पदीय मर्यादामा ‘नहसुहाउने’ गरी पूर्व क्षेत्रीय प्रहरी प्रमुख डिआईजी माधव जोशी एमाले अध्यक्षलाई स्वागत गर्न आइतबार विराटनगर विमानस्थल पुगे। एती एयरको जहाजबाट १० बजे विमानस्थल उत्रिएका अध्यक्ष ओलीलाई स्वागत गर्न उनी जहाजको ढोकैसम्म पुगेका थिए।
विशिष्ठ कक्षमा केहीबेर पत्रकार सम्मेलनमा ओली व्यस्त हुँदा जोशी विशिष्ठ कक्षको अघिल्तिरको कोठामा एक्लै बसेका थिए। उनीसँग मोरङका प्रहरी उपरीक्षक तारिणी लम्साल पनि विमानस्थलमै पुगेका थिए। लम्साल भने जोशीसँग जहाजको ढोकासम्म पुगेनन्।
जोशीले जहाजको ढोकाबाट ओली उत्रिएपछि सलाम गरे। त्यसपछि उनीसँगै विशिष्ठ कक्षसम्म आए। विशिष्ठ कक्षमा ओली व्यस्त भएपछि जोशी अर्को कोठामा एयरपोर्टका प्रहरी जवानहरू बस्ने सेक्युरिटी रुममा बसे। एसपी लम्साल बाहिर बसेका थिए।
औपचारिक रुपमै डिआईजी जोशीले अध्यक्ष ओलीलाई स्कर्टिङ गराएका थिए। विराटनगरमा हुने मदन भण्डारी स्मृति प्रतिष्ठानको कार्यक्रममा सहभागी बन्न ओली आएका थिए।
साधारणतया पार्टी अध्यक्षलाई लिन इन्सपेक्टर दर्जाको प्रहरी प्रयोग गरिने गरिएको छ। पूर्व गृहमन्त्रीको स्कर्टिङमा पनि इन्सपेक्टर दर्जाकै प्रहरी खटाइने गरिएको छ। यसरी पार्टी अध्यक्षलाई स्वागत गर्न ठूलो दर्जाको प्रहरी अधिकृत औपचारिक रुपमै जानुलाई ‘चाकडी’ मानिन्छ।
‘यो चाकडी हो, अरू केही हैन, पार्टी अध्यक्षलाई लिन डिआईजी एयरपोर्ट जानु नैतिक चरित्रले पनि दिँदैन,’ एक जना वरिष्ठ प्रहरी अधिकृतले सेतोपाटीसँग भने, ‘आचारणले पनि दिँदैन।’ उनका अनुसार पार्टीका अध्यक्षको सुरक्षा थ्रेटको स्थिति हेरेर डीएसपीसम्म खटाइन सकिन्छ।
जिल्ला सुरक्षा समितिका अनुसार राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, गृहमन्त्रीको सवारी हुँदा कार्यालय प्रमुख औपचारिक रुपमा जानुपर्छ। व्यक्तिगत रुपमा भेट्न चाहे अनौपचारिक तरिकाले जान सकिन्छ। ‘व्यक्तिगत रुपमा भेट्न पनि मर्यादाको कुरा आउँछ,’ प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेशराज कार्कीले भने।
प्रहरी प्रधान कार्यालयले विशिष्ठ व्यक्तिको आगमन हुँदा उच्च अधिकारी आफैं जानुपर्ने नियम बनाएको छ। तर पार्टी अध्यक्षलाई लिन–पु¥याउन चाहिँ कुनै नियम बनाएको छैन।
प्रहरी प्रधान कार्यालयका अनुसार सुरक्षाको स्थिति हेरेर आफैं खटिने वा कुन दर्जाको प्रहरी खटाउने निर्णय कार्यालय प्रमुख वा जिल्ला सुरक्षा समितिको हो। जिल्ला सुरक्षा समितिले पूर्वप्रधानमन्त्री, पूर्वगृहमन्त्री वा पार्टीका अध्यक्ष आउँदा इन्सपेक्टरको नेतृत्वमा सुरक्षा दिने गरेको छ। ‘विशेष गरेर सुरक्षाको हिसाबलाई मध्यनजर गरेर जान सकिन्छ,’ प्रहरी प्रवक्ता कमलसिंह बमले सेतोपाटीसँग भने।
एसपी लम्सालले सुरक्षाको दृष्टिकोणले चुनौती भएकाले आफैं खटिएको बताए। ‘सुरक्षाको हिसाबले सेक्युरिटी थ्रेट भएका व्यक्तिलाई हामी आफैंले हेर्नुपर्ने हुन्छ,’ लम्सालले भने। डिआईजी जोशीले आफ्नो व्यक्तिगत काममा गएको बताए। ‘किन गयो भन्ने होला,’ उनले भने, ‘सबैको आफ्नो काम हुन्छ।’
पूर्व प्रहरी महानिरीक्षक रबिन्द्रप्रताप शाहले घरिघरि आफ्ना पालामा गृहमन्त्रालयबाट पार्टी अध्यक्ष र नेताहरूको सेक्युरिटी सम्बन्धमा सर्कुलर आउने गरेको थियो। ‘त्यसबेला पार्टी अध्यक्ष र नेताको सेक्युरिटी आवश्यक छैन, पूर्वप्रधानमन्त्री छन् भने एउटा किसिमको सुरक्षा व्यवस्था मिलाउनुपर्छ भनेर हामीले गृहमा पठाएका थियौं,’ शाहले भने, ‘अहिले के निर्देशन छ मलाई थाहा भएन।’
‘केपी ओली पूर्वगृहमन्त्री हुन्, भावी प्रधानमन्त्री बन्ने हल्ला छ, त्यसैको प्रभाव परेको हो कि,’ शाहले भने।
