अर्थपूर्ण बहसमा नआउने र जनमतलाई नमान्ने हो भने एमाओवादी सकिएर जाने एमाले महासचीव ईश्वर पोख्रेलले बताएका छन्।
संविधान निर्माण प्रक्रिया छाडेर आन्दोलन थालेको माओवादी जनताबाट विस्थापित हुने उनले ठोकुवा गरे। उनले भने, 'सच्चिएर आउन्, सच्चिएर आउँदैनन् भने सकिन्छन्।' उनले एमाओवादी अध्यक्ष प्रचण्डको कारण माघ ८ मा संविधान नआएको आरोपसमेत लगाएका छन्।
सुनसरीको धरानमा प्रेस चौतारी सुनसरीले आयोजना गरेको पुरस्कार वितरण कार्यक्रममा बोल्दै नेता पोख्रेलले आफूहरु संविधान बनाउँदा दुई वटा विषयबाहेक सबै विषयमा लचक हुन तयार रहेको बताएका छन्। 'हामी सबै कुरा छाड्न तयार छौं, तर केही कुरा ज्यान गए छाड्दैनौं,' उनले भने, 'समाजको विभेदको पक्षपोषण र सामाजिक सद्भाव खल्बलिने कुरामा हामी सहमती गर्दैनौं।'
पोख्रेलले संविधान संविधानसभामा प्रतिनिधित्व गर्ने विभिन्न पक्षको सम्झौताको दस्तावेज भएको बताउँदै दलको हैसियतअनुसारको संविधान जारी हुने बताए। उनले संसारमा कुनै पनि संविधान सर्वसम्मत जारी नभएको बताउँदै भने, 'सहमती भनेको अधिक सहमती मात्र हो, पूर्ण सहमती सम्भव छैन।'
उनले संविधानसभाभित्रका प्रतिनिधिहरुबिचको प्रतिनिधित्वका आधारमा संविधान बन्ने बताउँदै सरकार र शक्ति सन्तुलनमा परिवर्तन हुने बित्तिकै संविधानमा पनि परिवर्तन हुने बताए। उनले असहमत कुरालाई भोलि जनतासँग मत लिएर परिवर्तन गर्न सकिने बताए।
संविधानसभामा प्रतिपक्षी जस्तो भएर बस्ने दललाई राजनीतिक संवाद तथा सहमती समितिको अध्यक्ष बनाएर गल्ती गरेको समेत बताए। चार पटकसम्म संविधानसभामा दस्तावेज बुझाउन भनेपनि नमानेको उनले बताए। 'एमाओवादीको विचार सुरुमै बुझेनौं, दृढतापूर्वक खण्डन गर्ने काम पनि गरेनौं,' उनले भने, 'हिजो हामीले गरेको त्यही गल्तीले आज सहनेसम्म सहनुपरेको छ।'
नेता पोख्रेलले एमाओवादीको छाप लागेको संविधान बन्न नसक्ने भएपछि संविधानसभा घाँडो भएको आरोप लगाए। 'माओवादीलाई अहिले संविधानसभा टोक्नु न बोक्नु भएको छ,' उनले भने, 'अनेक अड्को थापेर संविधानसभा भंग गर्ने, संविधान जारी नगर्ने र गोलमेच बनाउने भन्दै हिडिरहेको छ, त्यो सम्भव छैन।' उनले एमालेको पहलमा यही संविधानसभाबाटै संविधान जारी हुने बताए। उनले प्रक्रियाअनुसार यसै वर्षमा संविधान जारी हुने बताउँदै भने, 'यो जाडो नगइ संविधान आउँछ, ढुक्क हुनुस्,' उनले भने।
उनले आफूहरु सहमतीका लागि हदैसम्म लचक भएको बताउँदै सभामुखले पनि सिंगै प्रस्ताव पेश गर्नुको साटो लचकता देखाउँदै प्रश्नावली बनाएको उनले बताए। उनले एक तिहाई भन्दा कमले दुई तिहाई बढीलाई आफ्ना कुरा मान्न बाध्य पार्न खोजेको बताउँदै प्रक्रियाअनुसार समयमै संविधान जारी हुने ठोकुवा गरे।
उनले अहिले नेपालमा भइरहेको बहस महान राष्ट्रिय बहस भएको बताउँदै मुद्धा र विषयलाई ठिक ढंगले ल्याण्डिङ गरीए गुणात्मक ढंगले अघि बढ्ने र त्यसो नगरिए दुर्भाग्यपूर्ण परिणाम भोग्न बाध्य हुनुपर्ने चेतावनी दिए।
उनले सबै किसिमको भुगोललाई समेटेर राज्य बनाइनुपर्ने र सर्वोच्च अदालतकै माताहतको संवैधानिक अदालत राख्न सकिने बताए। पुरानो संसदीय प्रणालीले सरकार टिकाउन खराब सहमतीहरु गर्ने संस्कार विकसित गरेको बताउँदै सो प्रणालीमा सुधार गर्नुपर्ने प्रस्ताव गरीएको बताए। उनले मधेस, पहाड र हिमालसहितको 'भौगोलिक अन्तनिर्भरतामा बाँचेको संघीयता' अहिलेको मुख्य आवश्यकता रहेको बताए।
नेता पोख्रेलले सबैलाई अधिकार दिनेबारेमा संविधान संवेदनशील हुनुपर्ने बताउँदै त्यसको नाममा समानुपातिक निर्वाचन प्रणाली भने हुन नहुने बताए। 'समानुपातिकको जात्राले देश चल्दैन,' उनले भने, 'बरु पछाडी परेका जाति र दलित समुदायलाई प्रतिनिधित्व गराउने बारेमा भने ध्यान केन्द्रित दिनुपर्छ।'
कार्यक्रममा नेपाल पत्रकार महासंघका पुर्व पूर्वाञ्चल संयोजक किशोर कार्कीले आफ्ना पिताको नाममा स्थापना गरेको गोपाल कार्की सृजनशील पत्रकारिता पुरस्कार सुनसरीका पत्रकारद्वय हिमाल दहाल र भोजराज श्रेष्ठलाई प्रदान गरिएको थियो। नगद ७–७ हजार पुरस्कार राशीसहितको पुरस्कार महासचीव पोख्रेलले प्रदान गरेका थिए।
