- राजधानी बाहिरको राजनीति भुसको आगो जस्तै, चिजहरु विस्फोट तर्फ
- सुशील कोइराला र केपी ओलीलाई शान्ति सम्झौताको भावना कसले वुझाईदिने?
- सहमतिबाटै संविधान बनोस् भन्ने भारतको ‘सद्भाव’
- महत्वपूर्ण राजनीतिक निर्णय दिल्लीले गर्छ भन्ने बुझाईँ गलत, आउँदो साता दिल्लीमा राजनीतिक भेटघाट
एमाओवादी नेता बाबुराम भट्टराईले संविधानसभा कर्मकाण्ड गर्ने मात्र थलो भएकाले जनयुद्धको जनादेशलाई संविधानसभाको बहुमतले निषेध गर्न नसक्ने बताएका छन्।
बिहिबार राजधानीमा आयोजित एक कार्यक्रममा पत्रकारहरूसँग अन्तरक्रिया गर्दै भट्टराई उक्त विचार राखेका हुन्।
‘केहि मानिसहरुलाई दुःख लाग्ला। तर, संविधानसभा भनेको त केवल कर्मकाण्ड गर्ने थलो मात्र हो,’ भट्टराईले भने – ‘संविधानका अन्तरवस्तुहरु जनादेशले निर्धारण गर्ने कुरा हो।’
उनका अनुसार चुनावी परिणाम मतादेश र आन्दोलनको परिणाम जनादेश हो। अध्यावधिक निर्वाचन अनुसार मतादेश परिवर्तन भइरहने हुनाले जनादेशलाई मतादेशले कमजोर बनाउन नसक्ने उनको धारणा छ।
भट्टराईका अनुसार १२ बुँदे सहमति भन्नाले माओवादी र संसदवादी पार्टीहरुले राजतन्त्रको अन्त्य गर्ने र नयाँ राजनीतिक मुलधारमा निर्माण गर्ने हो। त्यसैले संविधानसभा संसदवादी शक्तिहरु बहुमतका आधारमा प्रक्रियाका मार्फत अघि बढ्दा विगतको सम्झौता भंग हुने भट्टराईको तर्क छ।
१२ बुँदे सहमति गिरीजाप्रसाद कोइरालासँग भएकोले उनको मृत्युपछि सुशील कोइराला र केपी ओली लगायत नेपाली कांग्रेस र एमालेका नेताहरुले १२ बुँदे सहमतिको मर्म र भावना नबुझेको भट्टराईले आरोप लगाए। ‘सुशीलजीलाई यो कुरा अब कसले बुझाइदिने?’ उनले प्रश्न गरे।
चिजहरु विस्फोट हुने खतरा
पश्चिम नेपालको भ्रमण गरि बुधबार मात्र राजधानी फर्किएका नेता भट्टराइले राजधानी बाहिरको अवस्था अत्यन्त तरल भएकोले कुनै पनि बेला राजनीतिक बिष्फोट हुने बताए।
‘काठमाडौँमा हेर्दा केहि नहोला जस्तो देखिन्छ। तर राजधानी बाहिर आक्रोश छ जुन भुसको आगो जस्तो छ,’ - उनले भने – ‘चिजहरु कुनै पनि वेला विस्फोट हुन सक्छ।’
उनको पार्टीले ‘पहिचान’ मैत्री संविधान निर्माणका निम्ति जनआन्दोलन गर्ने निर्णय गरेको छ र पार्टीले उनलाई पश्चिम कमाण्ड सम्हाल्न खटाएको हो।
पार्टीले शनिबार राजधानीमा गर्न लागेको आन्दोलन निर्णायक आन्दोलन नभई संविधान निर्माणलाई प्रक्रियामा नलगीयोस भनेर खबरदारी गर्नका निम्ति भएको उनले तर्क गरे।
तर,कांग्रेस-एमालेले आन्दोलनका वावजुत पनि प्रक्रिया अघि बढाए १२ बुँदे देखिको प्रक्रिया भत्कने र यसको परिणाम जे पनि हुन सक्ने बताउँदै उनले भने – ‘मरता क्या नही करता?’
सबैथोक भारतले नै निर्णय गर्छ भन्ने होइन
शनिबारको माओवादी आमसभालाई सम्वोधन गरि दिल्ली प्रस्थान गर्ने कार्यक्रम तय गरेका भट्टराईले नेपाली राजनीतिका सम्पूर्ण महत्वपूर्ण निर्णयहरु भारतले नै गर्ने भन्ने बुझाइ गलत रहेको तर्क गरे।
मुम्बईमा पार्टीको संगठन अखिल भारतीय एकता मञ्चको राष्ट्रिय सम्मेलनमा भाग लिने आफ्नो मूल कार्यक्रम रहेको उनको भनाइ थियो।
मुम्बईबाट फर्कने क्रममा राजनीतिक भेटघाट हुने तर, को-को संग भेटने बारे निर्क्यौल नभैसकेको उनले बताए। ‘प्रणव मुखर्जीसँग चैं भेटघाट तय भएको छ। उहाँसँग मेरो चिनजान पूरानै हो,’ उनले भने।
‘सबै कुरा दिल्लीबाट हुन्छ भन्नु गलत हो। १२ बुँदे दिल्लीमा भए पनि जनयुद्ध त रोल्पाबाट भएको हो,’ उनले भने – ‘ठूलो छिमेको हुनुको नाताले भारतको सद्भाव र सहयोग आवश्यक हुन्छ र भैरहेको छ।’
नेपालमा सहमतिबाटै राजनीतिक निकास निस्कियोस भन्ने भारतको ‘सद्भाव’ रहेको उनले बताए।