एमाओवादीसँग पार्टी एकता गर्ने मुद्दा विवादित भएपछि मोहन वैद्य नेतृत्वको माओवादी पार्टी फेरि टुक्रने अवस्था आएको छ। पार्टी नेताहरूका अनुसार अब केही दिन भित्रै वैद्यसहित नफुटीकन एमाओवादीसँग एकता हुन्छ वा फुटेर एकता हुन्छ भन्ने बारे टुंगो लाग्ने छ। अध्यक्ष वैद्यले पार्टी एकता गर्ने पक्षमा निर्णय नलिए पार्टी फुट्ने लगभग निश्चित भएको छ। पार्टी नेता रामबहादुर थापा ‘बादल’ नेतृत्वको समूहले पुष्पकमल दाहाल नेतृत्वको एमाओवादीसँग एकताका निम्ति लगभग सहमति गरिसकेका छन्।
यसैकारण उनले एकता गर्न अध्यक्ष वैद्यमाथि चर्को दवाव दिएका छन्। तर अध्यक्ष वैद्य भने एमाओवादीसँग पार्टीको सैधान्तिक रूपलेनै गहिरो मतभेद रहेकाले एकता हुन नसक्ने अडानमा छन्। भर्खरै सञ्चालन भएको पार्टीको केन्द्रीय समितिले २८ गतेसम्म एकता सम्वन्धी निर्णय लिने सहमति गरेको थियो।
‘अझै ८ दिन बाँकी छ, अझै पनि अध्यक्षले पार्टीको केन्द्रीय समितिको बैठक बोलाएर एकताका सम्वन्धमा निर्णय लिनु हुनेछ भन्ने आसा छ,’ एकताको पक्षमा उभिएका पार्टी नेता लेखनाथ न्यौपानेले सेतोपाटीसँग भने, ‘यदि नबोलाउने हो भने छुट्टै केन्द्रीय समितिको बैठक बोलाएर यस सम्वन्धमा निर्णय लिनुपर्नेछ।’
न्यौपानेले भने जस्तो बादलको समूह र पार्टी एकताको पक्षधरले छुट्टै केन्द्रीय समितिको बैठक बोलाए भने पार्टी औपचारिक रुपमा नै फुट्ने छ।
१९९ सदस्य रहेको केन्द्रीय समितिमा झन्डै आधा सदस्य तुरून्तै एकता गर्ने पक्षमा छन्। तर पार्टी नेता देव गुरुङ नेतृत्वको समूह भने सकेसम्म किरणसहित पार्टी एकता गर्नुपर्ने अडानमा छन्। देव गुरूङ समूहमा १० देखि १५ सदस्यसम्म रहेको अनुमान गरिन्छ।
किरणसहित एमाओवादीसँग एकता गर्नुपर्छ भन्नेमा अधिकांश सदस्यको समर्थन रहेपनि किरणसँग फुटेर एकता गर्नुपर्छ भन्ने पक्ष धेरै बलियो छैन। यस सम्वन्धमा धेरै सदस्यले स्पष्ट निर्णय गरिसकेका छैनन्।
वैद्य निकट गुरूङ पनि एकताका मुद्दामा किरणभन्दा बादलसँग नजिक भएका छन्। वैद्य निकट अर्का नेता कुलप्रसाद केसी अहिले तुरून्तै एकता हुनुपर्ने पक्षमा खुलेर लागेका छन्। यसैकारण वैद्यमाथि पार्टी एकता गर्नुपर्ने दवाव चर्को छ। तर, वैद्य अझै एकता नगर्ने अडानमा कायमै छन्।
तर धेरै नेताहरू किरणसहित एकता हुँदा नयाँ पार्टीमा बढी सुरक्षित महसुस गर्छन्। ‘किरण बिना नै एकता हुँदा नयाँ पार्टीमा हाम्रा नेताहरुको आवाज कसले सुन्ने?’, पार्टीका एक नेताले भने,‘त्यसैले एकता गर्दा पनि सुरक्षित ढंगले एकता हुनुपर्छ भन्नेमा अझै बलियो मत छ।’
तर किरणले केन्द्रीय समितिको बैठक नबोलाउने हो भने गुरूङ पनि प्रष्ट रूपमा एकता पक्षधर कै कित्तामा आउने र पार्टी पक्षधरको स्पष्ट बहुमत हुने नेताको भनाइ छ।
‘मुख्य कुरा त सहमति अनुसार केन्द्रीय समिति बोलाउनु पर्यो,’ बादल समूहकी नेता पम्फा भुसालले भनिन्, ‘बोलाउनु हुन्छ कि हुन्न एक पटक तपाईँ नै कमरेड किरणलाई सोध्नुहोस्।’
एकता पक्षधरले हस्ताक्षर अभियान मार्फत आफ्नो पक्ष बहुमतमा रहेको दाबी गर्ने गरेका छन्।
दुवै पार्टीहरुले एकता गर्ने निर्णय गरे मणि थापा र मात्रिका यादव समूहहरू पनि उक्त एकतामा नै मिसिने छन्।
‘माओवादी पार्टीको एकता अहिलेको आवश्यकता हो। हामी कमजोर भएका छौं,’ नेता मणि थापाले भने, ‘अब एकता प्रक्रिया कसरी अघि बढ्छ भन्ने बारे दुई-चार दिनमै थाहा हुनेछ।’