वाणिज्य बैंकहरूको नाफा १२ प्रतिशत बढ्यो, एक खर्ब ३९ अर्ब कर्जा भयो खराब

विजयराज खनाल

काठमाडौं, वैशाख ७

लामो समयदेखि समग्र व्यापार र व्यवसाय नै उद्यारोमा फस्न थालेसँगै बैंकहरूले समेत पाकेको ब्याज उठाउन सकेका छैनन्।

सञ्चालनमा रहेका २१ वाणिज्य बैंकहरूले प्रकाशित गरेको चालु आर्थिक वर्ष २०७९/८० को तेस्रो त्रैमासिक प्रतिवेदन अनुसार उनीहरूले पाकेको २८ अर्ब ३१ करोड रूपैयाँ ब्याज उठाउन सकेका छैनन्।

बैंकहरूले नउठेको कर्जाको ६३ प्रतिशत रकम नियामकीय प्रावधानमा राख्नु पर्दछ। बैंकहरूले १७ अर्ब ८४ करोड रूपैयाँ यस्तो प्रावधानको रुपमा राखेका छन्।

बैंकरहरूले बताउँदै आएजस्तै यसपटक बैंकहरूको औसत खराब कर्जामा उच्च वृद्धि भएको छ। गत आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को दोस्रो त्रैमासमा औसत ३.७ प्रतिशत खराब कर्जा रहेकोमा हाल यो ३.८८ प्रतिशत छ।

अर्थात् हाल बैंकहरूले जारी गरेको कुल कर्जा ४३ खर्ब रकममध्ये एक खर्ब ३९ अर्ब रूपैयाँको कर्जा खराब भएको छ। तर, स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड, एभरेष्ट र एनआइसी एशिया बैंकको भने यस्तो खराब कर्जाको अनुपात एक प्रतिशतभन्दा पनि कम छ।

यति हुँदाहुँदै पनि बैंकहरूको नाफा भने ११.७४ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। समीक्षा अवधिमा बैंकहरूको नाफा ४३ अर्ब ५१ करोडबाट बढेर ४८ अर्ब ६२ करोड रूपैयाँ पुगेको छ।

५ वटा वाणिज्य बैंकको भने नाफा घटेको छ। यसरी नाफा घट्नेमा सिटिजन्स, कृषि विकास, माछापुच्छ्रे, प्राइम कमर्सियल, सनराइज, सिद्धार्थ, नेपाल बैंक लगायतको नाफा घटेको हो।

'अहिले बैंकहरूको नाफा देखिएपनि सेयरधनीलाई वितरण योग्य नाफा निकै घटेको छ,' नबिल बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत ज्ञानेन्द्र प्रसाद ढुंगानाले भने, 'पाकेर पनि नउठेको ब्याज बढेको छ, खराब कर्जा बढेको छ।'

सरकारले निर्माण व्यवसायी लगायतको रकम भुक्तानी गर्न नसकेको कारण पनि बजारमा सबै क्षेत्र उधारोमा फसेको ढुंगाना बताउँछन्।

तर, सरकारले आन्तरिक ऋण उठाएर भएपनि भुक्तानीलाई निरन्तरता दिने भएपछि आगामी त्रैमास (वैशाखदेखि असारसम्म) मा भने बैंकहरूको खराब कर्जा घट्ने उनको अपेक्षा छ।

बैंकहरूको प्रतिवेदन अनुसार वितरण योग्य नाफा १३ अर्ब ८६ करोड रूपैयाँ छ। तर, पाँच वटा वाणिज्य बैंकको यस्तो नाफा नकारात्मक छ। अर्थात् यी पाँच बैंकले नाफाबाट लाभांश वितरण गर्न सक्ने अवस्था छैन।

बैंकहरूको खुद ब्याज आम्दानी भने ४७.४७ ले बढेर एक खर्ब ३७ अर्ब रूपैयाँ पुगेको छ। बैंकहरूको प्रतिसेयर आम्दानी औसत १५ रूपैयाँ छ।

बैंककाे नाम	नाफा रू करोडमा			खुद ब्याज आम्दानी रू करोडमा		सञ्चित आम्दानी रू करोडमा		जोखिम प्रावधान	चुक्ता पुँजी		वितरण योग्य नाफा	खराब कर्जा		नियामकीय प्रावधान	प्रतिसेयर आम्दानी रु	पीइ	प्रतिसेयर नेटवर्थ	कर्जा रू करोडमा	खराब कर्जा रकम
बैंककाे नाम	चैत २०७९	चैत २०७८	फरक प्रतिशत	चैत २०७९	चैत २०७८	चैत २०७९	चैत २०७८	चैत २०७९	चैत २०७९	चैत २०७८	चैत २०७९	चैत २०७९	चैत २०७८	चैत २०७९	चैत २०७९	चैत २०७९	चैत २०७९	चैत २०७९	चैत २०७९
प्रभु बैंक	195	175	11.43	668	432	-18	103	157	2354	1270	-18	3.48	1.21	100	11.07	15.72	142.85	24974	869
नबिल बैंक	511	335	52.54	1210	659	177	289	333	2705	2283	177	3.87	1.14	182	25.21	24.55	201.07	33238	1286
सिटिजन्स बैंक	123	158	-22.15	439	368	14	132	112	1420	1420	14	3.98	1.72	65	11.61	15.68	142.72	14192	565
स्ट्याण्डर्ड चार्टर्ड बैंक	261	162	61.11	440	247	256	219		942	942	256	0.9	0.36	13	36.91	14.22	204.18	9496	85
एभरेष्ट बैंक	246	151	62.91	558	350	336	387	55	1069	946	336	0.7	0.26	50	30.74	16.53	225.86	16889	118
कृषि विकास बैंक	104	190	-45.26	624	558	325	352	211	1888	1862	58	4.35	2.32	133	7.9		1783	18000	783
सानिमा बैंक	171	159	7.55	493	335	120	124	114	1246	1132	120	2.27	0.38	42	18.5	13.43	148.03	14840	337
एनएमबी बैंक	268	266	0.75	648	442	158	155	118	1836	1836	72	2.96	1.46	113	19.47	12.07	152.02	19233	569
नेपाल एसबिआई बैंक	180	130	38.46	413	285	116	145	61	1012	982	116	0.97	0.14	31	23.76	13.34	178.47	12542	122
हिमालयन बैंक	173	139	24.46	649	336	-132	256	245	2165	1296	-132	4.56	0.99	131	15.04	15.36	156.14	24916	1136
लक्ष्मी बैंक	126	85	48.24	419	255	133	120	109	1155	1155	133	1.82	1.08	53	14.61	12.94	156.35	13665	249
माछापुच्छ्रे बैंक	135	155	-12.90	413	360	106	59	81	1025	1025	106	2.37	0.87	40	17.57	13.26	154.5	13318	316
प्राइम कमर्सियल बैंक	246	272	-9.56	547	463	30	173	99	1940	1865	30	3.06	0.94	171	16.96	11.96	147.41	15875	486
सनराइज बैंक	117	127	-7.87	419	305	-4	20	129	1011	1011	-4	3.62	1.37	53	15.43	12.31	175.14	12206	442
ग्लोबल आइएमई बैंक	435	372	16.94	1179	743	323	96	271	3577	2379	96	3.96	1.45	182	17.08	12.32	155.99	37502	1485
एनआइसी एशिया बैंक	401	360	11.39	921	825	302	342	23	1156	1156	302	0.85	0.51	96	46.76	15.44	248.88	27789	236
नेपाल इनभेष्टमेन्ट मेगा	304	247	23.08	779	390	-127	130	70	3412	1830	-249	3.94	2.2	41	15.2	12.57	166.88	31970	1260
सिद्धार्थ बैंक	149	208	-28.37	607	476	937	771	216	1408	1252	-45	3.95	1.12	66	14.24	18.18	163.28	18745	740
कुमारी बैंक	182	180	-27.78	747	404	0.24	187	396	2622	1471	0.24	3.97	0.96	124	9.25	19.02	140.29	28577	1135
नेपाल बैंक	178	219	-18.72	649	473	2067	1763	20	1469	1440	18	4.16	2.06	94	16.17	16.13	241.97	17948	747
आरबिबी	357	261	36.78	949	632	241	186		1563	1494	0	3.88	3.07	4.34		15.0015789		24133	936
कुल	4862	4351	11.74	13771	9338	5360.24	6009	2820	36975	30047	1386.24	3.029524	1.219524	1784.34				430048	13902