फाइल तस्विर
यसैसाता धनकुटामा माइक्रो बस सञ्चालकले यातायात ठप्प पारे। ट्राफिक प्रहरीले क्षमताभन्दा बढी राखिएका सिट संख्या निकालिदिएको बिरोधमा उनीहरु सवारी ठप्प पारेर आन्दोलनमा उत्रिएका थिए।
माइक्रो सञ्चालकको आह्वानमा भएको बन्दलाई अन्य बस सञ्चालकले समर्थन जनाए।
यसैसाता नै चालकहरुको आह्वानमा मेची अञ्चल पनि ठप्प पारियो। उनीहरुको माग पनि ट्राफिक प्रहरीले दुःख दिएको भन्ने थियो।
मोरङकै उर्लाबारी रंगेली सडकखण्डमा तीन साताअघि छतबाट यात्रु ओरालेको बिरोधमा यातायात व्यवसायीले बन्द गर्दिए।
सडक दुर्घटनाको बढ्दो स्थितिलाई मध्यनजर गरेर कडाइ थालेपछि यातायात व्यवसायी र प्रहरीबीच तनाव हुनेगरेको छ। ‘क्षमताभन्दा बढी यात्रु नबोक्नुस् भन्दा बन्द गर्दिन्छन्,’ जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालय मोरङका प्रमुख विजय श्रेष्ठ भन्छन्, ‘बन्द गर्दिएपछि झन् समस्या हुन्छ, यातायातकर्मी कानून उल्लंघन गर्न एकदमै अग्रसर बन्छन्।’
वडा प्रहरी कार्यालय विराटनगरका प्रमुख प्रहरी निरीक्षक गोविन्द काफ्ले यातायात कर्मचारी यात्रु कसरी बढी चढाउने ध्याउन्नमा हुन्छन्। तर कानून पालनामा उनीहरुको उपस्थिति सहज नहुने गरेको उनको भनाइ छ।
बढ्दो सवारी दुर्घटनालाई मध्यनजर गर्दै ट्राफिक प्रहरीले सार्वजनिक सवारीमा नयाँ अभियान सञ्चालन गरेको छ। पूर्वक्षेत्रीय ट्राफिक प्रहरीले पूर्वका पहाडी जिल्लामा गाडीको सिट काट्ने अभियान सञ्चालन गरेको होे।
पूर्वका तीनै अञ्चलमा प्रहरीले एकैसाथ यो अभियान सञ्चालन गरेको हो। धनकुटा, उदयपुर, इलामलगायत जिल्लाबाट छुट्ने छोटो तथा लामो दुरीका सवारीसाधनका सिट निगरानीमा राखेर प्रहरीले अभियान थालेको हो।
पूर्वक्षेत्रीय ट्राफिक प्रहरी प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक नरबहादुर केसीका अनुसार यो अभियानका क्रममा घरिघरि तनाव हुनेगरेको छ। ‘सिटसंख्या काट्न थालेपछि यातायात व्यवसायी बन्दमा उत्रिए,’ केसीले भने, ‘जे गरे पनि हामीले अभियानलाई निरन्तरता दिइरहेकै छौं।’
केसीका अनुसार पहाडी रुटमा चल्ने माइक्रो बसमा बढी सिट राखिएका हुन्छन्। ठूला यात्रुबाहक बसमा पनि मुढा राखिएका हुन्छन्। ट्राफिक प्रहरीले बाटोमा रोकेर त्यस्ता सवारीसाधनबाट सिट निकाल्ने गरेको छ।
गाडीको सिंट संख्या बिलबुकमै उल्लेख गरिएको हुन्छ। तर यातायातकर्मी यसलाई उल्लंघन गरेर आफूखुसी सिटसंख्या थप्ने गर्थे।
‘छोटो दुरीमा चल्ने र १ सय २५ किलोमिटर भन्दा बढी दुरीका सवारी निगरानीमा छन्,’ केसीले भने, ‘लामो दुरीका ठूला सवारीमा पनि मुढा राखिएका हुन्छन्।’
तराईमा भने प्रहरीले यात्रु ओराल्ने अभियान सञ्चालन गरेको छ।
‘तराईमा चल्ने गाडीमा क्षमताभन्दा बढी यात्रु राखिएको छ भने हामी ओराल्छौं,’ धरान ट्राफिक प्रमुख प्रहरी निरीक्षक प्रदीप सिंह भन्छन्, ‘सिट निकाल्ने अभियान छैन।’
यातायात व्यवसायी ट्राफिक प्रहरीले चेकजाँचका नाममा बढी दुःख दिने गरेका कारण स्थिति तनावपूर्ण बन्नेगरेको आरोप लगाउँछन्।
नेपाल राष्ट्रिय यातायात व्यवसायी संघ मेचीका संयोजक राजेन्द्र रिजाल मेची अञ्चलमा सञ्चालन हुने ठूला सवारीमा सिट संख्या जति तोकिएको त्यसभन्दा बढी नरहेको बताउँछन्।
ताप्लेजुङसम्म सञ्चालन हुने माइक्रो तथा ट्याक्सीमा क्षमताभन्दा बढी सिट र मुढा राखेर यात्रा गराइने गरिएको प्रहरीको भनाइ छ। ‘मेची अञ्चलमा चल्ने ठूला बसमा यात्रु खासै भरिँदैनन्, हामी प्रायः थोरै यात्रु चढाउँछौं,’ रिजालले भने, ‘ट्राफिक प्रहरीको अभियानमा हामीलाई कुनै गुनासो छैन।’
नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघ कोसीका पूर्व संयोजक सरोज श्रेष्ठ ट्राफिक प्रहरीको अभियान अव्यवहारिक भएको बताउँछन्। उनका अनुसार कोसी अञ्चलमा चल्ने सवारीमा धरानबाटै गाडी यात्रुले भरिएर कुद्छन्।
‘बीच बाटोबाट चढ्ने यात्रुले यात्रा गर्नै नपाउने ?,’ श्रेष्ठ भन्छन्, ‘बीचमा रोकेर प्रहरीले यात्रु ओराल्छन्, यो व्यवहारिक पाटो हेरिँदैन।’
प्रहरी भने यातायातकर्मीमा व्यावसायिक र मर्यादित नबनेका कारण यस्तो हुने गरेको बताउँछ। ‘न्याय गर्दा दया हुन्न, दया गर्दा न्याय हुन्न,’ ट्राफिक प्रमुख केसी भन्छन्, ‘सिट क्षमताभन्दा बढी यात्रु हाल्ने उद्देश्य हो भने यो मसँग माग्ने हैन। केन्द्रदेखि नियम बनाएर ल्याए हुन्छ।’
