अमेरिकी कम्पनीहरू एप्पल र अमेजनपछि माइक्रोसफ्ट दस खर्ब डलर मूल्य छुने संसारकै तेस्रो कम्पनी बनेको छ। गत साउन र भदौमा एप्पल र अमेजन क्रमशः दस खर्ब डलर छुने सार्वजनिक कम्पनी बनेका थिए।
बिबिसीका अनुसार पछिल्लो समय माइक्रोसफ्टको बजार उकालो लाग्दै गर्दा बिहीबार दस खर्ब डलर मूल्य छुने कम्पनी बनेको हो। अब विश्व व्यवसायमा एप्पल, अमेजन र माइक्रोसफ्ट गरी तीन अमेरिकी कम्पनी दस खर्ब डलरका भएका छन्।
बिल गेट्स र पल एलेनले सन् १९७५ मा माइक्रोसफ्ट स्थापना गरेका थिए।
प्रविधि क्षेत्रका ‘आइकन’ स्टिभ जब्सले ४२ वर्षअघि स्थापना गरेको एप्पलअघि नै सन् २००७ मा चीन, सांघाइको ऊर्जा कम्पनी पेट्रो चाइनालाई विश्वकै पहिलो दस खर्ब डलरको कम्पनी मानिएको थियो। तर उक्त कम्पनीले आफ्नो २ प्रतिशत सेयर सार्वजनिक बिक्री गरेकाले यो मूल्य विश्वसनीय मानिँदैन। छोटो समयमै यसको बजार भाउ घटेको थियो।
त्यस्तै, साउदी अरबको राष्ट्रिय तेल कम्पनी साउदी अराम्कोको मूल्य बीस खर्ब डलर हुनसक्ने अनुमान छ। हालसम्म यसले सार्वजनिक सेयर जारी गरिसकेको छैन।
सार्वजनिक सेयर खरिद–बिक्रीबाट दस खर्ब डलर मूल्य छुने एप्पल नै पहिलो हो। एप्पलाई पछ्याउँदै अमेजन र माइक्रोसफ्ट पनि यो सूचीमा परेका हुन्।
अमेजनका मालिक जेफ बेजोस संसारकै धनाढ्य व्यक्ति पनि हुन्। माइक्रोसफ्टका गेट्स लामो समय विश्वकै धनी बनेका थिए। उनलाई बेजोसले अहिले धेरै पछि छाडिसकेका छन्।
अमेजन सुरुमा अनलाइन मार्फत् किताब बेच्न खोलिएको कम्पनी थियो। अहिले यो विश्वकै ठूलो बिक्रीकेन्द्र हो। डिभिडी, ब्लु रे, सिडीहरूका साथै, एमपिथ्री, अडियो किताब डाउनलोड, सफ्टवेयर, भिडियो गेम, विद्युतीय सामग्री हुँदै फर्निचर, खाद्यपदार्थ, खेलौना, गरगहना, लत्ताकपडा लगायत सबै किसिमका सामान बेच्दै आएको छ।
वित्तीय विश्लेषकहरूले अमेजनको रफ्तार कम नहुने आकलन गरेका छन्। अमेजनको सेयर दिनप्रतिदिन बढ्दो छ।
यी तीन कम्पनीले दस खर्ब डलर मूल्य छुनु चानचुने कुरा होइन। दस खर्ब डलर भनेको यति ठूलो मूल्य हो, अमेरिकाका चार ठूला बैंक– बैंक अफ अमेरिका, जेपी मोर्गन, वेल्स फार्गो र सिटी ग्रुपको बजार मूल्य जोड्दा पनि कमै हुन्छ।
सबै प्रमुख अटोमोबाइल कम्पनी जोड्दा पनि पुग्दैन। यसमा टोयोटा, बिएमडब्लु, होन्डा, फक्सवागन, फोर्ड, जनरल मोटर्स, टेस्ला, ड्याम्लर, ह्युन्डाइ, किया, मित्सुबिसी, निसान, फरारी लगायत अधिकांश नाम चलेका कम्पनी पर्छन्।
हवाइ उड्ययन क्षेत्रसँग तुलना गर्ने हो भने संसारका ठूला एयरलाइन्स तथा हवाइ कम्पनीको मूल्य जोड्दा बल्ल दस खर्ब डलर नजिक–नजिक पुग्छ।
सैन्य सामग्री आपूर्ति गर्ने संसारकै ठूलो कम्पनी लकहिड मार्टिनले गत वर्ष झण्डै तीन सयवटा हेलिकप्टर, लडाकु विमानलगायत हवाइ सामग्री आपूर्ति गरेको थियो। यसको मूल्य ९३ अर्ब डलर मात्र हो।
अमेरिकाकै मिडिया कम्पनीको कुरा गर्ने हो भने, एटिएन्डटि, वाल्ट डिज्ने, कमकास्ट, ट्वान्टी फस्ट सेन्चुरी फक्स, नेटफ्ल्क्सिलगायत सबै प्रमुख प्रकाशन तथा टेलिभिजन च्यानलहरूको मूल्य जोड्दा दस खर्ब डलर पुग्दैन।
बेलायती अखबार द गार्डियनका अनुसार यो मूल्य टर्की र स्वीटजरल्यान्डको झन्डै समग्र अर्थतन्त्र बराबर हो। त्यस्तै संयुक्त अधिराज्य (युके) को समग्र अर्थतन्त्रको करिब एक तिहाइ हो।
अब कुन कम्पनीले बीस खर्ब डलर भेट्टाउनेछ भन्ने प्रश्न उठ्न थालिसकेको छ। धेरैले अमेजनको गति तीव्र भएकाले यही कम्पनीले त्यो कोशे ढुंगा पार गर्ने बताएका छन्।
