इतिहासको कुनै कालखण्डमा राजामहाराजा विदेश भ्रमणमा जाँदा र फर्किदा सार्वजनिक विदा दिने प्रचलन रहेको थियो । यो प्रवृति राजाप्रतिको जनता र सरकारको सम्मानको रुपमा लिइन्थ्यो। तर क्रान्तिकारी विचारधारा बोक्नेहरुले त्यो सार्वजनिक विदाको विरोध गरेको पाइन्छ।
नेपालमा सामन्तवादको अवशेषको रुपमा लिइएको १०४ वर्षिय राणा शासन, ३० वर्षको पञ्चायत र २४० वर्षिय राजतन्त्र शाही शासनको अन्त्य गरी दुनियाँ कै क्रान्तिकारी मानिने जनताबाट निर्वाचित संविधान सभाबाट संविधान बनाइयो। सर्वभौमसत्ता सम्पन्न नेपाली संघियता, लोकतान्त्रिक गणतन्त्र, समावेशी, समानुपातिक प्रतिनिधित्व संसदीय व्यवस्था सहितको संविधान निर्माण भयो। भौतिक रुपमा सामन्तवादी राजतन्त्रको दाहसंस्कार गरियो। जनताबाट निर्वाचित भएर जनप्रतिनिधी शासन सत्ता चलाइरहेका छन्।
मानसिकता सामन्तवादी र राष्ट्रघाती तर भौतिक रुपमा सर्वभौमसत्ता सम्पन्न, स्वाभिमानी र गणतन्त्रवादी ठान्ने नेपाल सरकारल भारतका राष्ट्रपति प्रणव मुखर्जी नेपाल भ्रमण आउने दिन सरकारले सार्वजनिक विदा दिने निर्णय गरेको छ। मन्त्रिपरिषदको २०७३ साल कात्तिक ११ गतेको बैठकले चीन र भारतका राष्ट्रपति नेपाल भ्रमणमा आउने दिन सार्वजनिक विदा दिने निर्णय गरेको छ। मन्त्रिपरिषदले भारतका राष्ट्रपति मुखर्जी काठमाडौं उत्रिदाँ स्वागतका लागि सार्वजनिक विदा दिने निर्णय गरेको हो।
यही निर्णयबाट प्रष्ट हुन्छ, भौतिक रुपमा सामन्तवादको अवशेष राजतन्त्रको अन्त्य भएको रहेछ तर मानसिक रुपमा त्यो सामन्तवादी प्रवृति कथित आफूलाई आफै दुनियाँकै सबैभन्दा बढी क्रान्तिकारी ठान्ने प्रचण्ड सामन्तहरुमा जिवितै रहेछ। राजतन्त्र कालमा पहिला राजा जाँदा र आउँदा विदा हुन्थ्यो। आफ्नो राजा फालियो। यहाँ अब छिमेकी देशको राष्ट्रपतिलाई राजा मान्न खोजिएको छ। राजामहाराजको सामन्तवादी प्रवृत्ति कहीँ कतै पनि राष्ट्रियताको सवालमा गलत नभएपनि वर्तमान कथित प्रचण्ड सामन्तवादीहरुले लाद्न खोजेको सामन्तवाद राष्ट्रियताको सवालमा भयावह छ। नेपाल र नेपाली जनताको स्वाभिमान गिराउने खालको छ। राष्ट्रिय स्वाभिमान, स्वाधिनता र सर्वभौम सत्ताप्रतिको यो भन्दा ठूलो अपमान के होलारु सामाजिक सञ्जालदेखि सडकसम्म जनताको आक्रोस देखिएको छ।
सधैँ सार्वजनिक विदा दिँदा खुसी हुने विद्यार्थी दुखित छन्। विद्यालय जीवनदेखि कलेज जीवनसम्म विदा दिँदा दुःख लागेको यो पहिलो पल्ट हो। यो विषय नेपाली स्वाभिमानसँग जोडिएको छ। जनताको शान्तिपूर्ण आन्दोलनको भावलाई बुझ्दै राजामहाराजाहरुले पद त्याग गरेका उदाहरण छन्। नेपालको सन्दर्भमा २४० वर्ष राजतन्त्र शान्तिपूर्ण जनआन्दोलनले हटायो। तर नेपालमा गणतन्त्रको स्थापनापछि जनताको आक्रोशका बाबजुद् पनि किन नेपाल सरकार जनताको स्वाभिमान गिराउने निर्णयहरु गरिरहेको छरु किन जनतालाई दुःख दिने निर्णयहरु भइरहेका छन्रु गणतन्त्रमा पनि जनताको कुरा नसुन्ने नेपाल सरकार कहाँबाट सञ्चालित भइरहेको छरु किन भारत र चीनका सामु नेपालका शासक झुकिरहेका छन्।
यी तमाम गम्भीर प्रश्न सबै नेपालीले केलाउन जरुरी छ। हजारौं नेपाली जनतालाई कथित जनयुद्धको नाममा नेपालीलाई दुःख दिने नियतीले आतङ्कवाद र भारतको सहारामा शासन सत्तासम्म प्रचण्ड पुगेको कुरा अब लुकाइराख्नु परेन।
अहिले सर्वाधिक चर्चाको विषय लोकमान प्रकरण पनि छ। अख्तियार प्रमुखमा लोकमानसिंह कार्कीलाई जम्माउने पनि यही प्रचण्ड हुन। प्रचण्डकै कोटाबाट लोकमान अख्तियारमा सिफारिस भएका हुन्। जब लोकमान प्रचण्डलाई काम नलाग्ने भए अनि आफ्नै पार्टीका संसदमार्फत् महाअभियोग दर्ता गराए।
आज लोकमान र सार्वजनिक विदाको विषयमा जनताको आक्रोश छ। नेपालीहरु लोकमान र सार्वजनिक विदा दुईटैको विरोधमा छन्। लोकमान सामन्तवादको अवशेष हुन् लोकमानले कानुनी राज्यको खिल्ली उठाएका हुन र सर्वोच्च अदालतको अपमान गरेका हुन्। लोकमानलाई महाअभियोग मार्फत हटाउनु पर्छ, सबैले भनिरहेका छन्। तर लोकमानलाई अख्तियार प्रमुखमा प्रस्ताव गर्नेहरुलाई के गर्नु पर्छ खैं नेपाली बोलेकोरु त्यसैगरी सार्वजनिक विदा दिने निर्णय लोकमान प्रकरणभन्दा बढी राष्ट्रघाति र सामन्तवादी निर्णय हो। तसर्थ नेपाल बचाउन र स्वाभिमानी नेपाली बन्न यी दुईटै कुराको प्रस्ताव प्रचण्ड सामन्तवादको अन्त्य गर्न जरुरी छ।
