नेपाल एयरलाइन्सको असार १९ देखि काठमाडौं देखि जापानको ओसाका सिधा उडान गर्ने योजना तत्कालका लागि एक महिनालाई सरेको छ। एयरलाइन्सका प्रवक्ता नवराज कोइरलाका अनुसार अगष्ट २९ देखि उडान गर्नेगरी तयारी अघि बढाइएको छ।
एयरलाइन्सले यो उडान स्थगन गर्नुको कारण यात्रु नपाउनु हो। बुकिङ खुल्ला गरेको लामो समयसम्म पनि कोही नआएपछि उडान गर्ने समय सार्न बाध्य भएको छ।
एयरलाइन्सका कमर्सियल विभागका अधिकारीहरुका अनुसार टिकट बुकिङ खोलेको एक महिना वितिसक्दा पनि एउटामात्र बुकिङ आएपछि उडान स्थगित गरेर एक महिना सारिएको हो। तर एक महिनापछि उडान गर्ने निश्चित नभएको उनीहरुले बताएका छन्।
‘अहिलेसम्म एउटामात्र बुकिङ आएको छ, अब पनि आएन भने उडान सम्भव छैन’ कमर्सियल विभागका एक अधिकारीले सेतोपाटीसँग भने।
तर कोइराला भने नारिता उडान गर्नका लागि प्रक्रिया धेरै अघि बढेको र सँगसँगै शुरु गर्नका लागि केही समयलाई पर सारिएको बताउछन्।
उनका अनुसार नारिता उडानका लागि एयरलाइन्सले इन्जिनियरिङ र इन्धनको सम्झौता गरिसकेको छ। बाँकी ग्राउन्ड ह्यान्डलिङ र जिएसए नियुक्तीको काम भने बाँकी रहेको छ। त्यसपछिको डकुमेन्टेशन ओसााकाको भन्दा खासै फरक नपर्ने भएकाले ढिलामा सेप्टेम्बरसम्म उडान शुरु हुने कोइरलााको विश्वास छ।
‘हामीले नारिता उडानका लागि धेरै तयारी अघि बढाएका छौ। सायद ओसाका र नारिता सँगसँगै उडान शुरु हुन्छ होला, त्यसो भएमा हामी हप्तामा २÷२ उडान गर्ने छौं’ उनले सेतोपाटीसँग भने।
ओसाका पुरानै गन्तव्य हो। त्यहाँ अनुमतिका लागि धेरै प्रक्रिया नलाग्ने हुँदा छिटै उडान शुरु गर्ने सोचले ओसाका प्लान गरिएपनि अहिले आएर केही समय सारिएको उनको भनाइ छ।
नारिता छोडी ओसाका किन गएको थियो एयरलाइन्स?
गएको असारमा पहिलोपटक नेपाल एयरलाइन्सले एयरबसको वाइडबडी जहाज ल्यायो। यसै पनि ऋणमा डुबेर उत्रन नसकेको कम्पनीले ठूला जहाज ल्याउँदा त्यसको आर्थिक भारले माथि उठ्नै नसक्नेगरी थिचिने कतिपयको त्यतिबेलै भनानइ थियो।
यसबाट बच्नका लागि एयरलाइन्सले ती जहाजको पूर्ण क्षमतामा उडान गर्नुपर्ने थियो। तर त्यसका लागि एयरलाइन्सले न त उडान दलका सदस्य पुरा राखेको थियो न त उडान गन्तव्य नै तयार थिए।
तर साउनमा दोस्रो जहाज आएपछि भदौदेखि एउटा जहाजले उडान शुरु ग¥यो। पुरानै गन्तव्यहरुमा। यी जहाज उडाउँदा एयरलाइन्सलाई घाटा लागिरहेको थियो। उडान लागतभन्दा कम आम्दानी गरेपछि लामो गन्तव्य खोजी गर्नतिर एयरलाइन्सको नेतृत्वलाई दबाब परिरहेको थियो।
त्यही बेला प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले एयरलाइन्समा महाप्रबन्धक हुँदाहुँदै कार्यकारी अध्यक्षमा झापाका मदन खरेललाई नियुक्त गरे। लामो समय एयरलाइन्समै काम गरेका खरेल नियुक्त भएपछि वाइडबडी जहाजको उडान पूर्ण क्षमतामा गरी तत्कालिन वित्तीय घाटा न्यून गर्ने र लामो गन्तव्यको खोजीमा लाग्ने अनुमान गरिएको थियो।
तर उनी आउनेबेला कोरिया उडान गर्ने एयरलाइन्सको प्रस्ताव स्थगनमा परेको थियो भने जापानको नारिता विमानस्थलमा उडान गर्ने योजना अघि बढेको थियो। नारिता उडानका लागि एयरलाइन्सले धेरै प्रक्रिया पूरा गरिसकेको थियो।
नेपाल र जापानबीच भएको हवाई सम्झौताको नयाँ व्यवस्था कार्यान्वयन हुन केही समय लाग्ने भएकाले केही रोकियो। तर त्यहीबीच एयरलाइन्स नेतृत्वले योजना परिवर्तन गरी ओसाका उडान पुनः शुरु गर्ने योजना अघि सा¥यो।
नारिता च्याप्टर बन्द गरेर ओसाका अघि आएपछि हवाई व्यापारका विज्ञहरु घाटाको व्यापारमा एयरलाइन्स फेरि लागेको आरोप लगाए। उक्त रुटमा यात्रु नपाइने भन्दै उनीहरुले विरोध पनि गरेका थिए। एयरलाइन्सकै व्यापार हेर्ने महाशाखाका अधिकारीहरुले उक्त रुट फाइदाजनक नहुने बताउँदै आएका थिए।
यो रुट यति हचुवाको भरमा तय गरिएको थियो कि त्यसका बारेमा पर्याप्त छलफल तथा अध्ययन नै भएको थिए। पहिलेको ट्रान्जित उडानकै आधारमा सिधा उडानको लागि सम्भव भएको निष्कर्ष निकालियो।
‘फेरि उडान गर्नका लागि त्यसको व्यापार सम्भावना, नाफा घाटा, यात्रुको ओहोरदोहरको सम्भावनाजस्ता कुराको स्वतन्त्र अध्ययन हुन आवस्यक थियो, जुन भएन तर पनि नेतृत्वले निर्णय लियो’ एयरलाइन्सका एक अधिकारीले भने।
वाइडबडी जहाज किन्नेबेला बनाइएको व्यावसायिक योजनामा काठाडमौंबाट नारिता हप्ताको ३ उडान गर्न सकिने र उडान शुरु गरेको ६ महिनामै नाफामा जाना सकिने उक्त प्रतिवेदनले देखाएको थियो। स्वतन्त्र परामर्शदाताबाट गराइएको उक्त अध्ययनको निष्कर्षलाई ध्यान नदिइ एयरलाइन्स नेतृत्व अघि बढ्दा अहिले बुकिङ शुरु भएको करिब २ महिनामा एक दर्जन पनि टिकट बुक भएका छैनन्।
नारिताबाट ओसाका जाने निर्णय एयरलाइन्स नेतृत्वले यति हतारमा गरेको थियो कि यसको जानकारी सम्बन्धित निकायलाई पनि गराइएको थिएन। निर्णय लिंदा पर्यटन मन्त्रालयका अधिकारीहरुले पछिमात्र थाहा पाएका थिए।