागि छुट्याएर कम्पनीको कुल ९३ लाख ३९ हजार ४६७ कित्ता सेयर सर्वसाधारणका लागि खुलाइएको छ।आर्थिक वर्ष २०७९।८० मा कम्पनीको प्रतिसेयर आम्दानी २५ रुपैयाँ तथा प्रतिसेयर नेटवर्थ १४० रुपैयाँ पुग्ने अनुमान छ।
कम्पनीले बनाउने रसुवागढी आयोजना रसुवाको गोसाइँकुण्ड गाउँपालिकामा निर्माणाधिन अवस्थामा छ। भोटेकोसी नदी यसको प्रमुख जलस्रोत हो ।
चिलिमे जलविद्युत कम्पनी, विद्युत प्राधिकरण र रसुवाका स्थानीय तह संस्थापक सेयरधनी हुन्। १११ मेवागाट क्षमताको आयोजनाको कुल अनुमानित लागत व्याजसहित १६ अर्ब ७८ करोड रुपैयाँ रहेको छ। अर्थात प्रतिमेवागाट लागत १५ करोड १२ लाख रुपैयाँ छ ।
साधारण लगानी फिर्ता हुने अवधि ८. १२ वर्ष अनुमान गरिएको छ। २०७६ फागुन ७ देखि व्यवसायिक उत्पादन सुरु हुने कम्पनीको अनुमान छ। इक्रा नेपालले ग्रेड ४ प्लसको रेटिंग दिएको छ।