'सतीले सरापेको देश’को नाममा परिचित हाम्रो देश विस्तारै परिवर्तन त भयो तर, ‘अनशनकारी ले सरापेको देश’ को रूपमा! अनसन बस्दाबस्दै नन्दप्रसाद अधिकारी बिते। माग जायज वा नाजायज के थियो? म ठ्याक्कै यही हो भन्न सक्दिनँ। उनकी पत्नीको अवस्था त्यस्तै छ।
डा. गोविन्द केसी पनि अहिले त्यही मोडमा छन्!
के कारण यस्तो भैरहेछ? किन अनसनकारीले धारावाहिक रूपमा अनसन बस्नु पर्ने अवस्था आइरहेछ?
संवेनाशुन्य हुँदैछौं हामी!
परिपक्व नहुँदै टिभीमा मैले महाभारत हेरेको थिएँ। वाणको बिछ्यौनामा सुतेका भीष्म पितामह र गोविन्द केसी उस्तै लाग्छन् अचेल मलार्इ। भीष्म पितामहले युद्ध चाहेका थिएनन् तर, युद्ध भइछाड्यो। वाणै–वाणको ओछ्यानमा सुतेका भीष्म पितामहका वरपर पाण्डव तथा कौरवहरू निन्याउरो अनुहार लगाएर उभिएका थिए तर, उनको जीवनको कामना गरेर होइन मृत्यु कुरेर। भीष्म पितामह न कौरवका हुन सके न पाण्डवका नै। त्यसैले दुवै पक्ष दिनगन्ती गरेर बसेका थिए। दुवै पक्ष संवेदनाहिन भएर उभिएका थिए। त्यो कुरा वास्तविक थियो/थिएन थाहा छैन। मैले त टेलिभिजनमा हेरेको हुँ। आज वास्तविकतामै देखिरहेछु, सरकार र सम्बन्धित पक्षले डा. केसीप्रति त्यस्तै संवेदनाहीनता प्रकट गरिरहेछ।
गोविन्द केसीसँग हरेक सरकार ‘अनसन भर्सेस टेन्सन खेल’ खेलिरहेछ।
सरकार निर्णायक वार्ता किन गर्दैन? स्थायी समाधान किन गर्दैन?
गोविन्द केसीको बारम्बारको अनसनलाई सामान्य नागरिकले सामान्य रूपमा लिन्छ। जब अनसनको दिन लम्बिँदै जान्छ, तब मात्र चासो सुरु हुन्छ। जसरी समाचारमा कुनै फिल्म यति दिन चलेर सफल भयो भन्ने सुने/पढेपछि हलमा दर्शक उर्लिन्छन्।
तर, सरकार त अचम्मको रै’छ! अझै मौन छ। फेरि एकदिन नाटक मन्चन हुन्छ, जुस पिलाउने र अनसन तोड्ने नाटक।
फरक यत्ति हो, जुस पिलाउने मन्त्री फरक हुन्छन्, परिवर्तनको आश्वासन दिने सरकार फरक हुन्छ। तर, नतिजा सधैं एउटै।
डा. केसीको अनसन अहिलेसम्मकै सबैभन्दा लामो भइसक्यो। जबकि, यसअघिका अनसनमा सिंगो पार्टी चुइँक्क नबोल्दा, अझै भनौं बोल्न डराउँदा, पार्टीकै एक नेता गगन थापाको भिन्दै जोश देखिन्थ्यो। उनी यतिबेला स्वास्थ्यमन्त्रीको हैसियतमा छन्।
युवाहरूले मात्र किन? सिंगो देशले उनीबाट केहि पृथक नतिजाको आश गरेको छ। जसरी आफ्नै दलकी नेतृलाइ स्वास्थ्य उपचारका लागि पचास लाख दिइँदा उनले फरक मत त राखे तर, निर्णय बदल्न सकेनन्।
ठिक त्यस्तै गोविन्द केसीको अवसानपछि ‘नोट अफ डिसेन्ट’को कमेन्ट लेखेर केही फाइदा छैन। अत: बेलैमा यो सम्भावित क्षतिलाई रोक्न उनको प्रभावकारी भूमिका अपेक्षित छ।
गगन थापा जुस पिलाउने र अनसन तोड्ने ‘नाटक’का एक पात्र मात्र नबनुन्। जुस पिलाउन आइपुग्ने भीडको एउटा अनुहार मात्र नबनुन्।
गगन त्यस्ता स्वास्थ्यमन्त्री बनुन्, अबदेखि डा. केसीले कहिल्यै अनसन बस्नु नपरोस्।
