काठमाडौ, विगत चार वर्षदेखि भारतको सरकारी आतिथ्यका लागि ‘लविङ’ गरिररहेका एकिकृत माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालको मनोकामना अन्ततः साकार हुने भएको छ । नयाँ वर्षको दिन एक साताका लागि चीन जान लागेका दाहाल काठमाडौं फर्केको भोलिपल्टै दिल्ली जाने कार्यक्रम बनेको छ । यहिँ आइतवार राती पार्टी उपाध्यक्ष तथा पूर्व प्रधानमन्त्री वावुराम भट्टराईसँगै भारतीय दूतावास छिरेका दाहालले निर्धारित चीन भ्रमण लगत्तै दिल्ली जाने आफ्नो चाहना राजदूत जयन्तप्रसाद समक्ष राखेका थिए । नेताद्धय सुरक्षाकर्मीलाई लैनचौर दुतावासको ढोकामै छाडेर भित्र छिरेका थिए ।
२०६६ वैशाखमा ‘विदेशी प्रभु समक्ष झुक्नुभन्दा प्रधानमन्त्रीको कुर्सी त्याग्नु श्रेयस्कर भएको’ उद्घोष गर्दै राजिनामा दिएको सार्वजनिक दावी गरेपछि दिल्लीयात्राका लागि दाहालको पटक पटकको याचनालाई दूतावासले वेवास्ता गर्दै आएको थियो ।
तर सत्ताबाट अलग भएदेखि नै दाहालले भारतविरुद्व खासै अभिव्यक्ति दिएनन । बरु भट्टराई जस्तै आफू पनि भारतीय हितको पक्षधर भएको सन्देश निजी मित्रहरुबाट दिल्लीमा पठाइनै रहे ।
राजनीतिक विश्लेषकहरुका अनुसार चीन जानु अघि उनी भारत नै जान चाहन्थे । तर त्यहाँबाट कुनै निमन्त्रणा नआएको तथा चीनले भ्रमणको मिति तत्काल तोक्न आग्रह गरेपछि वैशाख १ गते जानैपर्ने परिवन्दमा उनी परेका हुन् ।
भारतीय राजदूतसँगको छलफलका विषय गोप्य राखिएपनि दाहालले छिमेकीहरुसँगको सम्बन्ध सन्तुलनका लागि दुई मध्ये कुनैलाई पनि चिढाउन नहुने मान्यता अनुरुप नै दुवैतर्फको यात्रामा आफू इच्छुक रहेको वताएको बुझिन्छ ।
स्रोतका अनुसार उनी वैशाख ९ गते नै दिल्ली प्रस्थान गर्दैछन् । त्यस अवधिमा प्रधानमन्त्री सिंह सहित सत्ता र प्रतिपक्षका प्रभावसाली नेताहरुसँग दाहालले भेट गर्नेछन् ।
राजदूत निवासमा झण्डै दुई घन्टा विताएका दाहाललाई यसअघि पटकपटक प्रधानमन्त्री सिंहसँग भेट्ने सम्भावना नकार्दै आएका दूतावास अधिकारीहरुले यसपटक भने तत्काल दिल्ली भ्रमणको तिथी नै ‘कन्फर्म’ गरिदिए ।
बुधबार उद्योग वाणिज्य महासंघको कार्यक्रममा दहालले चीन र भारतको दबै भ्रमणमा नेपालका हितसँग गासिएका आर्थिक मुद्वा उठाउने बताएका थिए ।
चीनमा राष्ट्रपति सी जीनपीङ लगायत उच्च पदस्थ अधिकारीहरुसँग भेटघाट मिलेको जानकारी सार्वजनिक भएपछि भारतले पनि दाहाललाई सोही अनुसार प्रवन्ध मिलाउने भएको छ ।
यो चार वर्षमा दिल्लीमा मुख्यगरि जनता दलका अध्यक्ष शरद यादव र महासचिव केसी त्यागीले दाहाललाई त्यहाँ आउन निम्तो दिइ नै रहे । तर प्रधानमन्त्री सिंह उपलव्ध हुन नचाहेपछि दहाल ती यात्राका लागि हौसिएनन ।
एकिकृत माओवादी स्रोतका अनुसार दाहाललाई निर्वाचनको विरोध नगर्न पनि दक्षिणको सुझाव छ । दूतावास छिरेकै दिन दिउँसो धादिङको पार्टी प्रशिक्षण कार्यक्रममा उनले असारमा निर्वाचन नभए मंसिरमा पनि नहुने र त्यो अवस्थामा आफ्नो पार्टी आन्दोलनमा जाने चेतावनी दिएका थिए ।
राजदूतसँगको भेटपछि दाहालको बोली फेरिएको छ । उनी अहिले कात्तिक÷मंसिरमा चुनावको पैरवी गर्दै दौडाहमा छन् ।
प्रधानमन्त्री बनेको भोलिपल्टै ओलम्पिक समापन समारोहमा भाग लिन बेजिङ पुगेका दाहालले नेपालको नवनियुक्त प्रधानमन्त्रीले भारतबाट विदेश यात्रा थाल्ने परम्परालाई तोडेको दावी गरेका थिए । त्यसले सम्भवतः भारत उनीप्रति आशङ्कित बन्न पुगेको थियो ।
प्रधानमन्त्रीबाट पद त्याग गर्दा दिएको अभिव्यक्तिले दक्षिणको त्यो आशंकाको आगोमा घीउ थपेको थियो । यद्यपी भारतका संस्थापनसँग नजिक मानिएका एसडि मुनीले दाहाल र भट्टराई दुवैले सन् २००२ जुनमा त्यहाँका जासूसी संस्थाका प्रमुखलाई पत्र लेखि आफूहरु भारतको हितको पक्षमा रहने प्रतिवद्वता जनाएको खुलासा गरिसकेका छन् ।