मानवअधिकारवादीहरु सार्वजनिक सभा समारोहमा 'तालि बजाउन वा स्वागत गर्न' बालबालिका लैजान नपाईने पैरवी गर्छन्। राजनीतिक दलका कार्यक्रममा बालबालिकाको प्रयोग हुँदा अघि सरेर विरोध गर्छन्।
राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगले पनि बालअधिकार संरक्षण गर्न सरोकारवाला निकायलाई बेलाबेला निर्देशन दिन्छ। त्यही आयोगका नवनियुक्त पदाधिकारीलाई कार्यालयमा स्वागत गर्न सोमबार स्कुले बालबालिका प्रयोग गरियो।
राष्ट्रपति रामवरण यादवबाट सपथ लिए लगत्तै अपरान्ह साढे तीन बजे पाँचै पदाधिकारी बहाली हुन आयोग कार्यालय पुगे। अनुपराज शर्माको नेतृत्वमा प्रकाश वस्ती जस्ता सदस्य रहेको टीमबाट 'अपेक्षा' गरिएको छ।
पुल्चोकस्थित आयोग कार्यालयको ढोकाको तामझाम शर्मा र वस्तीहरुको व्यक्तित्वलाई शोभा दिने खालको थिएन।
आयोगका नवनियुक्त पदाधिकारीलाई स्वागत गर्न सदस्य सुदीप पाठकको संस्था नेपाल मानवअधिकार संगठनका कर्मचारी गेटैमा व्यानर लिएर उभिएका थिए। तीनै कर्मचारीले अध्यक्षबाट सुरु गरेर पदाधिकारीलाई पालैपालो टिका र माला लागाइदिएर दही खुवाए।
पछाडि बाजा बजिरहेको थियो। त्यो बाजा स्कुले नानीहरुले बजाइरहेका थिए। करिब २५ जना बालबालिकाको त्यो समूह बौद्धस्थित स्रोङचेन भृकुटी बोर्डिङ स्कुलबाट आएको थियो। स्कूले नानी विद्यालयको ड्रेसमै थिए। उनीहरू पनि पदाधिकारीको स्वागतमा तैनाथ थिए।
स्वागत कार्यक्रम सकिएपछि सेतोपाटीले ती विद्यार्थीलाई 'यहाँ किन आएको?' भनेर सोध्धा नौं कक्षामा पढ्ने एक छात्राले भनिन, 'सुदीप पाठक भन्ने सरको हाम्रो स्कुलसँग राम्रो सम्वन्ध छ। उहाँ ठूलो मान्छे हुनुभएछ।'
अर्की छात्राका अनुसार पाठकको अनुरोधमा उनीहरुलाई स्कुलले यहाँ पठाएको हो। 'यहाँबाट सुदीप सरले इन्भाइट गरेको छ भनेर हामीलाई सोनाम मिसले पठाउनुभएको हो' उनले भनिन्।
बालबालिकाको दुरुपयोग भए कारबाही गर्ने पदाधिकारीले नै उनीहरुको प्रयोगलाई बेवास्ता गरेको देखियो। त्यहाँमाथि पाठक यसअघि पनि आयोग सदस्य भइसकेका व्यक्ति हुन्।
विद्यार्थीले निमन्त्रणा पाएर मात्रै आफूहरु स्वागत गर्न आएको भनेपनि पाठकले आफूले उनीहरुलाई नबोलाएको बताए।
'हामीले बालबालिकालाई स्वागत कार्यक्रमका लागि प्रयोग गरेको होइन, कुनै विद्यालयलाई बालबालिका पठाउन मैले भनेको पनि छैन,' पाठकले भने,'त्यहाँ विद्यार्थीहरु पनि आएका रैछन्, उनीहरुले बालअधिकारको संरक्षण गर भनेर तपाईहरुलाई स्वागत गर्न आएको भने त्यसपछि म सरासर भित्र छिरे।'
आफूहरुलाई स्वागत गर्न समाजका विभिन्न संस्थाहरुबाट प्रतिनिधिहरु आएको उनले प्रतिक्रिया दिए। 'हामीलाई स्वागत गर्न मेडिकल काउन्सिल, नेपाल बार एशोसिएसन, मानवअधिकारकर्मी, महिला अधिकारकर्मी, द्वन्दपीडित, विद्यार्थीपनि आएका रैछन्।'
पाठकले यस्तो प्रतिक्रिया दिएपनि प्राङ्गणको चहलपहलले पाठकलाई केन्द्र विन्दुमा राखेको थियो। 'अध्यक्ष अनुपराज शर्माभन्दा सुदीप पाठकको गलामा लादिएको मालाको निकै भारी हुनुले योे स्वागत कसका लागि भन्ने प्रष्ट पारेको थियो,' आयोगका एक उच्च अधिकारीले भने, 'बालबच्चा प्रयोगले हामीलाई नै लाज लाग्यो।'
स्वागत कार्यक्रमपछि आयोग अध्यक्ष शर्माले आफूहरुले मानवअधिकार संस्कृति समाजको तल्लो तहसम्म फैलाउने बाचा गरे। 'हाम्रो संस्कृति पहिले थुन अनि सुन भन्ने छ, लोकतान्त्रिक मुलुक भएपनि संस्कार अलोकतान्त्रिक छ,' शर्माले भने 'मानवअधिकार संरक्षणको संस्कार बसाल्न हामीलेे गाउँगाउँका स्थानीय भाषामा विभिन्न कार्यक्रम निरन्तर लैजाने छौं।'
नेपालमा फेसबुकमा कमेन्ट लेखेकै भरमा थुनामा बस्नुपर्ने अवस्था भएको भन्दै त्योभन्दा मानवअधिकारविहिन अवस्था अर्को नहुने बताए।
उनले आफ्नो कार्यकालमा आयोगलाई चुस्त बनाउने, आयोगका सबै सिफारीस कार्यान्वयन गराउने र मानवअधिकार रक्षा गर्ने आश्वासन दिए।
