गत मंगलबार राति १० बजे बा ८ प ७३६६ स्प्लेन्डर मोटरसाइकलमा २ जना काठमाडौंको बुद्धनगर नयाँ पुलहुँदै ललितपुरको युएन पार्कतिर आए। पार्क हुँदै उनीहरु ज्वागलतिर मोडिए। ज्वागल नजिकैको वागमती नदीमा मोटरसाइकल रोके।
पछाडि बस्नेले बोकेको पहेलो बोरा नदीमा फाल्न लाग्दा प्रहरीले झ्याप्प समात्यो। बोरा खोलेर हेर्दा मरेको कुकर भेटियो। मरेको कुकुर बागमती नदीमा फाल्ने क्रममा काभ्रे बाङ्गथली घर भई बुद्धनगरमा डेरा गरी बस्ने ४० वर्षका माइला तामाङ्ग र सिन्धुली क्यामखोला घर भई बुद्धनगर बस्ने दूधलाल मोक्तान पक्राउ परेका हुन्।
त्यसपछि प्रहरीले भ्यानमा हालेर दुबै जनालाई महानगरीय प्रहरी प्रभाग पुल्चोक ल्यायो। पुल्चोक प्रहरी प्रमुख हर्कबहादुर विश्वले दुबै जनालाई जावलाखेल परिसरमा बुझाए। त्यो रात उनीहरु दुबैजना प्रहरी हिरासतमा बसे। भोलिपल्ट जावलाखेल प्रहरीले दुबै जनालाई फोहर मैला ऐन अनुसार कारबाही गर भन्दै ललितपुर उपमहानगरपालिकामा पत्र सहित बुझायो।
उपमहानगरपालिकाले सार्वजनिक स्थानमा फोहर फालेको भन्दै ५ हजार जरिवानम सहित अब उप्रान्त त्यस्तो काम नगर्ने सर्तमा छाडिदियो। प्रहरीले मरेको कुुकुरलाई अन्य स्थानमा खाल्डो खनेर गाडिदियो। पक्राउ परेका दुबै जनाले अन्यले पनि फोहर र मरेका कुकुरहरु वागमतीमा फालेको भन्दै आफूले पनि त्यही फालेको प्रहरी समक्ष बताएका छन्।
नदीमा फोहर फाले कारबाही हुन्छ भन्ने ज्ञान थाहा नभएको दुबैले बताए। उनीहरुले नदीमा फोहर फाल्दा एक रात चिसो जेलमा बस्नुपरेको भन्दै अबदेखि त्यस्तो काम नगर्ने पनि प्रतिबद्धता जनाए। वागमती नदी सरससफाइ अभियान चलिरहदाँ प्रहरीले नदीमा फोहर फाल्नेमाथि निगरानी बढाएको छ।
पछिल्लो समय अधिकार सम्पन्न बागमती सम्भयता एकीकृत विकास समितिले काठमाडौ र ललितपुरमा क्युआरटी टोली गठन गरेर फोहर फाल्नेलाई पक्राउ गर्न निर्देशन दिएको छ। त्यही निर्देशन अनुसार तामाङ र मोक्तानलाई पक्राउ गरिएको पुल्चोक प्रहरी प्रमुख विश्वले जानकारी दिए। नदीमा फोहर फाल्नेमाथि प्रहरीले २४ सै घन्टा निगरानी गरिरहेको छ।
कात्तिक १ गतेदेखि अहिलेसम्म नदीमा फोहर फाल्ने ४ सय ७९ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरिसकेको छ। उनीहरुलाई एक घन्टा कक्षा लिएर, कान समात्न लगाएर, सम्झाइ बुझाइ छाडेको छ। वागमती नदीमा फोहर फाल्नेमाथि निगरानी बढाएको पुल्चोक प्रहरीले झन्डै १ सय ५० भन्दा बढीलाई समातेको छ।
वागमती नदी सरसफाइ अभियान चलिरहँदा नदीमा लुकीछिपी फोहर फाल्ने क्रम रोकिएको छैन। पहिलाको तुलनामा भने निकै कम भएको छ। नदीमा विशेष गरी कुकुर, विरालो, घरायसी फोहर, कन्डमका खोल, प्लाष्टिकजन्य बस्तुहरु बढी फाल्ने पाइएको छ।
केही वर्षअघि नवजात शिशुको शव भेटिने वागमती नदीमा परिवार नियोजनका अस्थायी साधन र गर्भपतनको सुविधा सहज भएकाले त्यो घटेको छ। अहिलेसम्म हजारौ टन फोहर निकालिसकिएको छ। हाम्री वागमती सफा बनाउन २०६९ सालमा यो अभियान सुरु भएको थियो। पछि मुख्य सचिव लीलामणि पौडेलको सक्रियतामा २०७० जेठ ५ गतेदेखि यसले महाअभियानको रुप लिएको हो।
