आफूसँग एेक्यबद्धता जुलुस प्रदर्शनगरेका सहभागीलाई शनिबार सम्बोधन गर्दै सत्याग्रही डा. गोविन्द केसीले मुलुकमा अर्को तानाशाह जन्मन नदिनकै निम्ति पनि अहिले तानाशाही चरित्रमा देखापरेका अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगका प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीलाई हटाउनै पर्ने विचार व्यक्त गरेका छन्।
सिमसिम पानी परिरहँदा पनि उनलाई सुनेर बसेका हजारौंको उपस्थितिलाई नयाँ वानेश्वरमा सम्वोधन गर्दै केसीले नेताहरुले यतिबेला बुझेर पनि बुझ पचाइरहेको उल्लेख गरे। सुतेकोजस्तो अभिनय गरिरहेका नेताहरुलाई उठाउन गाह्रो परिरहेको पनि उनले बताए।
‘यसरी सुतेको अभिनय गरिरहेका नेताहरुलाई पानी हालेर वा पोलिदिएर पनि उठ्नेवाला छैनन्,’ डा. केसीले भने, ‘यिनीहरुलाई सुई लगाएर उठाइदिनु पर्छ।’
यसो नगर्ने हो भने असफल भइसकेको राज्य अब उठ्नै नसक्ने अवस्थामा पुग्नलागेको विचार उनले राखेका छन्।
आफ्ना भनाइका क्रममा केसीले अख्तियार प्रमुख कार्कीलाई बारम्बार ‘भ्रष्टाचारका नाइके’ भनेर पुकारे। उनले प्रत्येकपटक त्यसो भनिरहँदा श्रोताहरुले चर्को आवाजका साथ उनीप्रति समर्थन जनाएका थिए।
‘आफ्नो क्षेत्रमा त लोकमानले भ्रष्टाचार गरे गरे,’ केसीको भनाइ थियो, ‘निजी स्वार्थ, आफन्त वा आफ्नो आसेपासेका लागि आफ्नो क्षेत्रभन्दा बाहिर गएर पनि जथाभावी भ्रष्टाचार गरिरहेका छन्।’
सरकार ढाल्न र बनाउन पनि सामान्य बहुमतले पुग्ने मुलुकमा लोकमानलाई हटाउन दुई तिहाई चाहिने अवस्थामा उनले सन्त्रासको स्थिति सिर्जना गरेको केसीले बताए। यस्तो अवस्थामा नै तानाशाहको जन्म हुने उनको भनाइ थियो।
‘प्रजातन्त्र आएको २७ वर्षमा हामीले यस्तो सन्त्रासको वातावरण महसुस गरेका थिएनौं,’ उनले थपे, ‘यो सन्त्रास र आतंकको स्थिती सिर्जना गरेर उनले आफ्नो महाभ्रष्ट र तानाशाही समानान्तर सत्ता चलाउन सुरु गरेका छन्।’
यस्तो अवस्थमा सांसदहरु निरीह तरिकाले मौन भएर बसेको केसीले बताए।
‘संविधानभन्दा माथि कोही पनि नहुनु पर्ने हो,’ उनले थपे, ‘तर, संविधानभन्दा माथि बसेर व्यवहार गरिरहेका लोकमानलाई उनको सुसंगठित, महाभ्रष्ट र तानाशाही सत्ता चलिरहेको देख्दादेख्दै पनि नेताहरु मौन भएर बसिरहेका छन्।’
राजनीतिक नेतृत्व आफैं भ्रष्ट भइदिएर यस्तो अवस्था आएको उनले प्रष्ट पारे।
‘उनीहरु जिम्मेवार र संवेदनशील भइदिएको भए यो हुँदैन थियो,’ उनले भने, ‘लोकतान्त्रिक राज्यमा कसैबाट गल्ती हुनेबित्तिकै त्यसमाथि कारबाही हुने थियो।’
संविधानमा ‘समाजवाद उन्मुख’ लेखेर नेताहरुले त्यसैको ठट्टा उडाइरहेको पनि उनले आरोप लगाए।
‘यस्तोमा त गाँस, वास, कपास र शिक्षा जस्ता कुराहरु सुलभ हुनुपर्ने हो,’ उनले प्रश्न गरे, ‘तर, यहाँ के भइरहेको छ?’
उनले यस मामलामा कुनै पनि पार्टी कम नरहेको बताए।
‘नेताहरुले जनताको हक हितको निर्माण गर्नुपर्ने थियो,’ उनले भने, ‘तर, यहाँ त उल्टो जनताको हकहितविरुद्ध आफ्नो भुँडी भरिरहेका छन्।’
सबै पार्टीमा पुरानै मान्छे नेतृत्वमा आइरहेको र देश लुटिसकेकाहरुले नै दोहोर्याएर लुट्ने काम गरिरहेको पनि उनले बताए।
‘त्यसैले गर्दा नयाँ परिवर्तन केही पनि छैन,’ केसीले भने, ‘यस्तो अवस्थामा पछिल्लो समय नेतृत्व लिनसक्ने क्षमता पुष्टि गरिसकेको नयाँ पुस्ताले नै देस सम्हाल्न अघि बढ्नु पर्छ।’
मागेर पाइएन भने खोसेर भए पनि लिनुपर्ने उनले बताए।
यदि अहिलेका सांसदहरुले आफूलाई म लोकतन्त्रको वास्तविक रक्षक ठान्छन् भने पहिले लोकमानतन्त्रको अन्त्य गरेर देखाउन उनले चुनौती दिए।
‘नत्र तिमीहरु त्यो कुर्सीमा बस्ने नैतिकता छैन, राजीनामा गर,’ उनले भने, ‘अर्को योग्य व्यक्ति आउँछ र त्यसले नै लोकमानको अन्त्य गर्छ।’
भ्रष्टाचार, दण्डहीनता, अराजकताले देशलाई असफल बनाइसकेको अवस्थामा सम्पूर्ण वयस्क युवाहरु निस्कनु पर्ने उनले औंल्याए।
‘म मेरो उमेरका साथीहरुलाई पनि भन्न चाहन्छु तपाईंहरु धेरै चुप लागेर बस्नुभयो,’ उनले थपे, ‘युवा पिढीलाई तपाइले के छाडेर जाँदै हुनुहुन्छ एकपटक गहिरिएर सोच्नुस्।’
परिवर्तनका निम्ति लोकमानसिंह कार्की मुख्य बाधक बन्दै गएको बताउँदै केसीले उनलाई हटाउन चालिने प्रत्येक कदममा आफ्नो साथ रहने उद्घोष गरे।
‘साथ मात्र होइन,’ उनले भने, ‘एककदम अगाडि नै छु र रहनेछु।’
जुलुसका सहभागीलाई सम्बोधन गर्ने क्रममा डा. केसीले आफूसँग भर्खरै भएका सहमतिहरु फेरि अल्मल्याउने कोसिस सुरुभइसकेको उल्लेख गर्दै राजनीतिक नेतृत्वको नैतिकतामा यसले ठूलो प्रश्नचिन्ह उठाउने चेतावनी दिएका छन्।
माइतीघरबाट सुरुभएको हजारौंको उपस्थिती रहेको जुलुस नयाँवानेश्वर पुगेर डा. केसीको सम्धबोनसँगै टुंगिएको थियो।
तस्बिर : नारायण महर्जन/सेतोपाटी
